Δύσκολη ώρα για τη Συρία, ώρα να αναλάβει η διεθνής κοινότητα την ευθύνη της

Οι εξελίξεις στη Συρία αποτέλεσαν έκπληξη για όλους τους συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων πιθανώς και των ίδιων των ένοπλων ισλαμιστών που βρέθηκαν να καταλαμβάνουν τη Δαμασκό νωρίτερα από ό,τι υπολόγιζαν.

Βοήθησε σε αυτό και το γεγονός ότι φάνηκε ότι το καθεστώς Άσαντ δεν είχε μόνο ουσιαστική απονομιμοποίηση στον πληθυσμό της Συρίας, αλλά ήταν και αρκετά ανίκανο να διαχειριστεί την κατάσταση. Βλέπετε στον αυταρχισμό, που εξηγεί το μίσος τόσων Σύριων για τον Άσαντ, είχε προστεθεί και η διαφθορά, συμπεριλαμβανομένης της εμπλοκής στη ναρκο-οικονομία. Συνέβαλαν, βέβαια, και τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργούσαν οι κυρώσεις σε βάρος της Συρίας.

Ήταν σε αυτή τη βάση που τα κράτη και οι δυνάμεις που στήριζαν μέχρι τώρα την κυβέρνηση Άσαντ, δηλαδή η Ρωσία, το Ιράν και η Χεζμπολάχ αποφάσισαν ότι δεν θα μπορούσαν να πολεμήσουν σε μια μάχη στην οποία δεν ήθελαν να συμμετάσχουν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι.

Προφανώς και ο λαός της Συρίας απαλλάχτηκε από ένα αυταρχικό καθεστώς. Όμως, ακόμη ούτε δημοκρατία ούτε ελευθερία κέρδισε.

Τόσο η Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ-Σαμ, η βασική ένοπλη ισλαμιστική οργάνωση που μπήκε στη Δαμασκό όσο και οι επίσης ισλαμιστικές οργανώσεις που συναποτελούν τον «Συριακό Εθνικό Στρατό», δεν είναι ακριβώς αυτό που θα λέγαμε «δημοκρατικές δυνάμεις».

Αυταρχικά ένοπλα κινήματα είναι, με βαθιά συντηρητική ιδεολογία, που προκάλεσαν μεγάλη δυσαρέσκεια στις περιοχές που είχαν υπό τον έλεγχό τους.

Μπορεί τώρα να δηλώνουν ότι σέβονται τις μειονότητες και δεν επιθυμούν εκδίκηση, αλλά η ιστορία τους άλλα λέει.

Την ίδια ώρα ασαφές παραμένει το συνολικό μέλλον της Συρίας.

Ναι μεν η πρωτεύουσα Δαμασκός είναι υπό τον έλεγχο των ανταρτών, αλλά είναι σαφές ότι αυτοί δεν αποτελούν ακόμη δύναμη «διακυβέρνησης».

Η Τουρκία, που υποστηρίζει, χρηματοδοτεί και εξοπλίζει μία μερίδα των ανταρτών, εξακολουθεί να έχει έδαφος της Συρίας υπό τον έλεγχό της και διεξάγει μέσω των ανταρτών που επηρεάζει επιχειρήσεις κατά των αυτόνομων κουρδικών περιοχών.

Ούτε έχει ακόμη ξεκαθαριστεί τι θα γίνει με τις περιοχές υπό κουρδικό έλεγχο, δεδομένου ότι μέχρι τώρα αυτές οι κουρδικές δυνάμεις ήταν και σύμμαχες των ΗΠΑ στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους.

Για να μην αναφερθούμε στο γεγονός ότι υπάρχουν ακόμη ενεργοί θύλακες του Ισλαμικού Κράτους στο συριακό έδαφος.

Και βέβαια σε όλα αυτά προστίθεται και η στάση του Ισραήλ που έχει ήδη κάνει βομβαρδισμούς σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις για να εξασφαλίσει ότι κρίσιμος εξοπλισμός δεν θα πέσει στα χέρια της όποιας νέας κατάστασης στη Συρία και ήδη έχει διευρύνει το συριακό έδαφος που κατέχει.

Αυτή η κατάσταση φέρνει τη «διεθνή κοινότητα» αντιμέτωπη με το να αναλάβει την ευθύνη που της αναλογεί και όχι απλώς να επιχαίρει γιατί έπεσε ο Άσαντ και άρα αντικειμενικά αποδυναμώνονται η Ρωσία, το Ιράν και η Χεζμπολάχ.

Δηλαδή, θα πρέπει να βοηθήσει ώστε να υπάρξει μια ομαλή πολιτική μετάβαση, που να περιλαμβάνει δημοκρατικές διαδικασίες και όχι απλώς αλλαγή κυβέρνησης, πραγματική κατοχύρωση δικαιωμάτων και προφανώς βοήθεια για την ανασυγκρότηση μιας χώρας που μετρά βαθιές πληγές από έναν μεγάλο εμφύλιο πόλεμο.

Πάντα με γνώμονα τη βούληση του λαού της και όχι τους κάθε λογής υπολογισμούς που την έκαναν πεδίο γεωπολιτικών συγκρούσεων.

Ας μην ξεχνάμε ότι εάν η Συρία ξανακυλήσει σε μια φάση εσωτερικών συγκρούσεων το πρώτο πράγμα που θα ξαναδούμε θα είναι ένα νέο κύμα προσφύγων, την ώρα που τώρα για πρώτη φορά ίσως και να διαμορφώνονται όροι για να επιστρέψουν εκατομμύρια πρόσφυγες στις εστίες τους.

Θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων η «διεθνής κοινότητα»; Πολύ νωρίς για το πούμε με σιγουριά, ιδίως εάν αναλογιστούμε ότι μέχρι τώρα ήταν μάλλον μέρος του προβλήματος στη Συρία. Για να μην αναφερθούμε στη στάση που έχει κρατήσει στη Γάζα.

Σε κάθε περίπτωση, μια νέα σελίδα γράφεται, με μεγάλους και υπαρκτούς κινδύνους, αλλά και ίσως τη δυνατότητα στο τέλος του δρόμου ο συριακός λαός να είναι όντως κυρίαρχος.