Τζόρτζια Μελόνι: «Παιδιάστικο το δίλημμα ΕΕ ή ΗΠΑ – Εγώ κοιτάω τα συμφέροντα της χώρας μου»

Τη στιγμή που η ΕΕ κινείται σε κατεύθυνση αντίθετη από τις ΗΠΑ, σε γεωπολιτικό και οικονομικό επίπεδο, η πρωθυπουργός της Ιταλίας, ιδρυτικό μέλος της ΕΕ, Τζόρτζια Μελόνι, διαφοροποιείται από το μπλογκ, τονίζοντας -εύσχημα- ότι αρνείται να επιλέξει ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΕ.

Μιλώντας στους Financial Times -πρώτη φορά σε ξένη εφημερίδα μετά το 2022- η Μελόνι χαρακτήρισε ως «παιδιάστικο» και «επιφανειακό» το δίλημμα επιλογής μεταξύ των δύο πλευρών, επιμένοντας ότι θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της χώρας της.

Είπε ότι ήταν «προς το συμφέρον όλων» να ξεπεραστούν οι σοβαρές εντάσεις στη διατλαντική σχέση, περιγράφοντας τις αντιδράσεις ορισμένων Ευρωπαίων ηγετών στον Ντόναλντ Τραμπ ως «πολιτικά λίγο υπερβολικές».

Κατέστησε σαφές ότι δεν βλέπει τον πρόεδρο των ΗΠΑ ως αντίπαλο και ότι θα συνεχίσει να σέβεται τον «πρώτο σύμμαχο» της Ιταλίας.

«Η Μελόνι προσπάθησε να αποφύγει κάθε ένδειξη κριτικής στον Λευκό Οίκο, διατηρώντας επιμελώς χαμηλούς τόνους»

«Είμαι συντηρητική. Ο Τραμπ είναι Ρεπουμπλικανός ηγέτης. Σίγουρα είμαι πιο κοντά του από πολλούς άλλους, αλλά καταλαβαίνω έναν ηγέτη που υπερασπίζεται τα εθνικά του συμφέροντα», είπε η Μελόνι. «Υπερασπίζομαι το δικό μου».

Τα λέγανε και οι προηγούμενοι από τον Τραμπ

Υποστηρίζοντας, έμμεσα, τον Ντόναλντ Τραμπ στην ρηξικέλευθη προστατευτική οικονομική πολιτική του, είπε ότι πολλά παράπονα του για τις εμπορικές πρακτικές της Ευρώπης και τις αμυντικές δαπάνες απλώς απηχούν προηγούμενες κυβερνήσεις των ΗΠΑ. «Πιστεύετε πραγματικά ότι ο προστατευτισμός στις ΗΠΑ επινοήθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ;» είπε χαρακτηριστικά.

Η Μελόνι είπε επίσης ότι ελπίζει ότι η «συγκρουσιακή» προσέγγιση του Τραμπ για την ευρωπαϊκή άμυνα θα ήταν ένα πολύ αναγκαίο «ερέθισμα» για την ήπειρο να αναλάβει την ευθύνη για τη δική της ασφάλεια. «Μου αρέσει να λέω ότι η κρίση κρύβει πάντα μια ευκαιρία», είπε.

«Οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ είναι η πιο σημαντική σχέση που έχουμε», είπε, τονίζοντας τη σημασία της αποφυγής ενός διατλαντικού ρήγματος και περιγράφοντας το όραμά της για εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία και για μια μη συγκρουσιακή απάντηση στη δασμολογική επίθεση του Τραμπ.

«Η Ιταλία μπορεί να έχει καλές σχέσεις με [τις] ΗΠΑ και αν υπάρχει κάτι που μπορεί επίσης να κάνει η Ιταλία για να αποφύγει μια αντιπαράθεση [των ΗΠΑ] με την Ευρώπη και να χτίσει γέφυρες, θα το κάνω – και είναι προς το συμφέρον των Ευρωπαίων» είπε στου Financial Times.

Η Μελόνι προσπάθησε να αποφύγει κάθε ένδειξη κριτικής στον Λευκό Οίκο, διατηρώντας επιμελώς χαμηλούς τόνους, ακόμη και όταν οι αιχμές από την κυβέρνηση Τραμπ αντιμετωπίστηκαν με οργή από άλλους Ευρωπαίους ηγέτες.

Ο Βανς έχει δίκιο

Η Μελόνι είπε μάλιστα ότι συμπάσχει με τη σφοδρή επίθεση του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς στην Ευρώπη επειδή φέρεται να εγκατέλειψε τη δέσμευσή της για την ελευθερία του λόγου και τη δημοκρατία.

«Πρέπει να πω ότι συμφωνώ», είπε. «Το λέω εδώ και χρόνια… Η Ευρώπη έχει χάσει λίγο τον εαυτό της».

Η κριτική του Τραμπ στην Ευρώπη δεν στόχευε στους λαούς της, αλλά στην «άρχουσα τάξη» της… και στην ιδέα ότι αντί να διαβάζεις την πραγματικότητα και να βρίσκεις τρόπους να δίνεις απαντήσεις στους ανθρώπους, μπορείς να επιβάλλεις την ιδεολογία σου στους ανθρώπους».

Να ηρεμήσουμε λίγο

Ενώ η Κομισιόν έχει δεσμευτεί να ανταποκριθεί στους δασμούς του Τραμπ, η Μελόνι θέλει η ΕΕ να διατηρήσει την ψυχραιμία της. «Μερικές φορές έχω την εντύπωση ότι απαντάμε απλώς ενστικτωδώς», είπε στους Financial Times. «Σε αυτά τα θέματα πρέπει να πείτε, «Μείνετε ήρεμοι, παιδιά. Ας σκεφτούμε».

Συγκεκριμένα, υποστήριξε ότι ενώ τα συνολικά επίπεδα δασμών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης ήταν περίπου ισοδύναμα, οι υψηλοί δασμοί σε ορισμένα συγκεκριμένα είδη προκαλούσαν τριβές. «Υπάρχουν μεγάλες διαφορές στα μεμονωμένα προϊόντα», είπε. «Αυτό πρέπει να εργαστούμε για να βρούμε μια καλή, κοινή λύση».

Ωστόσο, είπε ότι η ΕΕ συγκρατήθηκε από τον αργό ρυθμό της λήψης των αποφάσεών της. «Δεν είναι εύκολο να ανταγωνιστείς κάποιον που σε μια μέρα μπορεί να υπογράψει 100 εκτελεστικά εντάλματα», είπε.

Όχι στρατό στην Ουκρανία

Ενώ πολλοί στην Ευρώπη φοβούνται ότι ο Τραμπ ετοιμάζεται να εξαναγκάσει την Ουκρανία σε μια δυσμενή ειρηνευτική συμφωνία, ο Μελόνι έχει εκφράσει πίστη στις προσπάθειές του, ενώ έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη για ισχυρές εγγυήσεις για να διασφαλίσει ότι η Ρωσία δεν θα ξαναρχίσει τον πόλεμο στο μέλλον.

Παραμένει σκεπτική σχετικά με τη γαλλική και βρετανική πρόταση για μια ευρωπαϊκή «δύναμη καθησυχασμού» προς την Ουκρανία, την οποία, όπως είπε, μπορεί να θεωρήσει η Μόσχα ως πρόκληση. «Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί εδώ. Μπορεί να θεωρηθεί περισσότερο ως απειλή», είπε.

Αντίθετα, υποστηρίζει την επέκταση της ρήτρας αμοιβαίας άμυνας του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία – χωρίς να γίνει δεκτό το Κίεβο στη συμμαχία – κάτι που ισχυρίζεται ότι θα ήταν «ευκολότερο και πιο αποτελεσματικό» από άλλες προτάσεις.

Η ιδέα έχει μπερδέψει τους Ευρωπαίους αξιωματούχους, καθώς η συλλογική άμυνα είναι η ουσία του ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να επεκτείνουν τέτοιες εγγυήσεις στην Ουκρανία.

Ενώ ο Βρετανός πρωθυπουργός Κις Στάρμερ και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν πρωτοστατούν στην υποστήριξη του Κιέβου, η Μελόνι, επέλεξε έναν ρόλο πιο χαμηλών τόνων.

«Δεν με ενδιαφέρει να πω, «Είμαι αυτή στη μέση, είμαι πρωταγωνίστρια», είπε. «Όχι τώρα. Το διακύβευμα είναι πολύ υψηλό» δήλωσε.

Επανεξοπλισμός Ευρώπης – Η Ρωσία μπορεί να απειλήσει

Μπορεί πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, να ξεκινούν εκτεταμένα σχέδια επανεξοπλισμού, λόγω Ουκρανίας, αλλά η Μελόνι είναι πιο διφορούμενη αναφέρουν οι Financial Times.

Ερωτηθείσα εάν θεωρεί τη Ρωσία ως μακροπρόθεσμη απειλή, η Μελόνι απάντησε: «Πιστεύω ότι θα μπορούσε να είναι, νομίζω ότι θα μπορούσε. Αλλά σε κάθε περίπτωση, πιστεύω ότι πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να είμαστε έτοιμοι να αμυνθούμε από κάθε είδους απειλή που μπορούμε να έχουμε».

Δεδομένου ότι η Ιταλία είναι στο στόχαστρο του Τραμπ καθώς δαπανά μόλις το 1,5% του ΑΕΠ για την άμυνα, η Μελόνι είπε ότι ως «σοβαρό άτομο» που ήθελε «να εκπροσωπήσει ένα σοβαρό έθνος», θα εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της.

Παρ΄ όλα αυτά, η Ιταλίδα ηγέτης έδωσε μια ευρύτερη έννοια στην ασφάλεια, πέραν των αμυντικών δαπανών. Υποστήριξε ότι η ασφάλεια πρέπει να οριστεί ευρέως, λαμβάνοντας υπόψη την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, την παράνομη μετανάστευση και άλλες υβριδικές απειλές. Όπως και άλλες μεσογειακές χώρες, η Ιταλία επιθυμεί να διασφαλίσει ότι οι απειλές που προέρχονται από την Αφρική προς τα μέλη του ΝΑΤΟ δεν θα αγνοηθούν.

«Πρέπει να καταλάβετε ότι οι απειλές μπορεί να προέρχονται από 360 μοίρες. Επομένως, εάν πιστεύετε ότι μπορείτε απλώς να αμυνθείτε, φροντίζοντας την ανατολική πλευρά, και δεν σκεφτείτε για παράδειγμα τι συμβαίνει στη νότια πλευρά, θα έχετε πρόβλημα» κατέληξε.