Ο εφιάλτης της επισιτιστικής κρίσης

«Σήμερα περισσότερο από ποτέ, η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει το αγροδιατροφικό της σύστημα και να το μετατρέψει σε βιώσιμο και ανθεκτικό, μεταβαίνοντας σε διατροφή βιώσιμη, τοπική, εποχική, βασισμένη στα όσπρια, τα φρούτα και τα λαχανικά». Αυτάεπισημαίνει, μιλώντας στα «ΝΕΑ», η υπεύθυνη της εκστρατείας για τη βιώσιμη γεωργία Ελενα Δανάλη.

Το αγροδιατροφικό μας σύστημα πρέπει να αλλάξει επειδή,όπως υποστηρίζει, «η διακοπή ρωσικών και ουκρανικών εξαγωγών δημητριακών, σπορελαίων, λιπασμάτων και φυσικού αερίου (χρησιμοποιείται για τηνπαραγωγή συνθετικών λιπασμάτων, που αποτελούν το θεμέλιο της σύγχρονης βιομηχανικής γεωργίας και καταστρέφουν το περιβάλλον) δείχνει ξεκάθαρα την επικίνδυνη εξάρτηση του ευρωπαϊκού αγροτικού τομέα από τις εξωτερικές ροές και εξαγωγές, που μάλιστα είναι ιδιαίτερα ρυπογόνες».

Και συμπληρώνει: «Για να διατηρήσει την υπερπαραγωγή και εξαγωγή ζωικών προϊόντων, η Ευρώπη βασίζεται σε εισαγωγές σιτηρών και σπορελαίων από τη Ρωσία και την Ουκρανία, ορυκτού αερίου και φωσφορικού άλατος από τη Ρωσία και καλίου από τη Λευκορωσία».

Να μπει φρένο στην αύξηση τιμών

Η σοβαρή ανθρωπιστική κρίση στην Ουκρανία έχει επιπτώσεις αισθητές σε όλον τον κόσμο. «Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσουν την κάλυψη του δικαιώματος στην τροφή για όλους, καθώς και να βάλουν φρένο σε κάθε πιθανή αύξηση των τιμών που σχετίζεται με την έλλειψη αγαθών λόγω του πολέμου στην Ουκρανία», τονίζει η υπεύθυνη της εκστρατείας για τη βιώσιμη γεωργία της Greenpeace.

Εύλογο το ερώτημα: Τι πρέπει να γίνει; Οπως αναφέρουν από τηνπεριβαλλοντική οργάνωση, στην Ελλάδα μπορεί και πρέπει να γίνει αντικατάσταση των εισαγόμενων ζωοτροφών από ελληνικά κτηνοτροφικά φυτά (λούπινο, κουκί, ρεβίθι και μπιζέλι), να σταματήσει η χρήση γης για καλλιέργεια φυτών που προορίζονται για βιοκαύσιμα, να αντικατασταθούν σταδιακά τα λιπάσματα από φυσικούς τρόπους λίπανσης και να μην καλλιεργηθούν ηλίανθοι για παραγωγή ηλιελαίου καθώς η Ελλάδα παράγει πυρηνέλαιο που μπορεί επάξια να αντικαταστήσει το ηλιέλαιο στην κουζίνα μας.

Σύμφωνα με την Ελενα Δανάλη, η κατάσταση σήμερα έχει ως εξής: πάνω από το 60% των ευρωπαϊκών καλλιεργήσιμων εκτάσεων χρησιμοποιείται για παραγωγή ζωοτροφών για ζώα εκτροφής, τα περισσότερα από τα οποία εκτρέφονται σε αγροκτήματα βιομηχανικής κλίμακας. Επιπλέον, το 62% των σιτηρών στην Ευρώπη προορίζεται για ζωοτροφές, ενώ μόνο το 22% είναι για ανθρώπινη κατανάλωση. «Μεγάλο μέρος των εδαφών που προορίζονται για την παραγωγή ζωοτροφών μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παραγωγή τροφής για ανθρώπινη κατανάλωση, συμπεριλαμβάνοντας χώρες που είναι ευάλωτες στη διατροφική ανασφάλεια», συμπληρώνει.

Τρόφιμα υπάρχουν, αλλά… πετιούνται

Σύμφωνα με στοιχεία της Greenpeace, οι Ευρωπαίοι καταναλώνουν τη διπλάσια ποσότητα κρέατος από τον παγκόσμιο μέσο όρο, γεγονός που απαιτεί αχανείς καλλιεργήσιμες εκτάσεις και εισαγόμενες ζωοτροφές, ενώ επιπλέον στην ΕΕ πετιούνται κάθε χρόνο 88 εκατ. τόνοι τροφίμων.

«Κι ενώ η αγροτική βιομηχανία εκμεταλλεύεται τους φόβους όσον αφορά την επισιτιστική ασφάλεια ώστε να προωθήσει την αύξηση της παραγωγής, η διάθεση τροφής είναι ήδη επαρκής για όλους», υποστηρίζει η Ελενα Δανάλη και συνεχίζει: «Ο πλανήτης δεν χρειάζεται περισσότερα τρόφιμα, χρειάζεται δικαιότερη κατανομή, δυνατότητα πρόσβασης όλων στην τροφή, πρόσβαση των παραγωγών στην αγορά και δραστική μείωση της σπατάλης σε έναν πλανήτη που κάθε χρόνο πετάει το 30% της παραγόμενης τροφής, αξίας περίπου 940 δισ. δολαρίων».

Η Ευρώπη, λένε από την περιβαλλοντική οργάνωση, χρειάζεται μια ολοκληρωμένη σειρά μέτρων για τη στροφή της κατανάλωσης σε δίαιτες πιο πλούσιες σε φυτικές ίνες, για μια μετάβαση σε ζωικά προϊόντα που παράγονται με βιώσιμους τρόπους. Εξάλλου, σύμφωνα με την ανάλυση της Greenpeace, αν θέλουμε να συγκρατηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου, πρέπει να μειώσουμε κατά 70% το κρέας και τα γαλακτοκομικά μέχρι το 2030 και κατά 80% μέχρι το 2050.

«Στην Ελλάδα αυτό ονομάζεται μεσογειακή διατροφή και μπορεί να προωθηθεί στους καταναλωτές με πολιτικά μέτρα που ενισχύουν την κατανάλωση οσπρίων, φρούτων και λαχανικών τόπου και εποχής, τόσο στα σπίτια μας όσο και σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους εστίασης».