Adieu Dior: Η Μαρία Γκράτσια Κιούρι αποχωρεί από τον γαλλικό οίκο – Ο φεμινισμός, η Ελλάδα, οι νίκες της
Μετά από εννέα χρόνια στην κορυφή του οίκου Christian Dior, ως η πρώτη γυναίκα Καλλιτεχνική Διευθύντρια των γυναικείων συλλογών, η Μαρία Γκράτσια Κιούρι λέει αντίο στον γαλλικό οίκο αφήνοντας πίσω της μια ανεξίτηλη κληρονομιά που μεταμόρφωσε το maison
Η είδηση της αποχώρησης της Ιταλίδας Μαρία Γκράτσια Κιούρι από τον Dior μετά από σχεδόν μία δεκαετία στην ηγεσία του, σηματοδοτεί το τέλος μιας σημαντικής εποχής.
«Ο Christian Dior Couture ανακοινώνει πως η Μαρία Γκράτσια Κιούρι αποφάσισε να αποχωρήσει από τη θέση της καλλιτεχνικής διευθύντριας των συλλογών γυναικείας υψηλής ραπτικής, ready-to-wear και αξεσουάρ» αναφέρει η ανακοίνωση του οίκου.
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Monsieur Arnault που μου εμπιστεύτηκε και τη Delphine για την υποστήριξή της. Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων για το έργο που επιτέλεσαν οι ομάδες μου και τα ατελιέ. Το ταλέντο και η τεχνογνωσία τους μου επέτρεψαν να υλοποιήσω το όραμά μου για μια δεσμευμένη γυναικεία μόδα, σε στενό διάλογο με πολλές γενιές γυναικών καλλιτεχνών. Μαζί, γράψαμε ένα κεφάλαιο με αντίκτυπο για το οποίο είμαι υπερήφανη» έγραψε η ίδια.
Η εν λόγω εξέλιξη για τον οίκο Dior έρχεται αφότου ο Τζόναθαν Άντερσον διορίστηκε καλλιτεχνικός διευθυντής των ανδρικών συλλογών, τον περασμένο Απρίλιο, διαδεχόμενος τον Κιμ Τζόουνς, ο οποίος αποχώρησε τον Ιανουάριο αλλά κανείς δεν γνωρίζει ποιος θα είναι ο διάδοχος της Ιταλίδας που άλλαξε τον οίκο με γυναικεία ορμή.
Η Ιταλίδα σχεδιάστρια ξεκίνησε την καριέρα της στη Fendi το 1989 ως σχεδιάστρια στο τμήμα με τις τσάντες και αργότερα μεταφέρθηκε στον οίκο Valentino το 1999 ως σχεδιάστρια αξεσουάρ, προτού προαχθεί σε co-creative director μαζί με τον Pierpaolo Piccioli, το 2008.
Η θητεία της, η οποία ξεκίνησε το 2016, υπήρξε ένα ιστορικό ορόσημο, καθώς έφερε μια νέα δημιουργική πνοή, αλλά και μια βαθιά φεμινιστική οπτική που επαναπροσδιόρισε τη θέση της γυναίκας στον κόσμο της μόδας και όχι μόνο.
Η επιλογή της να αναλάβει τα ηνία των γυναικείων συλλογών αποτέλεσε ένα γενναίο βήμα για τον ιστορικό γαλλικό οίκο, ο οποίος μέχρι τότε είχε δώσει τη θέση της καλλιτεχνικής διεύθυνσης και εποπτείας αποκλειστικά σε άνδρες δημιουργούς.
Η Κιούρι κλήθηκε να συνεχίσει όσα είχαν δημιουργήσει πριν από αυτήν και να συνεχίσει την κληρονομιά του ίδιου του Κριστιάν Ντιόρ. Ο οίκος που υπηρέτησαν σπουδαία ονόματα όπως ο Ιβ Σεν Λοράν, ο Μαρκ Μπόχαν, ο Τζιανφράνκο Φερέ, ο Τζον Γκαλιάνο και ο Ραφ Σίμονς ήταν ένα ναρκοπέδιο γεμάτο παγίδες.
Η Κιούρι κατάφερε να βγει αλώβητη και να υπογράψει το δικό της κεφάλαιο στην ανθολογία των δημιουργών επιβεβαιώνοντας ότι είναι πολλά περισσότερα από απλώς μια ταλαντούχα σχεδιάστρια.
Μια οραματίστρια που τόλμησε να συνδέσει τη μόδα με κοινωνικά μηνύματα, ανοίγοντας τον δρόμο για έναν πιο πολιτικοποιημένο και συμπεριληπτικό διάλογο στον χώρο της υψηλής ραπτικής, η Κιούρι δημιούργησε έναν άλλον Dior και τον άφησε με ένα συγκινητικό αντίο, επιστρέφοντας στην πόλη της.
Η τελευταία της συλλογή, η Cruise 2026, ήταν και η γεμάτη δράμα επιστροφή στην πατρίδα της, τη Ρώμη, κλείνοντας έναν κύκλο με την ίδια ποιητική ευαισθησία που τη χαρακτήρισε.
Η Μαρία και οι γυναίκες της
Από την πρώτη κιόλας συλλογή της, η Μαρία Γκράτσια Κιούρι κατέστησε σαφείς τις προθέσεις της: ο Dior θα γινόταν μια πλατφόρμα για τη γυναικεία ενδυνάμωση και τη φεμινιστική έκφραση.
Το εμβληματικό t-shirt με το σύνθημα We Should All Be Feminists (Όλοι Πρέπει να Είμαστε Φεμινιστές), το οποίο παρουσιάστηκε στην πρώτη της συλλογή Άνοιξη/Καλοκαίρι 2017, έγινε αμέσως παγκόσμιο σύμβολο και καθόρισε τον τόνο της θητείας της.
Η Κιούρι δεν περιορίστηκε σε απλά συνθήματα. Ενσωμάτωσε συστηματικά στη δουλειά της αναφορές σε γυναίκες συγγραφείς, στοχάστριες, καλλιτέχνιδες και ακτιβίστριες. Kατά τη διάρκεια της θητείας της στον οίκο Dior, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στον διάλογο με τη γυναικεία δημιουργικότητα και διανόηση. Οι συλλογές της ήταν συχνά αφιερωμένες ή εμπνευσμένες από σημαντικές γυναικείες μορφές από τον χώρο της τέχνης, της λογοτεχνίας και του ακτιβισμού.
Από τη Λίντα Νόκλιν, την πρωτοπόρο Αμερικανίδα ιστορικός τέχνης και φεμινίστρια που έγινε παγκοσμίως γνωστή για το θεμελιώδες δοκίμιό της του 1971, Γιατί δεν υπήρξαν μεγάλες γυναίκες καλλιτέχνες;, στην εμβληματική Αμερικανίδα φεμινίστρια καλλιτέχνιδα, εκπαιδευτικός και συγγραφέας που καθιερώθηκε για τις μεγάλης κλίμακας, συνεργατικές της εγκαταστάσεις Τζούντι Σικάγο, και από την Κάρλα Ακάρντι, τη σημαντική Ιταλίδα εικαστικό που συνδέθηκε με τα κινήματα Arte Informale και Arte Povera στην Λούτσια Μαρκούτσι της ομάδας Gruppo 70 στη Φλωρεντία ή τη μούσα του υπαρξιακού ιταλικού νεορεαλισμού Μόνικα Βίτι, η Κιούρι εμπνεύστηκε, ενσωμάτωσε, σύστησε και αποθέωσε τη γυναίκα.
Όλες αυτές και αναρίθμητές άλλες , φάροι δημιουργικότητας και αντίστασης με τις ιστορίες τους έγιναν κεφάλαια έμπνευσης για τη Μαρία Γκράτσια Κιούρι που τίμησε το έργο και την επιρροή τους, ενσωματώνοντάς τα στο δικό της καλλιτεχνικό όραμα για τον Dior δημιουργώντας συλλογές που όχι μόνο ήταν αισθητικά εντυπωσιακές, αλλά πυροδοτούσαν και έναν ουσιαστικό διάλογο για την ταυτότητα, τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία και την τέχνη.
Η Κιούρι έφερε δυναμικά, εκμεταλλευόμενη την παγκόσμια πλατφόρμα του Dior, τη γυναικεία ματιά στο σχεδιασμό, εστιάζοντας σε ρούχα που ήταν όχι μόνο όμορφα, αλλά και πρακτικά, άνετα και ενδυναμωτικά για τις σύγχρονες γυναίκες. Κυρίως όμως, οι δημιουργίες της είχαν ανόθευτη, φεμινιστική ψυχή.
Η ελληνική κληρονομιά
Η σχέση της Μαρίας Γκράτσια Κιούρι με την Ελλάδα είναι εξίσου εμβληματική. Η συλλογή Cruise 2022, που παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2021 στο Καλλιμάρμαρο Παναθηναϊκό Στάδιο στην Αθήνα, ήταν ένα πραγματικό πολιτιστικό γεγονός και μία από τις κορυφαίες στιγμές της θητείας της.
Η έμπνευση για αυτή τη συλλογή ήταν βαθιά ριζωμένη στην αρχαία ελληνική ιστορία και μυθολογία. Η Κιούρι άντλησε στοιχεία από τις Καρυάτιδες της Ακρόπολης, την αρχαία ελληνική τέχνη, τις έννοιες του Κάλλους (της ομορφιάς) και του Φωτός που καθόρισαν την ελληνική σκέψη.
Η Κιούρι και η ομάδα της επέλεξαν το Παναθηναϊκό Στάδιο επιλέχθηκε όχι μόνο για τη μοναδική του αρχιτεκτονική, αλλά και για τον συμβολισμό του ως ολυμπιακός χώρος, αναδεικνύοντας τις αξίες του αθλητισμού, της κίνησης και του αρχαίου ελληνικού πνεύματος.
Πέρα από την έμπνευση, η Κιούρι προχώρησε σε μια σειρά ουσιαστικών συνεργασιών με Έλληνες τεχνίτες, αναδεικνύοντας τον πλούτο της ελληνικής χειροτεχνίας.
Συνεργάστηκε με τον Κώστα Μουχταρίδη από το Σουφλί για την ύφανση μεταξωτών και μεταλλικών νημάτων, δημιουργώντας υφάσματα που απηχούσαν την παράδοση. Το ελληνικό κεντητήριο και ραφείο Aris ανέλαβε περίτεχνα κεντήματα σε σακάκια και τσάντες Dior Book Tote, ενσωματώνοντας παραδοσιακά μοτίβα ενώ το Atelier Tsalavoutas δημιούργησε τα εμβληματικά καπέλα των ψαράδων, σε μια συλλογή που χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές πασμαντερί από την Πελοπόννησο, εμπλουτίζοντας τις δημιουργίες με ατόφια ελληνική αυθεντικότητα.
Η Κιούρι, μιλώντας πάντα πέρα από τη μόδα και τις τάσεις, δεν έφερε στην Αθήνα απλώς μια λαμπερή επίδειξη μόδας. Η συλλογή της ήταν ένας φόρος τιμής σε μια ιστορική φωτογράφιση του ίδιου του Christian Dior στην Ακρόπολη το 1951, δημιουργώντας έναν διάλογο μεταξύ της ιστορίας του γαλλικού οίκου και της ελληνικής κληρονομιάς και η επίδειξη συνέπεσε, όχι τυχαία, με τους εορτασμούς των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, προσδίδοντας ακόμα μεγαλύτερη πολιτιστική και συμβολική βαρύτητα.
Η Κιούρι συνέβαλε καθοριστικά στην προώθηση της Ελλάδας και της μοναδικής της κληρονομιάς σε παγκόσμιο επίπεδο, προσφέροντας παράλληλα μια πλατφόρμα για την ανάδειξη του ελληνικού ταλέντου και της δεξιοτεχνίας σημειώνει το WhiteWall.
Ευπώλητες δημιουργίες, ακραία επίκαιρες
Αφοσιωμένη στο ρόλο και τον σκοπό της, η Μαρία Γκράτσια Κιούρι δημιούργησε μια σειρά από αξιοσημείωτες συλλογές και εμβληματικά κομμάτια που καθόρισαν την πορεία του Dior υπό την ηγεσία της.
Οι J’adior Slingback Pumps από την Άνοιξη/Καλοκαίρι 2017 έγιναν αμέσως κλασικές, συνδυάζοντας την κομψότητα με μια σύγχρονη, νεανική αύρα.
Το The Book Tote από την Άνοιξη/Καλοκαίρι 2018 εξελίχθηκε σε μια ευρύχωρη και λειτουργική τσάντα, ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα και εμπορικά επιτυχημένα κομμάτια του οίκου, με αμέτρητες παραλλαγές σε σχέδια και υφάσματα.
Η Κιούρι επίσης επανερμήνευσε την εμβληματική Dior Saddle Bag του Τζον Γκαλιάνο, επαναφέροντάς την στο προσκήνιο της μόδας με τεράστια επιτυχία, ειδικά μεταξύ των millennials και της Gen Z, στη συλλογή Φθινόπωρο/Χειμώνας 2018.
Στην υψηλή ραπτική, η συλλογή Άνοιξη/Καλοκαίρι 2018 Haute Couture, εμπνευσμένη από τις τράπουλες ταρό και την αδυναμία του Κριστιάν Ντιόρ για τον μυστικισμό, παρουσίασε ονειρικές δημιουργίες με πλούσια κεντήματα.
Ακολούθησε η παιχνιδιάρικη και θεατρική παρουσίαση της συλλογής Άνοιξη/Καλοκαίρι 2019 Haute Couture με θέμα το τσίρκο, η οποία μετέτρεψε την πασαρέλα σε μια σκηνή, αναδεικνύοντας τη δεξιοτεχνία της υψηλής ραπτικής με έναν πιο ανάλαφρο τρόπο.
Κάνοντας ό,τι είχε καταφέρει και με τους Έλληνες συνεργάτες της για την συλλογή του 2022, η Κιούρι επέμεινε στην ανάδειξη της χειροτεχνίας και των παραδοσιακών τεχνικών, συνεργαζόμενη με τεχνίτες από διάφορα μέρη του κόσμου, δίνοντας νέα πνοή στην haute couture.
Η επιλογή μοντέλων με διαφορετικούς σωματότυπους και καταγωγές στις επιδείξεις της, επιβεβαίωνε σεζόν μετά τη σεζόν, την επίμονη προσπάθεια της για μεγαλύτερη συμπερίληψη και ποικιλομορφία στη μόδα.
Η κληρονομιά της Κιούρι
Η επίδραση της Μαρίας Γκράτσια Κιούρι στον Dior είναι αδιαμφισβήτητη και πολύπλευρη. Υπό την ηγεσία της, ο οίκος γνώρισε σημαντική οικονομική ανάπτυξη. Αναφορές στον επιχειρηματικό τύπο κάνουν λόγο για αύξηση των εσόδων κατά περίπου $8 δισεκατομμύρια από το 2017 έως το 2023, επιβεβαιώνοντας ότι η καλλιτεχνική της προσέγγιση συνδυάστηκε με εμπορική διορατικότητα.
Η Κιούρι κατάφερε να συνδέσει τον Dior με μια νέα γενιά καταναλωτών, πιο ενημερωμένων και ευαισθητοποιημένων σε κοινωνικά ζητήματα. Επαναπροσδιόρισε την εικόνα της «γυναίκας Dior» από μια παθητική μούσα σε μια γυναίκα Αμαζόνα που διεκδικεί τη θέση της στον κόσμο.
Με την προσέγγιση της που έθετε στο επίκεντρο τη γυναίκα και τις ανάγκες της, η Κιούρι συνέβαλε καθοριστικά στην εδραίωση του οίκου ως μια δύναμη όχι μόνο της μόδας, αλλά και του πολιτιστικού διαλόγου με την ορμή ενός οίκου βαθιά ριζωμένου στην ιστορία της σύγχρονης μόδας.
Αdieu και ciao
Το τελευταίο κεφάλαιο της Μαρίας Γκράτσια Κιούρι στον Dior γράφτηκε στην πατρίδα της, την Ιταλία, με την παρουσίαση της συλλογής Cruise 2026 στους μαγευτικούς κήπους της Villa Albani Torlonia στη Ρώμη.
Η επιλογή δεν ήταν τυχαία. Ήταν μια ποιητική επιστροφή στις ρίζες της, μια συλλογή που αντλούσε έμπνευση από τον ιταλικό κινηματογράφο, το θέατρο και τα σύμβολα της Αιώνιας Πόλης.
Η συλλογή χαρακτηρίστηκε από θεατρικές σιλουέτες, δραματικά πέπλα και στοιχεία που παρέπεμπαν σε κλασικές ιταλικές ταινίες, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα μυστηρίου και ομορφιάς. Με αυτή την παρουσίαση στη Ρώμη, η Κιούρι έκλεισε έναν δημιουργικό κύκλο που αφήνει ισχυρό αποτύπωμα στη μόδα και είπε adieu στο Παρίσι και ciao στην πατρίδα της, την Ιταλία.
Η αποχώρηση της Μαρίας Γκράτσια Κιούρι αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στον Dior, αλλά και μια κληρονομιά που θα εμπνέει για χρόνια. Η Κιούρι έβαλε ένα στοίχημα και το κέρδισε αποδεικνύοντας ότι η μόδα μπορεί να είναι ταυτόχρονα όμορφη, εμπορική και να έχει φωνή. Η πορεία της στον Dior μπαίνει στα χρονικά της ιστορίας της μόδας ως ένα λαμπρό παράδειγμα του πώς η τέχνη και το όραμα μπορούν να αφήσουν ανεξίτηλο το στίγμα τους εσαεί.
Όσο για την ίδια; Η Κιούρι θα αφιερωθεί στην έναρξη λειτουργίας του Teatro della Cometa, ενός ιστορικού θεάτρου 233 θέσεων στη Ρώμη, το οποίο αγόρασε το 2020 και ανακαινίζει από το 2023 γιατί όλα είναι ένα θέατρο και αυτή η δημιουργός του.
Η παράσταση «Nomsferatu» έρχεται στο Θέατρο 104, για 10 μόνο παραστάσεις. Βασίζεται σε μία από τις πιο εμβληματικές ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου τρόμου: το Nosferatu του Φ. Β. Μουρνάου.