Αρκαδία: «Χτύπησε» η καστανή ρυτίδωση ντομάτες θερμοκήπιου

Για δεύτερη χρονιά εντοπίστηκε στην Αρκαδία ο ιός της καστανής ρυτίδωσης της ντομάτας και ειδικότερα σε θερμοκήπιο με καλλιέργεια έκτασης 3 στρεμμάτων στην περιοχή Λεωνιδίου.

Λόγω της εξαιρετικής επικινδυνότητας που παρουσιάζει ο ιός για τις καλλιέργειες της ντοματας και της πιπεριάς, η ΔΑΟΚ της ΠΕ Αρκαδίας εφιστά την προσοχή στους παραγωγούς για την τήρηση των απαραίτητων μέτρων πρόληψης μιας και δεν υπάρχουν θεραπευτικά μέτρα για την αντιμετώπιση του ιού.

Πώς μεταδίδεται ο ιός

Ο ιός προσβάλλει τα φυτά ντοματας και πιπεριάς. Μεταδίδεται κυρίως μηχανικά με την επαφή μεταξύ των φυτών, με τις καλλιεργητικές φροντίδες (δέσιμο, ξεβλάστημα, συλλογή, κλπ.) που εκτελούν οι εργαζόμενοι και με μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό (φυτά ή σπόροι). Μεταφέρεται με τα χέρια που έχουν έρθει σε επαφή με μολυσμένο φυτό, με τα ρούχα που έχουν μολυνθεί, με τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν σε μολυσμένα φυτά και με τα επαναχρησιμοποιούμενα πλαστικά τελάρα που χρησιμοποιήθηκαν για τη μεταφορά μολυσμένων καρπών.

Σημαντική εστία μόλυνσης αποτελεί και το έδαφος, στο οποίο εάν παραμείνουν μολυσμένα φυτικά υπολείμματα, τότε μπορεί να διατηρηθεί μολυσμένο για τουλάχιστον 6 μήνες.

Στα θερμοκήπια ο ιός παραμένει στις επιφάνειες των διαφόρων κατασκευών και από εκεί μεταφέρεται με διάφορους τρόπους στα φυτά. Στις υδροπονικές καλλιέργειες ο ιός μπορεί να εισέλθει στο σύστημα του κυκλοφορούντος νερού και να μεταδοθεί περεταίρω μέσω αυτού. Επικονιαστές μπορούν να μεταφέρουν μολυσμένη γύρη από φυτό σε φυτό.

Ζιζάνια όπως ο στύφνος, η ντάτουλα, το χηνοπόδιο και καλλωπιστικά φυτά όπως η πετούνια είναι επίσης σημεία που διατηρείται ο ιός.

Τα συμπτώματα διαφοροποιούνται ανάλογα με την ποικιλία, τις συνθήκες του περιβάλλοντος και τη φυσιολογική κατάσταση του φυτού.

Στην ντοματα τα φύλλα των μολυσμένων φυτών παρουσιάζουν χλώρωση, μωσαϊκό, κατσάρωμα, παραμόρφωση του ελάσματος και περιστασιακά στένωση. Οι καρποί εμφανίζουν κίτρινους – καστανούς δακτύλιους, καστανές περιοχές, ρυτίδωση, παραμορφώσεις και ανομοιόμορφη ωρίμανση.

Τα φυτά παρουσιάζουν μειωμένη ανθοφορία και καρπόδεση.

Στην πιπεριά τα φύλλα των μολυσμένων φυτών παρουσιάζουν παραμορφώσεις του ελάσματος, κιτρίνισμα και μωσαϊκό. Οι καρποί εμφανίζουν παραμορφώσεις, ανομοιόμορφο χρωματισμό με κίτρινες και καστανές περιοχές και πράσινες ραβδώσεις.

Πώς θα περιοριστεί η εξάπλωση

Δεν υπάρχουν θεραπευτικά μέτρα για την αντιμετώπιση του ιού της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της ντοματας (ToBRFV). Προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωσή του προτείνονται από το ΥπΑΑΤ και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο τα παρακάτω μέτρα πρόληψης και υγιεινής των καλλιεργειών:

1. Χρησιμοποίηση υγιών σπόρων και φυταρίων, τα οποία πρέπει απαραίτητα να συνοδεύονται από φυτοϋγειονομικό διαβατήριο.

2. Έλεγχος κατά διαστήματα των φυτών και απομάκρυνση όσων εμφανίζουν συμπτώματα ίωσης.

3. Συχνή απολύμανση εργαλείων με εμβάπτιση σε διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0.5% NaOCl ή Virkon S ή αποβουτυρωμένου γάλακτος (τουλάχιστον 3.5% περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη) για τουλάχιστον 15 λεπτά.

4. Χρησιμοποίηση παπουτσιών, φόρμας και γαντιών μιας χρήσης από τους εργαζόμενους που εκτελούν τις διάφορες καλλιεργητικές εργασίες και αλλαγή αυτών μεταξύ διαφορετικών εγκαταστάσεων. Αποφυγή επαφής των υγιών φυτών με τα χέρια που έχουν έρθει σε επαφή με ασθενή φυτά (εκρίζωση, δέσιμο, κλάδεμα, κλπ).

5. Ύπαρξη ταπέτων με απολυμαντικό στην είσοδο των θερμοκηπίων.

6. Καλό πλύσιμο με απολυμαντικό όλων των επιφανειών, δίσκων, κλπ, εντός των θερμοκηπίων μεταξύ των μεταφυτεύσεων / φυτεύσεων.

7. Χρησιμοποίηση καθαρών ή απολυμασμένων πλαστικών τελάρων κατά τη συγκομιδή των καρπών και αποφυγή χρησιμοποίησης τους σε διαφορετικές εγκαταστάσεις.

8. Απομάκρυνση και καταστροφή όλων των υπολειμμάτων της καλλιέργειας στο τέλος της καλλιεργητικής περιόδου καθώς και απολύμανση των χώρων του θερμοκηπίου.

9. Καταστροφή των ζιζανίων στους χώρους γύρω από το θερμοκήπιο ή σε απόσταση 30 μέτρων γύρω από τις υπαίθριες καλλιέργειες.

10. Αμειψισπορά για χρονικό διάστημα από 6 έως 12 μήνες με φυτά που δεν προσβάλλονται από τον ιό π.χ. φυτά της οικογένειας των κολοκυνθοειδών (Cucurbitaceae).