Πέθανε ο Φρανσίς Μαρμάντ – Η «πένα» που έκανε την τζαζ τρόπο ζωής
Ένας από τους πιο ελεύθερους και αιχμηρούς στοχαστές της γαλλικής τζαζ και δημοσιογραφίας, ο Φρανσίς Μαρμάντ έφυγε ανήμερα τα Χριστούγεννα, αφήνοντας πίσω του γραφή, χιούμορ και σκέψη που δεν χωρούσαν σε καλούπια.
Πέθανε ο Φρανσίς Μαρμάντ, μία από τις πιο ελεύθερες και αιχμηρές φωνές της τζαζ και της γαλλικής διανόησης, ανήμερα των Χριστουγέννων.
Ο Φρανσίς Μαρμάντ δεν έγραφε απλώς για την τζαζ· την κατοικούσε. Για εκείνον η μουσική δεν ήταν είδος προς ανάλυση, αλλά στάση ζωής. Ένα διαρκές «εδώ και τώρα», μια άσκηση ελευθερίας, ένα πολιτικό και υπαρξιακό σχόλιο ειπωμένο με ρυθμό και ειρωνεία.
Μπήκε στη Le Monde το 1977 και από τότε έγινε σημείο αναφοράς. Τα κείμενά του διαμόρφωσαν γενιές αναγνωστών που έμαθαν να βλέπουν την τζαζ όχι ως αισθητική κατηγορία, αλλά ως τρόπο να στέκεσαι απέναντι στον κόσμο. Για τον Μαρμάντ, το σουίνγκ δεν ήταν μέτρηση· ήταν υπερβολή. Δεν χωρούσε σε παρτιτούρες—ζούσε στην ένταση, στη χειρονομία, στο ρίσκο.
Γραφή που δεν χωρούσε σε καλούπια
Παράλληλα με τη δημοσιογραφία, έγραφε μυθιστορήματα και μικρά εκρηκτικά κείμενα, γεμάτα χιούμορ και αυτοσαρκασμό.
To Housse partie είναι χαρακτηριστικό: λίγες σελίδες, αρκετές όμως για να φανεί πόσο κεντρικό ρόλο έπαιζε στη ζωή του το κοντραμπάσο—ένα όργανο που, όπως έλεγε, περισσότερο «έπαιζε» αυτό μαζί του παρά εκείνος αυτό.
Στο Jazz Magazine υπήρξε για χρόνια σταθερή, μηνιαία παρουσία, μέλος μιας θρυλικής ομάδας που έβλεπε την τζαζ ως χώρο ιδεών, συγκρούσεων και πάθους. Η ματιά του δεν φοβόταν την υποκειμενικότητα: αγάπη, χιούμορ, επιλογές, ακόμη και καλοπροαίρετη κακοπιστία—όλα χωρούσαν, αρκεί να υπήρχε αλήθεια.
Αρένα, φιλοσοφία και ένταση
Δεν είναι τυχαίο ότι συνέδεε την τζαζ με την ταυρομαχία. Γεννημένος στο Μπαγιόν το 1945, κουβαλούσε από παιδί την εμπειρία της αρένας: την αίσθηση ότι ζωή και θάνατος συνυπάρχουν σε απόσταση αναπνοής.
Αυτή την ένταση την αναγνώριζε και στη μουσική, όπως και στη σκέψη του Ζορζ Μπατάιγ, στον οποίο αφιέρωσε τη διδακτορική του διατριβή και το βιβλίο Pur Bonheur.
Ο δάσκαλος, ο σκιτσογράφος, ο φαρσέρ
Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Paris-VII, λάτρης της ανεμοπορίας, σχεδιαστής με σκίτσα που κοσμούσαν τα βιβλία του, ο Μαρμάντ είχε πάντα κάτι από αθεράπευτο παιδί.
Μόνιμο χαμόγελο στο βλέμμα, καπέλο-σήμα κατατεθέν και μια μοναδική ικανότητα να μετατρέπει ακόμη και τις καταστροφές σε αφήγηση—όπως όταν περιέγραφε σχεδόν κωμικά την πυρκαγιά που κατέστρεψε το αρχείο του την ώρα που έβλεπε την αμερικανική αστυνομική σειρά Columbo.
Οι αποχαιρετισμοί
Τα κοινωνικά δίκτυα γέμισαν αποχαιρετισμούς από δημοσιογράφους, μουσικούς και αναγνώστες. Μιλούν για έναν άνθρωπο που τους έμαθε να σκέφτονται και να γελούν ταυτόχρονα.
Η τραγουδίστρια Αν Ντικρός το είπε απλά: έλειψαν ξαφνικά οι φράσεις, η τρυφερή ειρωνεία, η απαιτητικότητα που ποτέ δεν συνέθλιβε.
Ο Φρανσίς Μαρμάντ έφυγε Χριστούγεννα. Δεν είναι απώλεια μόνο για την τζαζ ή τη δημοσιογραφία· είναι απώλεια για όσους πιστεύουν ότι η γραφή μπορεί ακόμη να είναι πράξη ζωής.
Ο Γιώργος Αγγελίδης, μετά την επιτυχία της παράστασης «Αυτόματη Εστίαση», επιστρέφει με το «Toxic» - ένα ψυχολογικό θρίλερ που επιδιώκει να υπενθυμίσει πόσο αδιόρατα μπορεί να μεταμορφωθεί το οικείο σε απειλή.
Σύνταξη
WIDGET ΡΟΗΣ ΕΙΔΗΣΕΩΝΗ ροή ειδήσεων του in.gr στο site σας
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Κυριακή 28.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/jerry-zhang-1mBXWoGoI-s-unsplash-315x220.jpg)
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Κυριακή 28.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/jerry-zhang-1mBXWoGoI-s-unsplash-127x85.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442