Το δημογραφικό, το νέο εργασιακό νομοσχέδιο και η 13ωρη δουλεία

Πηχυαίοι τίτλοι πως το δημογραφικό μπαίνει στο κυβερνητικό καλάθι της ΔΕΘ μονοπωλούν την ειδησεογραφία. Την ίδια ώρα, το νέο εργασιακό νομοσχέδιο υπό τον ευφάνταστο κι απολύτως αποπροσανατολιστικό τίτλο «Δίκαιη Εργασία για όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας- Στήριξη στον εργαζόμενο- Προστασία στην Πράξη» έχει μπει ήδη σε διαβούλευση. Με το πρόσχημα της ανταγωνιστικότητας το νομοσχέδιο έρχεται να ξηλώσει ό,τι έχει μείνει όρθιο μετά από 3 μνημόνια και 6 χρόνια γαλάζιας διακυβέρνησης.

Σε μία χώρα που η λογοδοσία έχει πάει περίπατο και συχνά το ρεπορτάζ είναι κατευθυνόμενο, η κυβέρνηση μπορεί να διαφημίζει μέτρα και παροχές που θα ανασχέσουν – σύμφωνα πάντα με την ίδια και τις ντουντούκες της – τη μείωση του πληθυσμού και θα δώσει νέα πνοή στο μέλλον του έθνους μας που από το 2011 και μετά μετρά σταθερά περισσότερους θανάτους από γεννήσεις.

Η κυβέρνηση τάζει πως τα μέτρα ύψους 1,5 δισεκ. ευρώ που θα ανακοινώσει στη ΔΕΘ θα αντιμετωπίσουν την ακρίβεια, το στεγαστικό και το δημογραφικό ενώ διάχυτη είναι και η (όψιμη) στεναχώρια για το γεγονός ότι περί τα 700 σχολεία παραμένουν κλειστά κάθε χρόνο λόγω έλλειψης μαθητών. Με το συγκεκριμένο θέμα ασχολήθηκαν  και οι Financial Times, ενώ κι ο πρώην τραμπικός Έλον Μάσκ, έκανε σχετική ανάρτηση.

Το νέο νομοσχέδιο

Είναι η ίδια κυβέρνηση που έβαλε σε διαβούλευση στις 25 Αυγούστου το εργασιακό νομοσχέδιο με την αρμόδια υπουργό σε πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξη της να υπερασπίζεται το 13ωρο με το επιχείρημα ότι επιτρεπόταν για εργασία σε δύο εργοδότες, άρα γιατί να μην ισχύει τώρα για εργασία σε έναν εργοδότη.  Σύμφωνα πάντα με την ίδια, της το ζήτησαν οι ίδιοι εργαζόμενοι. Η αλήθεια είναι βέβαια πως το 13ωρο σε δύο εργοδότες είναι επίσης έργο της κυβέρνησης της ΝΔ (νόμος Γεωργιάδη (Ν. 5053/2023)).

Δεν ζήτησαν καλύτερους μισθούς, δεν ζήτησαν λιγότερη δουλειά, δεν ζήτησαν περισσότερη ασφάλεια, ζήτησαν να μπορούν να εργάζονται 13 ώρες σε έναν εργοδότη. Η ενωσιακή νομοθεσία επιβάλλει 11 ώρες ανάπαυσης, η κυβέρνηση έκανε την πράξη κι επιτρέπει την εργασία τις υπόλοιπες 13, χωρίς να υπολογίζει πως ο χρόνος εργασίας καθορίζει όχι μόνο τις  εργασιακές σχέσεις αλλά και την ζωή των ανθρώπων.

Πως άραγε συμβάλει στην βελτίωση της δημογραφικής εικόνας της χώρας η 13ωρη εργασία, συν διάλειμμα 30 λεπτών, συν την μετακίνηση από και προς την εργασία; Πως θα αντέξει σε αυτά τα ωράρια ένα άτομο που έχει οικογένεια ή ένα άτομο που επιθυμεί να αποκτήσει;

Τεράστιο πρόβλημα

H κυβέρνηση έχει την απάντηση, ένα άτομο μπορεί να αρνηθεί στον εργοδότη του να εργαστεί 13ωρο. Είτε κανένας τους δεν έχει εργαστεί ποτέ σε κανονική δουλειά είτε είναι πλήρως εκτός πραγματικότητας. Όποιο από τα δύο ενδεχόμενα κι αν ισχύει, είναι τεράστιο πρόβλημα. Ας τους ενημερώσουν τίποτε γνωστοί τους που εργάζονται σε κανονικές δουλειές, ότι ούτε την ίδια διαπραγματευτική ισχύ έχουν οι εργαζόμενοι με τους εργοδότες τους, ούτε μπορούν να αρνηθούν και να μην υπάρξουν συνέπειες.

Όσο για το ότι δεν μπορεί να απολυθεί το άτομο που αρνήθηκε, η κυβέρνηση έχει ήδη φροντίσει με την κατάργηση του «βάσιμου λόγου απόλυσης» (Ν.4623/2019) να λύσει τα χέρια στα αφεντικά ενώ με τον νόμο Χατζηδάκη  Ν.4808/2021 έχει ήδη επιτρέψει την ατομική διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Για την δυνατότητα που δίνεται στους εργοδότες να δώσουν σπαστή την άδεια, ευτυχώς δεν μας είπαν ακόμη ότι αυτό είναι προς όφελος του εργαζόμενου, αλλά μέχρι την ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου δεν αποκλείεται να το ακούσουμε κι αυτό.

Κι αντί να «πουλήσει» σύγκλιση με την Ε.Ε. στους μισθούς και στην αγοραστική δύναμη όπου βρισκόμαστε στον ευρωπαϊκό πάτο, «πουλάει» σύγκλιση στο 13ωρο λέγοντας πως ισχύει σε 10 χώρες. Πράγματι ισχύει, ως εξαίρεση όμως και με κανονικό εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας κάτω των 40 ωρών. Η κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας ξεχνούν πως η Ελλάδα είχε το 2024 το υψηλότερο ποσοστό εργαζόμενων με παρατεταμένο ωράριο σύμφωνα με τη Eurostat.

Τετραήμερη εργασία

Και για την τετραήμερη εργασία που αναπτύσσεται σε πολλές χώρες ανά την Ευρώπη το υπουργείο Εργασίας έχει τη λύση, μπορεί ένας εργαζόμενος να εργάζεται τετραήμερο αλλά δεκάωρο(!). Όχι, αυτό δεν το κάνουν στην υπόλοιπη Ευρώπη αλλά εδώ, είμαστε με την καινοτομία και την ελαστικοποίηση. Και με αυτά που μας ζητούν οι «μεγάλοι» του τουρισμού, των  κατασκευών και των logistics.

Κι επειδή πολλή συζήτηση γίνεται για το δημογραφικό και μεγάλος καημός έχει πιάσει τους κυβερνώντες, στην Ολλανδία όπου ο μέσος όρος απασχόλησης διαμορφώνεται στις 32,1 ώρες την εβδομάδα και είναι ο χαμηλότερος ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζουν τα πιο ευτυχισμένα παιδιά. Δεν το λέμε εμείς, ούτε το περηφανεύεται το Ολλανδικό υπουργείο εργασίας από «κατ’ιδίαν συζητήσεις» με εργαζόμενους, το αποδεικνύει ο δείκτης ευημερίας και ικανοποίησης παιδιών. Ναι, η Ολλανδία μπορεί να υπερηφανεύεται ότι έχει τα πιο χαρούμενα παιδιά στον κόσμο.

Η κατάσταση είναι κρίσιμη και πέρα από τις χάντρες και τα καθρεφτάκια που θα ανακοινωθούν στη ΔΕΘ και θα βαφτιστούν ως «γενναίες» παροχές που «δίνουν ανάσα» στον κόσμο, η πραγματικότητα είναι άλλη. Τα περί «εργασιακού Μεσαίωνα» δεν αποτελούν πια ούτε δημοσιογραφική, ούτε συνδικαλιστική υπερβολή, αλλά πραγματικότητα. Δεν ανησυχώ όμως, όλο και κάποιος πρόθυμος θα βρεθεί σε δεύτερο χρόνο, να ζητήσει να μην κοιμάται και να δουλεύει 17ώρες στον ίδιο εργοδότη, κι αυτό θα βαφτιστεί εργατικότητα και ανάγκη για «προκοπή», με τον ίδιο τρόπο που το εν λόγω νομοσχέδιο φέρει τον τίτλο «Δίκαιη Εργασία για όλους».