Κανένας νέος εκλογικός νόμος δεν γεμίζει τα ταμεία και τις θέσεις εργασίας στους Δήμους

Σε ένα απολύτως πολιτικό περιβάλλον και με φόντο την κοινή συνεδρίαση ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ στις 28 Απριλίου παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών, η νέα δημόσια αναφορά του Υπουργού Εσωτερικών, Θεόδωρου Λιβάνιου στη δημόσια τηλεόραση, για το εκλογικό σύστημα των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2028, έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που η Αυτοδιοίκηση ήδη γνωρίζει: ότι οι πιθανολογούμενες αλλαγές στους κανόνες της κάλπης ούτε την καθημερινότητα των δήμων επηρεάζουν ούτε τις  δημοτικές δομές και υποδομές ανασυγκροτούν.

Η επιλογή του κ. Λιβάνιου να επανέλθει στο θέμα του εκλογικού νόμου –μετά την αρχική του τοποθέτηση στο περσινό ετήσιο συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Ρόδο– έρχεται σε μια συγκυρία κατά την οποία η Τοπική Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού εκπέμπει πολιτικά και επιχειρησιακά SOS. Η συζήτηση για τους εκλογικούς κανόνες, όσο θεμιτή κι αν είναι, μοιάζει δευτερεύουσα μπροστά στην ασφυκτική πραγματικότητα των υποστελεχωμένων υπηρεσιών, των «κουρελιασμένων» προϋπολογισμών και των συγκεχυμένων αρμοδιοτήτων που συντηρούν ένα κλίμα αβεβαιότητας και λειτουργικής «παράλυσης».

Όπως επισημαίνουν κορυφαία αυτοδιοικητικά στελέχη, το νέο εκλογικό σύστημα δεν πρόκειται να απαντήσει ούτε στην έλλειψη προσωπικού, ούτε στην αδυναμία άσκησης βασικών αρμοδιοτήτων λόγω ελλιπών πόρων και προσωπικού.

Στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση απαιτείται κατά την άποψη μας, ουσιαστική συνδιαμόρφωση, με γνώμονα όχι την εκλογική αρχιτεκτονική, αλλά την πολιτική και θεσμική ενδυνάμωση των δήμων. Όπως τονίζεται από κύκλους,  η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν διεκδικεί ρόλο θεατή ή παθητικού αποδέκτη μεταρρυθμίσεων, αλλά ενεργού συνομιλητή σε μια στρατηγική επανεκκίνησης του διοικητικού χάρτη της χώρας.

Οι προτεραιότητες

Σε αυτό το πλαίσιο, η Αυτοδιοίκηση θέτει στο επίκεντρο της πολιτικής διεκδίκησης:

• Την άμεση ενίσχυση με προσωπικό, ώστε να αποκατασταθεί η στοιχειώδης λειτουργικότητα των υπηρεσιών.
• Τη δημοσιονομική ενδυνάμωση των δήμων, ώστε να επιτελέσουν στοιχειώδεις αναπτυξιακές και κοινωνικές λειτουργίες.
• Τη σαφή οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων, ώστε να αποτραπούν οι αλληλοεπικαλύψεις και η διοικητική σύγχυση.
• Την ολοκλήρωση του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης, ως εργαλείο θεσμικής και πολιτικής αναβάθμισης.

Ειδικά ο νέος κώδικας της Αυτοδιοίκησης μπορεί να αποτελέσει το πρώτο βήμα για τη μεγάλη μεταρρύθμιση στη λειτουργία του κράτους. Και σε αυτό το πεδίο, η Αυτοδιοίκηση, έχει να λέει μόνο καλά λόγια για τον ρόλο του Υπουργού Εσωτερικών Θεόδωρου Λιβάνιου και τις προσπάθειες που καταβάλλει μέσω του νέου κώδικα να κάνει πιο λειτουργική την Αυτοδιοίκηση.

Σε κάθε περίπτωση η συζήτηση για τον εκλογικό νόμο μπορεί να συνεχιστεί –και πράγματι, έχει τη δική της σημασία– αλλά δεν μπορεί να αποτελεί το κεντρικό αφήγημα σε μια περίοδο που οι δήμοι δεν έχουν να καλύψουν ούτε τις ανελαστικές τους ανάγκες, παρά την αύξηση των χρηματοδοτήσεων και την καλή διάθεση της κεντρικής πολιτικής ηγεσίας. Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι η πολιτική της Αυτοδιοίκησης δεν εξαντλείται στη διαχείριση – είναι πρωτίστως πεδίο πολιτικής στόχευσης, συμμετοχής σε όλα τα στάδια και διαρκούς διεκδίκησης. Και σε αυτό το πεδίο, τουλάχιστον τα αυτοδιοικητικά συλλογικά όργανα δηλώνουν παρόντα: όχι μόνο για να συμμετάσχουν, αλλά για να πρωταγωνιστήσουν.