Σοβαρό και ανοιχτό παραμένει το πρόβλημα της φυματίωσης

Θεσσαλονίκη: Το ένα τρίτο του πληθυσμού της γης (περίπου 2 δισεκατομμύρια), είναι μολυσμένο με το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης. Παρά την ύπαρξη δραστικών αντιφυματικών φαρμάκων και του εμβολίου BCG προσβάλλονται και νοσούν κάθε χρόνο 20 εκατομμύρια άτομα, τα μισά από τα οποία για πρώτη φορά.

Κάπου δηλαδή στον κόσμο κάθε λεπτό κάποιος αρρωσταίνει από φυματίωση για πρώτη φορά. Από αυτούς, που μολύνονται από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης, 5-10% θα αναπτύξουν τη νόσο στη διάρκεια της ζωής τους, ενώ όταν συνυπάρχει HIV λοίμωξη (AIDS) η πιθανότητα αυτή είναι ιδιαίτερα αυξημένη.

Οι περισσότεροι νέοι ασθενείς είναι ηλικίας μεταξύ 15 και 49 ετών, γεγονός το οποίο δημιουργεί τεράστιες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ 1.200.000 είναι παιδιά κάτω των 15 ετών. Στο ίδιο χρονικό διάστημα σημειώνονται περίπου 2.000.000 θάνατοι, το 98% αυτών αφορά τις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ η θνητότητα σε ορισμένες χώρες της Αφρικής με υψηλή συχνότητα AIDS φθάνει το 50%. Στις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, στον Καναδά και στην Αυστραλία εμφανίζεται μόνο το 2% των κρουσμάτων.

Οι τεράστιες πρόοδοι της επιστήμης δεν στάθηκαν ικανοί παράγοντες για την ολοσχερή εξολόθρευση της φυματίωσης και το πρόβλημα ακόμα και σήμερα παραμένει σοβαρό και ανοιχτό. Αν δεν αντιμετωπιστεί μέσα στην επόμενη 20ετία θα μολυνθούν σχεδόν ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι και 35 εκατομμύρια θα πεθάνουν.

Τα στοιχεία αυτά ανακοινώθηκαν από τον πρόεδρο της Εταιρείας Μελέτης Πνευμονοπαθειών και Επαγγελματικών Παθήσεων Θώρακος Νικόλαο Γαλάνη, διευθυντή Πνευμονολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο «Παπανικολάου» της Θεσσαλονίκης με την ευκαιρία του 3ου Εθνικού Συμποσίου Φυματίωσης, που διοργανώθηκε σε συνεργασία με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία και την Ελληνική Ένωση κατά της Φυματίωσης και των νόσων του Αναπνευστικού Συστήματος και θα πραγματοποιηθεί από 21 έως 23 Μαρτίου 2008 στη Θεσσαλονίκη (ξενοδοχείο «Μακεδονία Πάλας»).

Μέχρι το 1980 είχε επικρατήσει η αντίληψη ότι η φυματίωση είχε εκριζωθεί ουσιαστικά από την Ευρώπη και ότι τα λίγα κρούσματα θα μπορούσαν να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά με τα υπάρχοντα δραστικά φάρμακα. Όμως τις δύο τελευταίες δεκαετίες η νόσος επανέκαμψε και ξανάγινε ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Οι λόγοι φαίνεται πως είναι αφ’ ενός η αύξηση των κρουσμάτων στην ανατολική Ευρώπη και η ταυτόχρονη μείωση του ρυθμού περιορισμού της νόσου στη δυτική Ευρώπη και αφ’ ετέρου η σημαντική αύξηση της ανθεκτικής φυματίωσης στην ανατολική Ευρώπη. Επανήλθε δηλαδή στην Ευρώπη ως απειλή η «Λευκή Πανώλης-White Plague», όπως ονομαζόταν στο παρελθόν η φυματίωση, όχι μόνο από τον αυξημένο αριθμό ασθενών, αλλά και λόγω αυξημένης μυκοβακτηριδιακής αντοχής.

Στην Ελλάδα δηλώνονται περί τις 10 νέες περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού κάθε χρόνο, αλλά είναι γνωστό ότι δεν δηλώνονται όλα τα κρούσματα και ο αριθμός αυτός υπολογίζεται περίπου στο διπλάσιο. Αυτό δείχνει, ότι στην Ελλάδα υπάρχει αναστολή της πτωτικής πορείας της νόσου, που αποδίδεται από τους ειδικούς, κατά κύριο λόγο, στην αθρόα είσοδο στη χώρα μας μεταναστών, λαθρομεταναστών και προσφύγων.

Μέσα στο περιβάλλον αυτό δημιουργήθηκε στην Ελλάδα η «Εθνική Επιτροπή Φυματίωσης» του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) με κύριο μέλημα την εκπόνηση «Εθνικού Προγράμματος Ελέγχου Φυματίωσης», που αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την εφαρμογή του προγράμματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα.

Από τη μέχρι τώρα λειτουργία της επιτροπής, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρός της Σταύρος Κωνσταντόπουλος, καθηγητής Πνευμονολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, διαπιστώθηκε ότι:

• Υπάρχει έλλειψη επαρκούς σύγχρονου νομοθετικού πλαισίου για τον αντιφυματικό αγώνα
• Υποδηλώνονται τα περιστατικά φυματίωσης
• Υπάρχει αποδιοργάνωση, αποσυντονισμός και σύγχυση στόχων.

Ο κ. Κωνσταντόπουλος θα προτείνει στο 3ο Εθνικό Συμπόσιο Φυματίωσης της Θεσσαλονίκης να υπάρξει άμεση λήψη μέτρων για την υλοποίηση των πρόσφατων αποφάσεων του ευρωπαϊκού τμήματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, όπου οι υπουργοί υγείας των ευρωπαϊκών χωρών που συμμετέχουν σ’ αυτό (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) προέβησαν κατά τη διάρκεια συνόδου στο Βερολίνο στις 22 Οκτωβρίου 2007 σε ομόφωνη απόφαση-δήλωση σχετικά με την έκταση του προβλήματος της φυματίωσης στην Ευρώπη και τα απαιτούμενα μέτρα για την αντιμετώπισή του.

Επίσης θα προταθούν η στελέχωση των αντιφυματικών ιατρείων σε όλους τους νομούς της χώρας με ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό, σε συνδυασμό με επαρκή σύγχρονο εξοπλισμό, η ενίσχυση του ειδικού ιατρείου αντιμετώπισης ανθεκτικής-πολυανθεκτικής φυματίωσης στην Αθήνα, η δημιουργία άμεσα αντίστοιχου ιατρείου στη Θεσσαλονίκη, η μικροβιολογική κάλυψη με διαβαθμισμένα εργαστήρια σε όλη τη χώρα, η ενίσχυση του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Μυκοβακτηριδίων και η ενίσχυση από την πολιτεία προγραμμάτων και εκδηλώσεων για τη φυματίωση.

Ο κ. Γαλάνης πρόσθεσε, ότι το συμπόσιο διοργανώνεται με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης, που είναι η 24η Μαρτίου και με στόχο, υπό το πρίσμα των νέων δεδομένων και των εξελίξεων που διαμορφώνονται διεθνώς, να ανασκοπηθεί ο αντιφυματικός αγώνας στη χώρα μας και να προσδιορισθoύν οι απαιτούμενες προσαρμογές τόσο στη διαδικασία της διάγνωσης και της αντιμετώπισης, όσο και στον έλεγχο και την πρόληψη της νόσου.

health.in.gr