Μετάλλαξη καθορίζει την αρνητική ή θετική επίδραση της καφεΐνης στον οργανισμό

Νέα Υόρκη: Τα άτομα που φέρουν μια γονιδιακή μετάλλαξη, η οποία καθορίζει το ρυθμό μεταβολισμού της καφεΐνης από τον οργανισμό, κινδυνεύουν να υποστούν έμφραγμα, απλά πίνοντας μεγάλες ποσότητες καφέ, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο Journal of the American Medical Association.

Η καφεΐνη μεταβολίζεται κυρίως στο ήπαρ από το κυτόχρωμα P450 1A2 (CYP1A2), γονίδιο το οποίο κωδικοποιεί το ένζυμο που βοηθά στη διάσπαση της καφεΐνης. Το ένζυμο έχει δυο μεταλλάξεις, την CYP1A2*1F, η οποία μεταβολίζει την καφεΐνη με ποιο αργό ρυθμό και την CYP1A2*1A, η οποία μεταβολίζει την καφεΐνη τέσσερις φορές γρηγορότερα.

Ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Τορόντο στον Καναδά με επικεφαλής τον Δρ Ahmed El-Sohemy, διενήργησε προοπτική μελέτη σε δείγμα 2.014 ασθενών που είχαν υποστεί μη μοιραίο έμφραγμα και 2.014 υγιών ατόμων (ομάδα ελέγχου).

Η μελέτη διενεργήθηκε την περίοδο 1994-2004 στην Κόστα Ρίκα.

Το ερωτηματολόγιο που συμπλήρωσαν οι συμμετέχοντες αποκάλυψε ότι η απότομη κατανάλωση καφέ αύξανε τον κίνδυνο εμφράγματος στα άτομα-φορείς της γονιδιακής μετάλλαξης CYP1A2*1F.

Συγκεκριμένα, τα άτομα που μεταβόλιζαν αργά την καφεΐνη και έπιναν δύο με τρία φλιτζάνια (250ml) καφέ την ημέρα είχαν 36% περισσότερες πιθανότητες να υποστούν έμφραγμα από τα άτομα που έπιναν ένα φλιτζάνι. Ο κίνδυνος αυξανόταν στο 64% για όσους έπιναν τέσσερα ή περισσότερα φλιτζάνια, ενώ ο κίνδυνος ήταν ακόμα μεγαλύτερος για όσους ήταν κάτω από 60 ετών.

Τα αυξημένα επίπεδα της κυκλοφορούσας καφεΐνης μπορεί να μπλοκάρουν τη δράση της αδενοσίνης, προκαλώντας απόφραξη των αιμοφόρων αγγείων, προάγοντας το έμφραγμα. Περίπου το 55% των συμμετεχόντων ήταν φορείς της μετάλλαξης CYP1A2*1F.

Αντίθετα, ένα με τρία φλιτζάνια καφέ την ημέρα λειτουργούσαν προστατευτικά για τους φορείς της μετάλλαξης CYP1A2*1A. Η συγκεκριμένη ποσότητα μείωνε κατά 22% τον κίνδυνο εμφράγματος, ενώ τα τέσσερα ή περισσότερα φλιτζάνια την ημέρα μόνο ονομαστικά μείωναν τις πιθανότητες εμφράγματος.

Πρόκειται για την πρώτη συστηματική ανάλυση της επιρροής των γονιδίων στον τρόπο που η καφεΐνη επηρεάζει τον κίνδυνο εκδήλωσης εμφράγματος. Μάλιστα αποτελεί τμήμα μιας μεγαλύτερης κλίμακας έρευνας για το πως τα γονίδια κάνουν ορισμένα διατροφικά σχήματα και συνήθειες πιο επωφελή ή εθιστικά για ορισμένους ανθρώπους.

Ελάχιστοι άνθρωποι γνωρίζουν ποια γονιδιακή μετάλλαξη του CYP1A2 φέρουν και ο Δρ El-Sohemy εξηγεί ότι ένα φλιτζάνι καφέ την ημέρα δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.

Ο Δρ El-Sohemy καταλήγει λέγοντας ότι δεν θα πρέπει να σπεύσουμε να θεωρήσουμε εαυτούς φορείς της μετάλλαξης CYP1A2*1F απλά επειδή αισθανόμαστε μια μικρή νευρικότητα μετά από ένα φλιτζάνι καφέ. Η συγκεκριμένη αντίδραση έχει να κάνει με την επίπτωση της καφεΐνης στο νευρικό σύστημα και όχι με το χρόνο που χρειάζεται να αποβληθεί από τον οργανισμό.

Πάντως ένα απλό γενετικό τεστ θα μπορούσε να καθορίσει ποιοι κινδυνεύουν και ποιοι όχι.

Οι επιστήμονες σκοπεύουν να επαναλάβουν τη μελέτη με στόχο την επαλήθευση των αποτελεσμάτων σε γενετικά διαφορετικούς πληθυσμούς, όπου ο διαφορετικός τρόπος ζωής και το γονιδιακό προφίλ μπορεί να επηρεάζουν την επίδραση της καφεΐνης στην καρδιά.

Συγκεκριμένα, θα πρέπει να διεξαχθούν κλινικές δοκιμές σε τυχαία επιλεγμένες ομάδες ατόμων, όπου θα γίνει σύγκριση της καφεΐνης με ψευδοφάρμακο, ώστε να διαπιστωθεί αν η καφεΐνη μπορεί να μειώσει την χοληστερόλη ή άλλους δείκτες της υγείας της καρδιάς.

health.in.gr