Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης: Μήπως δεν φταίει μόνο η δουλειά;

Η κόπωση, και μάλιστα η χρόνια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί μια σύγχρονη(;) επιδημία. Ο ρυθμός εργασίας, οι ατελείωτες ώρες καθήλωσης στους μποτιλιαρισμένους δρόμους και το έντονο άγχος έχουν ως αποτέλεσμα οι περισσότεροι από εμάς να νιώθουμε μια έντονη κούραση.

Πότε όμως η κόπωση αυτή ξεπερνά τα όρια του φυσιολογικού; Με άλλα λόγια, πότε αρχίζουμε να μιλάμε για το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης;

Τι είναι το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης (ΣΧΚ);

Πρόκειται για μια περίπλοκη διαταραχή που χαρακτηρίζεται από έντονη κόπωση, η οποία δεν βελτιώνεται με την ξεκούραση και επιδεινώνεται με κάθε φυσική ή νοητική δραστηριότητα. Χαρακτηριστικό είναι ότι στα άτομα που εμφανίζουν αυτήν τη διαταραχή παρατηρείται σημαντική μείωση του επιπέδου ενεργητικότητας.
Οι ασθενείς μπορεί να διαμαρτύρονται, επίσης, για ποικίλα μη ειδικά συμπτώματα, όπως αδυναμία, μυαλγίες, διαταραχή της μνήμης ή/και της ικανότητας συγκέντρωσης, αϋπνία, καθώς και κόπωση, που διαρκεί περισσότερο από 24 ώρες, ύστερα από έντονη προσπάθεια.

*CDC- Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ

Πόσο συχνό είναι το ΣΧΚ;
Υπολογίζεται ότι περίπου σε κάθε 1.000 άτομα αντιστοιχούν δύο τα οποία εμφανίζουν χαρακτηριστικά του Συνδρόμου Χρόνιας Κόπωσης. Οι μελέτες δείχνουν ότι το σύνδρομο αυτό αφορά σε άτομα και των δύο φύλων, ενώ εμφανίζεται σε όλες τις φυλετικές και τις εθνικές ομάδες.

Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης έχει παρατηρηθεί και σε εφήβους -αν και πολύ πιο σπάνια σε σχέση με τους ενήλικους- ενώ έχει αναφερθεί παρεμφερές σύνδρομο και σε παιδιά.

Τέλος, φαίνεται να σχετίζεται περισσότερο με άτομα υψηλού οικονομικού εισοδήματος και υψηλού επιπέδου μόρφωσης.

Ποια είναι η αιτία του ΣΧΚ;
Τα αίτια του συνδρόμου αυτού παραμένουν άγνωστα! Θεωρείται πολύ πιθανό να αποδειχθεί ότι η πάθηση αυτή είναι αποτέλεσμα διάφορων παραγόντων.

Μεταξύ αυτών μπορεί να περιλαμβάνονται και ιοί ή άλλοι λοιμογόνοι παράγοντες, παρά το γεγονός ότι οι μέχρι τώρα μελέτες δεν αποδεικνύουν καμία συσχέτιση των γνωστών παθογόνων για τον άνθρωπο με τη νόσο αυτή.

Πολλοί ερευνητές πιστεύουν, επίσης, ότι το σύνδρομο σχετίζεται με κάποιου βαθμού διαταραχή του ανοσολογικού συστήματος, καθώς έχουν παρατηρήσει ότι σε ορισμένα άτομα που εμφάνισαν ΣΧΚ ανιχνεύθηκαν αυτοαντισώματα και ανοσοσυμπλέγματα, χαρακτηριστικά των διαταραχών του συστήματος αυτού. Ωστόσο, στο ΣΧΚ δεν παρατηρούνται κλινικές εκδηλώσεις χαρακτηριστικές ανοσολογικής διαταραχής, όπως, για παράδειγμα, ευαισθησία σε λοιμώξεις και μάλιστα από σπάνια μικρόβια.

Πιθανοί παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της πάθησης θεωρούνται επίσης και αυτοί που σχετίζονται με τους ενδοκρινείς αδένες, αλλά και με το κεντρικό νευρικό σύστημα, όπως η υπόφυση και τα επινεφρίδια. Συσχετίζεται μάλιστα με ελαττωμένα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα. Εντούτοις, και πάλι, δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να τεκμηριώνουν αιτιολογική συσχέτιση.

Τον τελευταίο καιρό, διερευνάται επίσης η σχέση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης με την ορθοστατική υπόταση, δηλαδή την απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης που παρουσιάζουν ορισμένα άτομα όταν σηκωθούν απότομα από το κρεβάτι, όταν κάνουν ένα πολύ ζεστό ντους ή όταν απλώς στέκονται όρθια επί πολλή ώρα. Αυτό που κυρίως προσπαθούν να διαπιστώσουν οι μελετητές είναι κατά πόσο η φαρμακευτική αγωγή για την ορθοστατική υπόταση μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του συνδρόμου.

Τέλος, παρά το γεγονός ότι μερικοί ασθενείς αναφέρουν διατροφικές διαταραχές, δεν έχει γίνει ακόμα κάποια αξιόλογη μελέτη για την τεκμηρίωση ή όχι μιας τέτοιας συσχέτισης.

Πώς τίθεται η διάγνωση;
Η διάγνωση τίθεται βάσει των κριτηρίων που αναφέρθηκαν πιο πάνω και βασίζεται στο ιατρικό ιστορικό, την αντικειμενική εξέταση, αλλά και τις εργαστηριακές εξετάσεις.

Στη συνέχεια, και με βάση τα εργαστηριακά αποτελέσματα, μπορεί να απαιτηθούν πιο εξειδικευμένες εξετάσεις (π.χ., σπινθηρογράφημα νεφρών, εφόσον υπάρχουν αυξημένες τιμές ουρίας και κρεατινίνης).

Επίσης μπορεί να χρειαστούν και ψυχονευρολογικές δοκιμασίες, οι οποίες είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στην εκτίμηση εφήβων και παιδιών.

Υπάρχει θεραπεία;
Καθώς δεν έχει εξακριβωθεί το ακριβές αίτιο του συνδρόμου, δεν είναι δυνατό να υπάρξει και ειδική θεραπεία.

Παρ΄ όλα αυτά, η αντιμετώπιση της πάθησης αυτής περιλαμβάνει μέτρα που αφορούν σε παρεμβάσεις στον ψυχολογικό τομέα, μεταβολή της δραστηριότητας του ασθενή, αλλά και φαρμακευτική αγωγή.

health.in.gr