Le Monde: Η ιρανική εμμονή του Νετανιάχου

Είναι η εμμονή του. Η «υπαρξιακή απειλή» που πλανάται πάνω από το Ισραήλ δεν είναι ούτε παλαιστινιακή ούτε αραβική, σύμφωνα με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου. Προέρχεται από το Ιράν και το πυρηνικό του πρόγραμμα, τονίζει χαρακτηριστικά η γαλλική εφημερίδα Le Monde.

Αυτή η παγιωμένη ιδέα, την οποία σφυρηλατεί από τότε που εμφανίστηκε στην ισραηλινή πολιτική σκηνή στις αρχές της δεκαετίας του 1990, είναι αποτέλεσμα των ιδεολογικών του πεποιθήσεων, των στρατηγικών του υπολογισμών, της προσωπικής του ιστορίας και, όπως πάντα με τον μακροβιότερο πρωθυπουργό στην ιστορία του Ισραήλ, των πολιτικών του ελιγμών.

Σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, επισημαίνει ο Samuel Forey, ανταποκριτής της Monde στην Ιερουσαλήμ, που ένας από τους πολιτικούς του αντιπάλους, ο πρώην αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Σαούλ Μοφάζ, ο οποίος είναι ιρανικής καταγωγής, εκμυστηρεύτηκε το 2012 ότι ο  Νετανιάχου καθοδηγείται από «μια μεσσιανική πεποίθηση να βομβαρδίσει το Ιράν».

Γιατί το Ιράν αποτελεί τον ιδανικό εχθρό για τον Νετανιάχου

Το 2015, ο πρώην επικεφαλής της Μοσάντ, Meir Dagan, ο οποίος ήταν στη θέση του από το 2002 έως το 2010, δήλωσε ότι η επίθεση στο Ιράν κινδυνεύει να προκαλέσει στρατηγική ζημιά στην ασφάλεια του Ισραήλ και να επιταχύνει την κούρσα για τη βόμβα από ένα Ιράν που αισθάνεται τακτικά ότι απειλείται. Αλλά ο πρωθυπουργός του Ισραήλ δεν ενδιαφέρεται για αυτό το ρεαλιστικό όραμα της Τεχεράνης,

Στη μανιχαϊστική του άποψη για έναν κόσμο όπου τα «βάρβαρα» ισλαμικά καθεστώτα μάχονται τον «ιουδαιοχριστιανικό πολιτισμό», το Ιράν αποτελεί τον ιδανικό εχθρό.

Απέναντι στο Ιράν, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου ισχυρίζεται ότι ενσαρκώνει το στρατόπεδο του «καλού». Κατά την άποψή του, το ιρανικό καθεστώς είναι ένα ατύχημα της ιστορίας, καταδικασμένο να πέσει.

«Θέλω να διαβεβαιώσω τον πολιτισμένο κόσμο», είπε στην πρώτη του δήλωση μετά τις επιδρομές κατά του Ιράν, «ότι δεν θα επιτρέψουμε στο πιο επικίνδυνο καθεστώς του κόσμου να αποκτήσει το πιο επικίνδυνο όπλο του κόσμου».

«Η δραματοποίηση του ιρανικού εκτοπίζει το παλαιστινιακό από τη διεθνή σκηνή»

Ήδη το 1996, σε μία από τις πρώτες δηλώσεις του για το θέμα, ο Νετανιάχου έλεγε ενώπιον του αμερικανικού Κονγκρέσου: «Αν το Ιράν αποκτήσει πυρηνικά όπλα, οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές όχι μόνο για τη χώρα μου, όχι μόνο για τη Μέση Ανατολή, αλλά για ολόκληρη την ανθρωπότητα».

Τέσσερα χρόνια νωρίτερα, προέβλεπε ότι το Ιράν θα αποκτούσε πυρηνικά όπλα σε 3-5 χρόνια. Το 1993, έγραφε ότι αυτό θα συνέβαινε το 1999. Οι συνεχείς διαψεύσεις των προβλέψεών του δεν τον πτόησαν.

«Η δραματοποίηση του ιρανικού φακέλου εξυπηρετεί τον Νετανιάχου στο εγχώριο μέτωπο και εκτοπίζει το παλαιστινιακό ζήτημα από τη διεθνή σκηνή», γράφει ο Γάλλος ιστορικός Ζαν-Πιερ Φιλιού στη βιογραφία τού Ισραηλινού πρωθυπουργού.

Ο ρόλος του Τραμπ και γιατί ο Νετανιάχου δεν έχει τίποτα να φοβηθεί

Σε κάθε περίπτωση, το Ιράν δεν έφυγε ποτέ από το στόχαστρο του Νετανιάχου. Μέχρι το 2021, συζητούσε την προοπτική των βομβαρδισμών με τον τότε υπουργό Άμυνας Εχούντ Μπαράκ. Και η συμφιλιωτική προσέγγιση του Μπαράκ Ομπάμα τον εξόργιζε. Το Ισραήλ συνεργάστηκε τότε στενά με την Ουάσινγκτον για την ανάπτυξη του ιού Stuxnext, που καθυστέρησε σημαντικά το ιρανικό πρόγραμμα.

Ο Νετανιάχου απέρριπτε όμως τις διαπραγματεύσεις που προωθούσε η Ουάσινγκτον. Το 2015, διαφώνησε δημοσίως με τον Ομπάμα ενώπιον του αμερικανικού Κονγκρέσου. Παρ’ όλα αυτά, η συμφωνία υπεγράφη. Το 2019, όμως, ο Τραμπ την ακύρωσε.

Στην πρώτη θητεία του Ρεπουμπλικανού Αμερικανού προέδρου, το Ισραήλ διεξήγαγε πολλές μυστικές επιχειρήσεις κατά του Ιράν, σκοτώνοντας αρκετούς Ιρανούς επιστήμονες. Στη δεύτερη θητεία του, και με τον πόλεμο στη Γάζα να έχει συμπληρώσει 18 μήνες, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δεν είχε πια τίποτα να φοβηθεί, προειδοποιεί ο ανταποκριτής της Monde στην Ιερουσαλήμ.