Σάββατο 20 Δεκεμβρίου 2025
weather-icon 21o
Ερευνητές του ΜΙΤ προσεγγίζουν το απόλυτο μηδέν

Ερευνητές του ΜΙΤ προσεγγίζουν το απόλυτο μηδέν

Τη χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ πέτυχε βραβευμένος με Νόμπελ ερευνητής του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης. Έψυξε άτομα νατρίου σε θερμοκρασία μισού δισεκατομμυριοστού του βαθμού Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν.

36

Τη χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ πέτυχαν ερευνητές του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης. Έψυξαν άτομα νατρίου σε θερμοκρασία μισού δισεκατομμυριοστού του βαθμού Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν. H ομάδα του βραβευμένου με Νόμπελ Βόλφγκανγκ Κέτερλε αναφέρει στο περιοδικό Science ότι κατέβασε το ρεκόρ χαμηλής θερμοκρασίας από τα τρία nanokelvin στα 500 picokelvin.

«Το να ξεπεράσουμε το ένα nanokelvin είναι σαν να τρέξει κάποιος ένα μίλι σε κάτω από τέσσερα λεπτά για πρώτη φορά» σχολιάζει ο καθηγητής Φυσικής στο EurekAlert.org.

O βαθμός Κέλβιν αντιστοιχεί στην ίδια θερμοκρασιακή μεταβολή με τον βαθμό Κελσίου. Στην κλίμακα Κέλβιν, όμως, η αρίθμηση δεν ξεκινά από το σημείο πήξης του νερού, αλλά από το απόλυτο μηδέν -ακριβώς -273 βαθμοί Κελσίου.

Σε τόσο χαμηλές θερμοκρασίες αρχίζουν να συμβαίνουν παράξενα φαινόμενα. Στα 500 picokelvin, τα άτομα χρειάζονται ένα λεπτό για να καλύψουν απόσταση πέντε εκατοστών.

Η ύλη αρχίζει να συμπεριφέρεται ως υπερρευστό, ή κβαντικό ρευστό, και θεωρητικά αλληλεπιδρά με διαφορετικό τρόπο με τις επιφάνειες με τις οποίες έρχεται σε επαφή.

Το 1995, μια ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Κολοράντο και του MΙΤ, με επικεφαλής τον Κέτερλε, κατάφερε να κατεβάσει τη θερμοκρασία ατόμων κάτω από το ένα mK (εκατομμυριοστό του βαθμού Κέλβιν). Δημιουργήθηκε έτσι μια νέα μορφή ύλης, το «συμπύκνωμα Μπόσε – Αϊνστάιν», στο οποίο όλα τα άτομα έχουν βρίσκονται στην ίδια ενεργειακή κατάσταση και ταλαντώνονται συγχρονισμένα. Το συμπύκνωμα θα μπρούσε να παρομοιαστεί με λέιζερ ύλης.

Η ανακάλυψη εξασφάλισε στον Κέτερλε και τους συνεργάτες του Έρικ Κόρνελ και Καρλ Γουίμαν το Νόμπελ Φυσικής του 2001.

Για να επιτύχουν τόσο χαμηλές θερμοκράσίες, οι ερευνητές δεν μπορούσαν απλά να τοποθετήσουν το αέριο υλικό σε δοχείο. Κανένας υλικός περιέκτης δεν θα μπορούσε να ψυχθεί τόσο πολύ. Επιπλέον, τα άτομα θα προσκολλούνταν στα τοιχώματά του.

Στο τελευταίο πείραμά τους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια «βαρυτο-μαγνητική παγίδα» στην οποία τα άτομα νατρίου αιωρούνται συγκρατούμενα από τη συνδυασμένη δράση της βαρύτητας και μαγνητικών πεδίων.

Οι επιστήμονες θεωρούν ανέφικτο να φτάσουν έως το απόλυτο μηδέν. Σε αυτή τη θερμοκρασία όλη η κινητική ενέργεια της ύλης έχει απορροφηθεί από τη διαδικασία της ψύξης και τα άτομα ακινητοποιούνται.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ALTER EGO MEDIA A.E.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΚΕΦΟΔΕ ΑΤΤΙΚΗΣ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

ΜΗΤ Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442

Σάββατο 20 Δεκεμβρίου 2025
Απόρρητο