Ιράν και Έξι στη Γενεύη, με «βαρίδι» τις δηλώσεις Χαμενεΐ

Με τη σκιά των προειδοποιήσεων του αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ για το ιρανικό πρόγραμμα να πέφτει βαριά πάνω στη διαπραγμάτευση, ξεκίνησε στη Γενεύη ο νέος γύρος επαφών ανάμεσα στο Ιράν και στην Ομάδα των Έξι.

«Το Ιράν πρέπει να δώσει απαντήσεις και όχι μία σειρά προκλητικών δηλώσεων» είπε ο Φρανσουά Ολάντ μετά από συνάντηση που είχε στη Ρώμη με τον Ενρίκο Λέτα, απαντώντας στις δηλώσεις του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη του Ιράν.

Ο Χαμενεΐ είχε δηλώσει νωρίτερα ότι η Τεχεράνη «δεν θα υποχωρήσει σπιθαμή από τα δικαιώματά της στην πυρηνική ενέργεια», υπογραμμίζοντας πως έχουν τεθεί «κόκκινες γραμμές» στους ιρανούς διαπραγματευτές.

«Οι δηλώσεις του Χαμενεΐ είναι απαράδεκτες και περιπλέκουν τις διαπραγματεύσεις» είχε επισημάνει μετά τις δηλώσεις Χαμενεΐ η εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης, Ναζάτ Βαλό-Μπελκασέμ.

«Προφανώς ευχόμαστε οι διαπραγματεύσεις να έχουν μια κατάληξη» πρόσθεσε η Βαλό-Μπελκασέμ. «Επιθυμούμε μια σοβαρή, στέρεη συμφωνία που θα προσφέρει όλες τις εγγυήσεις» κατέληξε.

Η πρώτη συνάντηση ανάμεσα στην Ομάδα των Έξι (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα, Ρωσία, Γερμανία) και το Ιράν πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη και διήρκεσε μόλις δέκα λεπτά.

Η συνεδρίαση είχε ως στόχο να καθοριστεί το πρόγραμμα των διαπραγματεύσεων και όχι να επικεντρωθεί στη συμφωνία.

Το Ιράν είχε ζητήσει η συνάντηση να επικεντρωθεί στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, εκτιμώντας ότι «χάθηκε η εμπιστοσύνη» στη διάρκεια του προηγούμενου κύκλου των συζητήσεων.

Σύμφωνα με αξιωματούχο που παρακολουθεί τις διαπραγματεύσεις, την Τετάρτη θα ακολουθήσουν διμερείς επαφές. Προσχέδιο μιας πιθανής συμφωνίας θα συζητηθεί την Πέμπτη.

Ανώτερος αμερικανός αξιωματούχος που βρίσκεται στη Γενεύη παραδέχθηκε ότι θα είναι «πολύ δύσκολο» να υπάρξει αρχική συμφωνία με το Ιράν.

«Νομίζω ότι μπορούμε (να καταλήξουμε σε συμφωνία). Το αν αυτό θα γίνει, θα πρέπει να το δούμε γιατί είναι δύσκολο. Είναι πολύ δύσκολο» είπε ο αξιωματούχος σε δημοσιογράφους.

Ο αξιωματούχος δήλωσε ότι η πλειοψηφία των κυρώσεων κατά του Ιράν θα διατηρηθεί μετά από οποιαδήποτε προκαταρκτική συμφωνία για τον περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης και τόνισε ότι η Ουάσινγκτον θα επιδιώξει «σθεναρά» την εφαρμογή τους.

Από την πλευρά του, ο ρώσος πρόεδρος -μετά από συνομιλίες με τον ισραηλινό πρωθυπουργό στη Μόσχα- είπε ότι ελπίζει πως οι διαπραγματεύσεις θα έχουν κάποιο αποτέλεσμα.

Νωρίτερα, ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ουίλιαμ Χέιγκ, δήλωσε ότι οι διαφορές που εξακολουθούν να υπάρχουν ανάμεσα στο Ιράν και τις παγκόσμιες δυνάμεις για την επίτευξη μιας συμφωνίας όσον αφορά το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι ελάχιστες, σημειώνοντας ότι πιστεύει πως είναι δυνατή η επίτευξη μιας ιστορικής συμφωνίας.

«Συνιστά μια ιστορική ευκαιρία για να επιτευχθεί συμφωνία όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα εμποδιστεί η διάδοση των πυρηνικών όπλων στη Μέση Ανατολή» είπε τονίζοντας πως κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει τις σχέσεις με το Ιράν σε ένα διαφορετικό δρόμο.

«Αυτή είναι η καλύτερη ευκαιρία εδώ και καιρό για να επιτευχθεί πρόοδος σε ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα στην εξωτερική πολιτική» σημείωσε.

Σε θετικό κλίμα και η δήλωση του κινέζου αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών.

Ήδη έχουν συναντηθεί η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάθριν Άστον, με τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ. Ο Ζαρίφ περιέγραψε τη συνάντηση ως «καλή».

Ο ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί δήλωσε ότι μία συμφωνία θα ωφελούσε ολόκληρη την περιοχή.

«Λέγαμε πάντα ότι για να επιτύχουν οι συνομιλίες, η λογική και τα επιχειρήματα θα πρέπει να υπάρχουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Το μπαρούτι και οι απειλές δεν μπορούν να ασκήσουν επιρροή» τόνισε.

Τις αντιρρήσεις του για τη συμφωνία εξέφρασε ο ισραηλινός πρωθυπουργός, ο οποίος πριν την έναρξη των συνομιλιών στη Γενεύη τη χαρακτήρισε ως «ιστορικό λάθος».

Επιμέλεια: Αγγελική Στελλάκη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ