Ένα βήμα πιο κοντά στην παραγωγή συνθετικής μορφίνης οι επιστήμονες

Ένα βήμα πιο κοντά στην παραγωγή συνθετικής μορφής βρίσκονται πλέον οι επιστήμονες, μετά την αποκωδικοποίηση του ρόλου του γονιδίου STORR, που επιτρέπει στην παπαρούνα να συνθέτει φυσική μορφίνη.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο Science, επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου της Υόρκης, συνεργαζόμενοι με ειδικούς της εταιρείας GlaxoSmithKline, απομόνωσαν το γονίδιο STORR, το οποίο ρυθμίζει το τελευταίο στάδιο για την μετατροπή των σακχάρων της παπαρούνας σε μορφίνη και κωδεΐνη.

Πρόκειται ουσιαστικά για το κομμάτι του παζλ που έλειπε για την παραγωγή συνθετικής μορφίνης, κωδεΐνης και άλλων οπιούχων ουσιών, από γενετικά τροποποιημένους μικροοργανισμούς, γεγονός που αν όντως συμβεί θα μειώσει σημαντικά τις ιατρικές ανάγκες για την καλλιέργεια οπίου.

Ωστόσο, αυξάνονται οι ανησυχίες για την ανεξέλεγκτη παραγωγή μορφίνης, αφού προσφάτως άλλοι επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι αποκωδικοποίησαν πλέον όλα σχεδόν τα βήματα για παραγωγή μορφίνης κατ’ οίκον. Βέβαια, διέκοψαν σκοπίμως τη διαδικασία ένα βήμα πριν το τελικό στάδιο, θεωρώντας ότι το ζήτημα είναι σοβαρό και πρέπει προηγουμένως να υπάρξει ευρεία διαβούλευση των επιστημόνων και της κοινωνίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι οπιούχες ουσίες αποτελούν τη βασική πηγή των αναλγητικών φαρμάκων, αποτελώντας σήμερα μια παγκόσμια αγορά περίπου 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ετησίως. Η αποκρυπτογράφηση των γενετικών μυστικών του φυτού της παπαρούνας επιτρέπει πλέον στους επιστήμονες να χρησιμοποήσουν κατάλληλα μεταλλαγμένους μικροοργανισμούς (μύκητες και μικρόβια), ώστε να κάνουν αυτοί τη «δουλειά».

Το επόμενο βήμα θα είναι να επιχειρηθεί ακριβώς αυτό, κάτι που αναμένεται να γίνει πραγματικότητα σε λίγα χρόνια. Παραμένει πάντως αβέβαιο κατά πόσο στο μέλλον θα είναι βιοχημικά αποδοτική και οικονομικά βιώσιμη η παραγωγή συνθετικής μορφίνης, με δεδομένο ότι η φύση έχει επιτρέψει στην παπαρούνα να είναι ένα άκρως αποτελεσματικό «εργαστήριο».

«Οι παπαρούνες δεν πρόκειται να αντικασταθούν μέσα σε μια νύχτα. Αν και είναι πλέον εφικτό να παραχθούν οπιούχα από γενετικά τροποποιημένους μύκητες (π.χ. μαγιά μπύρας), πιθανότερο είναι ότι, αρχικά τουλάχιστον, οι νέες γνώσεις θα αξιοποιηθούν για να βελτιωθεί περαιτέρω η παπαρούνα. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο μαζικές αγροτικές καλλιέργειες για την παραγωγή οπιούχων ιατρικών ουσιών», σχολιάζει ο καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Υόρκης Ίαν Γκράχαμ, επικεφαλής της έρευνας.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ