Γενετική επέμβαση θεραπεύει πιθήκους από την τεμπελιά
Πίθηκοι ρέζους που συνήθιζαν να τεμπελιάζουν μετατράπηκαν σε εργασιομανείς όταν Αμερικανοί ερευνητές απενεργοποίησαν ένα γονίδιό τους. Εμπόδισαν τη δράση της ντοπαμίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που σχετίζεται, μεταξύ άλλων, με το αίσθημα της ανταμοιβής.
Πίθηκοι ρέζους που συνήθιζαν να τεμπελιάζουν μετατράπηκαν σε εργασιομανείς όταν Αμερικανοί ερευνητές απενεργοποίησαν ένα γονίδιό τους.
Η γενετική τροποποίησε εμπόδισε στον εγκέφαλο τη δράση της ντοπαμίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που σχετίζεται, μεταξύ άλλων, με το αίσθημα της ανταμοιβής.
Η έρευνα προσφέρει νέα στοιχεία για το πώς η εργασία προσφέρει ικανοποίηση. Ίσως μάλιστα βοηθήσει στην αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη, στην οποία καμία εργασία δεν φαίνεται να αξίζει τον κόπο.
Αναβλητικότητα
«Η απενεργοποίηση του γονιδίου πυροδότησε μια αξιοσημείωτη μεταμόρφωση στην εργασιακή ηθική των πιθήκων» σχολιάζει στο Reuters ο Μπάρι Ρίτσμοντ, επικεφαλής των ερευνητών στο Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ. «Όπως πολλοί απο εμάς, οι πίθηκοι αρχικά τεμπελιάζουν όταν πρέπει να εργαστούν για έναν μακρινό στόχο» προσθέτει.
Όπως και οι άνθρωποι, οι πίθηκοι κανονικά είναι πρόθυμοι να εργαστούν μόνο όταν πρόκειται να αμοιφθούν άμεσα για τον κόπο τους -αλλιώς αναβάλλουν την εργασία μέχρι την τελευταία στιγμή.
Η απενεργοποίηση του γονιδίου φαίνεται ότι εμπόδισε τους πιθήκους να προβλέπουν πότε θα έρθει η ανταμοιβή. Εργάζονταν λοιπόν αδιάκοπα, κάνοντας μάλιστα και λιγότερα λάθη.
Επτά πίθηκοι ρέζους εκπαιδεύτηκαν να απελευθερώνουν έναν μοχλό όταν μια κουκκίδα στην οθόνη ενός υπολογιστή γινόταν από κόκκινη πράσινη. Αν επαναλάμβαναν σωστά την κίνηση αρκετές φορές, έπαιρναν ως αμοιβή μια σταγόνα νερό.
Για να έχουν τα πειραματόζωα μια ιδέα για το πόσο απείχαν από την ανταμοιβή, μια γκρίζα μπάρα στην οθόνη γινόταν όλο και φωτεινότερη με κάθε επιτυχημένη προσπάθεια.
Κανονικά, οι πίθηκοι «εργάζονται πιο αποτελεσματικά -κάνουν λιγότερα λάθη- καθώς πλησιάζουν στην ανταμοιβή. Όμως χωρίς τον υποδοχέα της ντοπαμίνης, έμεναν σταθερά εστιασμένοι στο έργο τους και έκαναν λιγότερα λάθη, καθώς δεν μπορούσαν πλέον να μάθουν να χρησιμοποιούν οπτικά ερεθίσματα για να προβλέψουν πώς η εργασία θα τους προσέφερε ανταμοιβή» εξηγεί ο Ρίτσμοντ.
Το γονίδιο που αδρανοποίησαν οι ερευνητές περιέχει την πληροφορία για τον υποδεχέα 2 της ντοπαμίνης (D2), δηλαδή ένα μόριο που επιτρέπει στη ντοπαμίνη να εισέλθει στα κύτταρα του εγκεφάλου. Η απενεργοποίηση έγινε με ένεση στον εγκέφαλο ενός «αντικωδογόνου κλώνου DNA», ενός ειδικά σχεδιασμένου πορίου DNA.
Η μελέτη, που δημοσιεύεται στο Proceedings of the National Academy of Sciences, ίσως προσφέρει νέα στοιχεία για τις ψυχικές ασθένειες που διαταράσσουν τη μάθηση και την αντίληψη της ανταμοιβής.
«Για παράδειγμα, οι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη συχνά νιώθουν δεν αξίζει να εργαστούν για τίποτα» εξηγεί ο Ρίτσμοντ. Οι άνθρωποι με παρορμητική-ψυχαναγκαστική διαταραχή δουλεύουν ακατάπαυστα -ακόμα και όταν αμοίβονται νιώθουν ότι πρέπει να επαναλάβουν το έργο. Στη μανία, εργάζονται πυρετωδώς για αμοιβές που για τους περισσότερους από εμάς δεν αξίζουν τον κόπο».
Για πρώτη φορά, η ζωή του Νίκου Ξυλούρη ανεβαίνει στο θεατρικό σανίδι από τη Stages Network και τα Αθηναϊκά Θέατρα, με το έργο Ο Αρχάγγελος της Κρήτης. Έως τις 31 Ιανουαρίου στο θέατρο ΗΒΗ.
Μια από τις πιο ωραίες φωνές της γενιάς της, η Βιολέτα Ίκαρη επιστρέφει στη δισκογραφία με το EP Σύννεφα Μπαλόνια, αλλά και στον Σταυρό του Νότου στις 26 Δεκεμβρίου.
Φροίξος Φυντανίδης
WIDGET ΡΟΗΣ ΕΙΔΗΣΕΩΝΗ ροή ειδήσεων του in.gr στο site σας
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Παρασκευή 19.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/hessamoddin-jafari-Rjs0QP4wL9E-unsplash-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442