Κάτι συμβαίνει στο ΥΠΕΞ: Η δημόσια διπλωματία, τα λάθη και οι μηχανορραφίες

Μία από τις πολύ μεγάλες (αν και αφανείς και όχι πολύ «εμπορικές») μεταρρυθμίσεις που ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι συνεργάτες του προώθησαν, πριν καν η Νέα Δημοκρατία κερδίσει τις εκλογές της 7ης Ιουλίου, ήταν και η αναβάθμιση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας. Ένας από τους τρόπους που το επιτελείο του επικεφαλής του κόμματος επέλεξε για να το κατορθώσει, ήταν και η προσαρμογή του Υπουργείου Εξωτερικών στις απαιτήσεις του 21ου αιώνα και η προετοιμασία του για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που προέκυψαν από την αβελτηρία της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ.

Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό, αποφασίσθηκε η ένταξη της Δημόσιας Διπλωματίας, μαζί με την Οικονομική Διπλωματία, σε έναν φορέα Εξωστρέφειας που θα υπήγετο στο Υπουργείο Εξωτερικών.

Αξίζει, στο σημείο αυτό, να σημειωθεί ότι επί δεκαετίες ολόκληρες, η άσκηση Δημόσιας Διπλωματίας της χώρας, παρ’ όλο που εκ του Νόμου υλοποιούνταν από ειδικούς επαγγελματίες (τους Ακολούθους Τύπου, που σχεδόν στο σύνολό τους ήταν απόφοιτοι του ειδικού τμήματος της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης), υπαγόταν στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Τύπου (αρχικά), του Υπουργείου Εσωτερικών για κάποια φεγγάρια, στο Υπουργείο Επικρατείας αργότερα και επί ΣΥΡΙΖΑ μεταφέρθηκε στο υπερ-Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης (!), του Νίκου Παππά.

Είχε διαλυθεί επί ΣΥΡΙΖΑ

Περιττό δε, να ειπωθεί, ότι στα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ, η άσκηση Δημόσιας Διπλωματίας είχε εξαϋλωθεί, με κλείσιμο πολλών Γραφείων Τύπου Πρεσβειών, μείωση των στελεχών που υπηρετούσαν στο εξωτερικό και, κυρίως με άντληση κονδυλίων που προορίζοντο για τη βελτίωση της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό και απόδοσή του σε φιέστες και κομματική προπαγάνδα στο εσωτερικό της Ελλάδας.

Αυτήν την παθογένεια αποφάσισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης να απαλείψει, κατανοώντας ότι η Ελλάδα, με το περιορισμένο ειδικό βάρος στη διεθνή σκηνή, έχει μόνο έναν τρόπο για να βελτιώσει την τρωθείσα εικόνα της στο εξωτερικό: την εξωστρέφεια, που με τη σειρά της επιτυγχάνεται με την άσκηση Δημόσιας Διπλωματίας. Η απόδοση θα ήταν καλύτερη, αν η εξωστρέφεια περιλάμβανε και την Οικονομική Διπλωματία, δημιουργώντας ένα σχήμα συνεργατικό των δύο μορφών Διπλωματίας.

Την επομένη ακριβώς των εκλογών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αιφνιδίασε και εξέπληξε ευχάριστα (όχι όπως φαίνεται όλους…), εκδίδοντας Προεδρικό Διάταγμα, με το οποίο η άσκηση Δημόσιας Διπλωματίας μεταφερόταν στο Υπουργείο Εξωτερικών, μαζί με τον Κλάδο που την ασκούσε μέχρι τότε, δηλαδή τους Ακολούθους Τύπου. Την πρώτη αυτή ευφορία μετρίασε κάπως ένα δεύτερο Προεδρικό Διάταγμα, που δημιουργούσε έναν φορέα Εξωστρέφειας στο Υπουργείο Εξωτερικών, χωρίς ωστόσο να περιλαμβάνει την άσκηση Δημόσιας Διπλωματίας. Αντιθέτως, την υπήγαγε στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Διπλωματίας, Θρησκευτικών και Προξενικών Υποθέσεων, υπό τον υφυπουργό Αποδήμου Ελληνισμού.

Τι συνέβη;

Οι λόγοι για τον ανορθολογισμό αυτόν δεν μπορούν να εξηγηθούν παρά μόνο με εικασίες, αφού η λογική απουσιάζει παντελώς. Ή ο λήπτης της απόφασης περί διαχωρισμού Δημόσιας και Οικονομικής Διπλωματίας και υπαγωγής της πρώτης σε φορέα παντελώς άσχετο με το αντικείμενο, δε γνωρίζει τι εστί Δημόσια Διπλωματία ή κάποιος/οι ενοχλήθηκαν διότι δεν ερωτήθηκαν για τη μεταφορά των Ακολούθων Τύπου στο Υπουργείο Εξωτερικών ή και τα δύο μαζί (το πιο πιθανό). Τα ευτράπελα δε σταματούν εδώ. Ενώ ο Νόμος που θα διείπε τη λειτουργία της Γ.Γ. Δημόσιας Διπλωματίας και θα συγκεκριμενοποιούσε την άσκησή της από το Υπουργείο Εξωτερικών, είχε ετοιμασθεί από την ομάδα του Κυριάκου Μητσοτάκη, είχε εγκριθεί από τον ίδιο και θα μπορούσε να κατατεθεί στο Κοινοβούλιο άμεσα, σήμερα βρίσκεται κάπου χαμένος με τις φήμες να λένε ότι έχει ακρωτηριασθεί μέχρι σημείου που θα ακυρώνει την μεταρρυθμιστική του μορφή.

Οι ίδιες φήμες αναφέρουν ότι κάποιοι μέσα στο Υπουργείο σαμποτάρουν την ένταξη της Δημόσιας Διπλωματίας, φθάνοντας μέχρι σημείου να αρνούνται την ένταξη των Ακολούθων Τύπου στο Ειδικό Μισθολόγιο, όπως όλοι οι συνάδελφοί τους με διπλωματικούς βαθμούς στο Υπουργείο Εξωτερικών.

Παραλογισμός Νο 3 λοιπόν. Οι Ακόλουθοι Τύπου είναι ενταγμένοι στο Ειδικό Βαθμολόγιο, δηλαδή κατέχουν διπλωματικούς βαθμούς, αντίστοιχους με τους παραδοσιακούς διπλωμάτες και τους Οικονομικούς διπλωμάτες του Υπουργείου Εξωτερικών (με τους δεύτερους δε, έχουν και κοινό σημείο ότι είναι αμφότεροι απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, όπερ σημαίνει ότι πρόκειται για υπαλλήλους με τα ίδια προσόντα) αλλά τους αρνούνται την ένταξη στο Ειδικό Μισθολόγιο.

Για να αποτρέψουν δε, την άσκηση αγωγών κατά της απόφασης αυτής, μηχανεύτηκαν το εξής: να μη καταθέσουν τον Νόμο για τη Δημόσια Διπλωματία αυτοτελώς (όπως υπαγορεύει η κοινή λογική και όπως προτίθετο να πράξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης) αλλά να κατατεθεί στη Βουλή, χωρίς το Ειδικό Μισθολόγιο, ως τμήμα του καινούριου Οργανισμού του Υπουργείου Εξωτερικών, όποτε αυτός ετοιμαστεί….

Μηχανορραφίες

Η πονηριά έγκειται στο ότι ο Οργανισμός δεν είναι διοικητική απόφαση και συνεπώς δεν μπορεί να προσβληθεί. Αν όντως αυτό αληθεύει, οι μηχανορράφοι επιδεικνύουν αβυσσαλέα άγνοια Διοικητικού Δικαίου, αφού υπάρχουν αρκετά «παραθυράκια» για να προσβληθεί η απόφαση αυτή. Συνεπώς ας λάβουν υπόψη τους, ότι ακόμη και έτσι, οι αγωγές θα πέσουν «σύννεφο» και το Δημόσιο αργά ή γρήγορα θα αναγκασθεί να καταβάλλει εντόκως το Ειδικό Μισθολόγιο στους δικαιούχους.

Παραλογισμός Νο 4. Ο Πρωθυπουργός προσλαμβάνει έναν εξαιρετικό σύμβουλο εξωστρέφειας, τον Στηβ Βρανάκη, ο οποίος σε πολύ μικρό χρόνο συγκαλεί συνάντηση με ειδικούς εντός και εκτός του Υπουργείου Εξωτερικών, πλην των καθ’ ύλην αρμοδίων και εκπαιδευμένων επί τούτου, Ακολούθων Τύπου. Ερωτήματα: Δε γνωρίζει την ύπαρξή τους; Απίθανο, διότι στο όχι μακρινό παρελθόν είχε συνεργασθεί μαζί τους, υπό την ηγεσία του τότε Γ.Γ. Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, Ανδρέα Κατσανιώτη.

Δε γνώριζε ότι ανήκουν πλέον στο Υπουργείο Εξωτερικών; Αν όντως, γιατί ο Γ.Γ. Δημόσιας Διπλωματίας κλπ δεν ενημέρωσε τον Πρωθυπουργό (του οποίου διετέλεσε διπλωματικός σύμβουλος επί σειρά ετών); Γνώριζε την ύπαρξή τους και μάλιστα εντός του Υπουργείου, ζήτησε τη συνεργασία τους αλλά του την αρνήθηκαν; Αν ναι, ποιοι; Και γιατί; Δεν αντιλαμβάνονται πως η όποια εξωστρέφεια διαβουλεύονται θα είναι «ένα πουκάμισο αδειανό» χωρίς την άσκηση Δημόσιας Διπλωματίας; Ή έχουν πλήρη άγνοια του όρου;

Παραλογισμός Νο 5: Πριν λίγες ημέρες συστάθηκε η Επιτροπή για τους εορτασμούς των 2500 ετών από τη Μάχη των Θερμοπυλών και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, σε μια φαντασμαγορική τελετή στο Ζάππειο, όπου εκφωνήθηκαν οι γνωστές μεγαλοστομίες για τη δόξα των Ελλήνων, για τη σωτηρία της Δημοκρατίας στα νερά της Σαλαμίνας και το χρέος το Δυτικού κόσμου στους Σαλαμινομάχους, στους 300 Σπαρτιάτες και φυσικά, στους σύγχρονους απογόνους τους. Τα μέλη της Επιτροπής είναι επιχειρηματίες και αξιωματούχοι της τοπικής αυτοδιοίκησης!

Ερώτημα: Η προβολή της όντως σημαντικής επετείου, σκοπεύει στο εσωτερικό της χώρας; Αν ναι για ποιόν λόγο; Οι απόγονοι των ενδόξων προμάχων της Δημοκρατίας δε γνωρίζουν τη σημασία των γεγονότων που εορτάζουμε και πρέπει να τους την «επικοινωνήσουμε»; Αν δε σκοπεύει σε κάτι τόσο ευτελές αλλά προορίζεται για το εξωτερικό, τότε ποιος θα την προβάλλει εκεί;

Εχουν τεχνογνωσία

Με τι τεχνογνωσία; Με ποιάν ειδική γνώση; Με ποιάν εμπειρία; Μέσω ποιών δικτύων; Αν λοιπόν ο στόχος είναι τα ξένα κοινά, τα ξένα ακαδημαϊκά ιδρύματα, οι ξένες δεξαμενές σκέψης, οι κοινωνίες των πολιτών σε άλλες χώρες, τα αλλοδαπά μέσα ενημέρωσης, οι ξένες επιστημικές κοινότητες, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων άλλων χωρών, η σύγκλιση με διαφορετικά κοινωνικά μοντέλα, τότε όλα αυτά είναι δουλειά της Δημόσιας Διπλωματίας και πρέπει να υλοποιηθεί από τους ειδικούς σε αυτήν. Πού ήταν λοιπόν η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Διπλωματίας, Θρησκευτικών και Προξενικών Υποθέσεων όταν ανακοινωνόταν η Επιτροπή στο Ζάππειο; Γιατί δε συμμετέχει σε αυτήν; Με ποια συλλογιστική απουσιάζει ΚΑΙ από αυτήν τη δράση εξωστρέφειας; Είναι αποτέλεσμα άγνοιας ή αβελτηρίας; Υποκρύπτεται κάτι δόλιο ή πρόκειται περί ανικανότητας;

Ή μήπως απλώς κάποιος βάζει τρικλοποδιές στον Πρωθυπουργό; Αν ναι, ποιος είναι αυτός ή αυτοί που ναρκοθετούν και μουλωχτά ακυρώνουν τις μεταρρυθμίσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη; Είναι άραγε σε γνώση του Πρωθυπουργού της χώρας οι δολοπλοκίες στο Υπουργείο Εξωτερικών; Ή θα θαφτούν κάτω από στρώσεις ιαπωνικού γιαουρτιού, με πλαστή σφραγίδα ελληνικότητας; Θα δοθεί ποτέ απάντηση στο αν η χώρα θα αποκτήσει κάποτε σοβαρό, εκσυγχρονισμένο και αποτελεσματικό Υπουργείο Εξωτερικών;

Δεν αρκεί δηλαδή η θέληση του Πρωθυπουργού για να γίνει επιτέλους αυτό πραγματικότητα;