in.gr > The Good Life > Culture Live > Ειδικοί τέχνης απαντούν στον Τραμπ: «Όταν οι κυβερνήσεις αστυνομεύουν τα μουσεία, αστυνομεύουν τη φαντασία»
Smithsonian29 Αυγούστου 2025 | 06:02
Ειδικοί τέχνης απαντούν στον Τραμπ: «Όταν οι κυβερνήσεις αστυνομεύουν τα μουσεία, αστυνομεύουν τη φαντασία»
Ο Λευκός Οίκος βάζει στο στόχαστρο εκθέματα του Smithsonian, με τον Τραμπ να κατηγορεί τα μουσεία ότι «μιλούν υπερβολικά για τη δουλεία», προκαλώντας αντίδραση καλλιτεχνών και ακαδημαϊκών
Καλλιτέχνες, ακαδημαϊκοί και οργανώσεις τέχνης στις ΗΠΑ αντιδρούν έντονα στη λίστα του Λευκού Οίκου με «προβληματικά» εκθέματα και κείμενα του Smithsonian Institution, που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη 21 Αυγούστου υπό τον τίτλο «Ο πρόεδρος Τραμπ έχει δίκιο για το Smithsonian».
Η λίστα απαριθμεί δεκάδες παραδείγματα αυτού που η κυβέρνηση χαρακτηρίζει υποτιμητικά «wokeness», από εκθέσεις για τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών και της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, μέχρι έργα που σχολιάζουν την ιστορία της μετανάστευσης ή την πανδημία.
Η λίστα
Στην κορυφή των «παραπόνων» βρίσκεται κείμενο του Εθνικού Μουσείου Αφροαμερικανικής Ιστορίας και Πολιτισμού, το οποίο αντλεί από τον ιστορικό Ίμπραμ Εξ. Κέντι, συγγραφέα του μπεστ-σέλερ How to Be an Antiracist. Ο Κέντι δήλωσε στο NPR πως δεν εξεπλάγη: «Προσπαθούν να με δαιμονοποιήσουν ώστε να μην παίρνει ο κόσμος σοβαρά τη δουλειά μου. Αυτό θυμίζει πολιτικούς της εποχής Τζιμ Κρόου που αντιδρούσαν στην ανάδειξη των εγκλημάτων της δουλείας στα δημόσια μουσεία».
Στη λίστα εμφανίζονται επίσης μια σειρά χορευτικών παραστάσεων για τον πολιτικό αποκλεισμό, σημαίες Pride και έκθεση για την ιστορία των ΛΟΑΤΚΙ+, έργα αφροφουτουρισμού της Αγιάνα Β. Τζάκσον, αλλά και το πορτρέτο του Άντονι Φάουτσι από τον Ούγκο Κρόστουαϊτ. Ο καλλιτέχνης σχολίασε πως «προσπαθούν να λογοκρίνουν την τέχνη, αλλά συνήθως αυτό γυρίζει μπούμερανγκ και φέρνει περισσότερη προσοχή». Ομοίως, ο Ριγκομπέρτο Α. Γκονζάλεζ, του οποίου ο πίνακας Refugees Crossing the Border Wall into South Texas (2020) μπήκε στη λίστα, συνέκρινε την κίνηση με τις εκθέσεις «εκφυλισμένης τέχνης» στη ναζιστική Γερμανία.
«Προσπαθούν να λογοκρίνουν την τέχνη, αλλά συνήθως αυτό γυρίζει μπούμερανγκ και φέρνει περισσότερη προσοχή»
Στόχος έγινε και η Έιμι Σέραλντ, με τον πίνακά της Trans Forming Liberty που απεικόνιζε μια μαύρη τρανς γυναίκα ως Άγαλμα της Ελευθερίας. Η καλλιτέχνιδα απέσυρε ολόκληρη την έκθεσή της πριν εγκαινιαστεί, καταγγέλλοντας λογοκρισία. Σε άρθρο της στο MSNBC στις 24 Αυγούστου, τόνισε: «Όταν οι κυβερνήσεις αστυνομεύουν τα μουσεία, δεν αστυνομεύουν απλώς εκθέσεις. Αστυνομεύουν τη φαντασία». Υπενθύμισε μάλιστα ότι ήδη από το 1929-30, η έκθεση American Negro Artists στο National Gallery αμφισβητούσε τις ιεραρχίες της εποχής δίνοντας χώρο στη μαύρη καλλιτεχνική έκφραση.
Η πρωτοβουλία Τραμπ δεν είναι μεμονωμένη – εντάσσεται σε μια συνολική επιθεώρηση που διέταξε ο Λευκός Οίκος για τα μουσεία και τις συλλογές του Smithsonian, με στόχο –όπως αναφέρεται– την «ευθυγράμμισή τους με την αμερικανική ιδιαιτερότητα». Ο όρος αυτός (American exceptionalism) παραπέμπει στη βαθιά ριζωμένη ιδέα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν ένα μοναδικό έθνος με ιδιαίτερη ιστορική αποστολή να εκπροσωπεί την ελευθερία και τη δημοκρατία. Ωστόσο, στην πράξη συχνά λειτουργεί ως ιδεολογικό φίλτρο: υπογραμμίζει τις επιτυχίες και τα «μεγαλεία» της αμερικανικής ιστορίας, ενώ αποσιωπά ή παραμερίζει τις πιο σκοτεινές σελίδες της, από τη δουλεία και τη γενοκτονία των ιθαγενών μέχρι τις διακρίσεις κατά μειονοτήτων. Γι’ αυτό και η πρόσφατη διαμαρτυρία του Τραμπ ότι το Smithsonian «μιλάει υπερβολικά για το πόσο κακή ήταν η δουλεία» αποκαλύπτει τον πολιτικό στόχο της παρέμβασης: να περιοριστεί το μουσείο σε μια «εξιδανικευμένη» αφήγηση, αντί για μια πλήρη και κριτική ανάγνωση της αμερικανικής ιστορίας.
«Αυτό θυμίζει πολιτικούς της εποχής Τζιμ Κρόου που αντιδρούσαν στην ανάδειξη των εγκλημάτων της δουλείας στα δημόσια μουσεία.»
Ωστόσο, η απάντηση του καλλιτεχνικού κόσμου είναι σαφής. Πάνω από 150 οργανώσεις τέχνης έχουν ήδη υπογράψει δέσμευση να αντισταθούν σε κάθε πολιτική πίεση, δείχνοντας ότι η συζήτηση δεν αφορά μόνο τα μουσεία, αλλά την ίδια την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης.
![Αγρότες: Η στιγμή που άνδρας των ΜΑΤ πετάει δακρυγόνα στο πλήθος στην Πάτρα [βίντεο]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/image-1-130x85.jpg)
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Πέμπτη 11.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/colton-sturgeon-6FQuEH9mcNk-unsplash-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442
