ΟΗΕ: Κίνδυνος κατάρρευσης της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα – Στον αέρα η 2η φάση

Να ναυαγήσει κινδυνεύει η εκεχειρία που συμφωνήθηκε τον Οκτώβριο μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ, καθώς το Τελ Αβίβ όχι μόνο συνεχίζει τα πλήγματα θανατώνοντας αμάχους, αλλά θέτει ακόμα και γραφειοκρατικά προσκόμματα στην ανάπτυξη της ανθρωπιστικής βοήθειας.

Στο πιο πρόσφατο περιστατικό που κλονίζει την εύθραυστη εκεχειρία με τη Χαμάς τουλάχιστον 10 άνθρωποι τραυματίστηκαν μετα από χτύπημα από όλμο των ισραηλινών στρατευμάτων πέρα από τη γραμμή εκεχειρίας προς παλαιστινιακή κατοικημένη περιοχή.

Ο στρατός ανέφερε ότι ο όλμος εκτοξεύθηκε κατά τη διάρκεια επιχείρησης στην περιοχή της «Κίτρινης Γραμμής» (“Yellow Line”), η οποία χαράχθηκε στη συμφωνία εκεχειρίας και χωρίζει την ισραηλινά ελεγχόμενη πλειονότητα της Γάζας από το υπόλοιπο της επικράτειας.

Όπως αναφέρει το Associated Press, ο στρατός δεν διευκρίνισε τι έκαναν οι δυνάμεις στην περιοχή ή αν είχαν περάσει τη γραμμή. Ανέφερε ότι ο όλμος παρεξέκλινε από τον στόχο του, τον οποίο δεν κατονόμασε.

Δεν ήταν η πρώτη φορά, από τότε που τέθηκε σε ισχύ η εκεχειρία στις 10 Οκτωβρίου, που ισραηλινά πυρά προκάλεσαν παλαιστινιακές απώλειες εκτός της Κίτρινης Γραμμής. Παλαιστίνιοι υγειονομικοί αξιωματούχοι έχουν αναφέρει πάνω από 370 θανάτους από ισραηλινά πυρά από τότε που τέθηκε σε ισχύ η ανακωχή.

Αν και το Ισραήλ έχει δηλώσει ότι άνοιξε πυρ σε απάντηση σε παραβιάσεις της Χαμάς και ότι οι περισσότεροι από τους νεκρούς ήταν μαχητές της Χαμάς, ωστόσο Ισραηλινός αξιωματικός που επικαλείται το Associated Press, είπε ότι ο στρατός γνωρίζει έναν αριθμό περιστατικών όπου σκοτώθηκαν άμαχοι.

Ισραηλινή γραφειοκρατία

Την ίδια στιγμή ο ΟΗΕ και οι ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποίησαν την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου ότι οι ανθρωπιστικές επιχειρήσεις στα παλαιστινιακά εδάφη, και ιδίως στη Γάζα, κινδυνεύουν με κατάρρευση εάν το Ισραήλ δεν άρει τα εμπόδια, τα οποία περιλαμβάνουν μια «αόριστη, αυθαίρετη και έντονα πολιτικοποιημένη» διαδικασία εγγραφής.

Ο ΟΗΕ και περισσότερες από 200 τοπικές και διεθνείς οργανώσεις σε κοινή δήλωση ανέφεραν δεκάδες διεθνείς οργανώσεις παροχής βοήθειας αντιμετωπίζουν την αποεγγραφή τους έως τις 31 Δεκεμβρίου, κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους εντός 60 ημερών.

«Η αποεγγραφή των διεθνών μη κυβερνητικών οργανώσεων (INGOs) στη Γάζα θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην πρόσβαση σε βασικές και ουσιώδεις υπηρεσίες», αναφέρεται στη δήλωση.

Εκτοπισμένη Παλαιστίνια βρίσκει καταφύγιο σε πλημμυρισμένο καταυλισμό σκηνών, μια βροχερή ημέρα στην Πόλη της Γάζας, 15 Δεκεμβρίου 2025. REUTERS/Dawoud Abu Alkas

«Οι INGOs λειτουργούν ή υποστηρίζουν την πλειονότητα των νοσοκομείων, των κέντρων πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, των παρεμβάσεων έκτακτης στέγασης, των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, των κέντρων διατροφικής σταθεροποίησης για παιδιά με οξεία υποσιτισμό, καθώς και κρίσιμες δραστηριότητες αποναρκοθέτησης», προστίθεται.

Παρότι ορισμένες διεθνείς οργανώσεις έχουν εγγραφεί στο σύστημα που εισήχθη τον Μάρτιο, «η συνεχιζόμενη διαδικασία επανεγγραφής και άλλα αυθαίρετα εμπόδια στις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις έχουν αφήσει προμήθειες ζωτικής σημασίας αξίας εκατομμυρίων δολαρίων – συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, ιατρικών ειδών, ειδών υγιεινής και βοήθειας για στέγαση – εγκλωβισμένες εκτός της Γάζας και αδυνατούν να φτάσουν στους ανθρώπους που τις έχουν ανάγκη», αναφέρεται στη δήλωση.

Στον αέρα η δεύτερη φάση

Η εκεχειρία Ισραήλ–Χαμάς δυσκολεύεται να περάσει στην επόμενη φάση της, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις. Υπενθυμίζεται ότι στην πρώτη φάση η Χαμάς απελευθέρωσε τους ομήρους, το Ισραήλ απελευθέρωσε κρατούμενους Παλαιστινίους και περισσότερη βοήθεια άρχισε να εισέρχεται στον θύλακα, όπου ένας παγκόσμιος μηχανισμός παρακολούθησης της πείνας ανέφερε τον Αύγουστο ότι είχε ξεσπάσει λιμός.

Η δεύτερη υποτίθεται ότι θα περιλάμβανε την ανάπτυξη διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης, ένα τεχνοκρατικό κυβερνητικό σχήμα για τη Γάζα, τον αφοπλισμό της Χαμάς και περαιτέρω αποχωρήσεις ισραηλινών στρατευμάτων από την περιοχή.

Ωστόσο, οι οργανώσεις αρωγής αναφέρουν ότι η βοήθεια είναι πολύ λιγότερη από την απαιτούμενη και ότι το Ισραήλ εμποδίζει την είσοδο πολλών αναγκαίων ειδών. Το Ισραήλ το αρνείται και δηλώνει ότι τηρεί τις υποχρεώσεις του βάσει της εκεχειρίας, αλλά δεν είναι η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τις δηλώσεις αυτές. Πρόσφατα στοιχεία του ίδιου ισραηλινού στρατού που δόθηκαν στη δημοσιότητα υποδηλώνουν ότι δεν έχει τηρηθεί ο όρος της εκεχειρίας για είσοδο 600 φορτηγών βοήθειας ημερησίως στη Γάζα.

Όλα αυτά για έναν νεκρό;

Το Τελ Αβίβ μάλιστα προφασίζεται την δυσκολία της Χαμάς να παραδώσει τα λείψανα ενός ομήρου, του Ραν Γκβίλι, που βρίσκονται ακόμη στη Γάζα, καθώς δεν είναι εύκολο να εντοπιστεί. Το Ισραήλ απαιτεί την επιστροφή των λειψάνων του Γκβίλι πριν προχωρήσει στη δεύτερη φάση.

Την ίδια στιγμή, ανθρωπιστικές οργανώσεις λένε ότι η έλλειψη βοήθειας έχει σκληρές επιπτώσεις για τους περισσότερους κατοίκους της Γάζας. Τα τρόφιμα παραμένουν σπάνια, καθώς η περιοχή προσπαθεί να ανακάμψει από τον λιμό, που είχε πλήξει τμήματα της Γάζας στη διάρκεια του πολέμου.

«Ο ΟΗΕ δεν θα μπορέσει να αντισταθμίσει την κατάρρευση των επιχειρήσεων των INGOs εάν αποεγγραφούν, και η ανθρωπιστική ανταπόκριση δεν μπορεί να αντικατασταθεί από εναλλακτικούς φορείς που δρουν εκτός των καθιερωμένων ανθρωπιστικών αρχών», αναφέρεται στη δήλωση των Ηνωμένων Εθνών και των οργανώσεων αρωγής.

Η δήλωση τόνισε ότι «η ανθρωπιστική πρόσβαση δεν είναι προαιρετική, ούτε υπό όρους ή πολιτική», προσθέτοντας: «Η σωτήρια για τη ζωή βοήθεια πρέπει να επιτραπεί να φτάσει στους Παλαιστινίους χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση».