Περαιτέρω μείωση των καταθέσεων στις τράπεζες «βλέπει» για το 2011 η Εθνική Τράπεζα
Μείωση των καταθέσεων των ελληνικών τραπεζών κατά 19 δισ. ευρώ αναμένει για το 2011 η Εθνική Τράπεζα, εκτιμώντας ότι από το ποσό αυτό τα 16 δισ. ευρώ θα προέλθουν από το χρηματοδοτικό «άνοιγμα» νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που θα καταφύγουν στη χρήση των αποταμιεύσεών τους για την κάλυψη τρεχουσών δαπανών.
Μείωση των καταθέσεων των ελληνικών τραπεζών κατά 19 δισ. ευρώ αναμένει για το 2011 η Εθνική Τράπεζα, εκτιμώντας ότι από το ποσό αυτό τα 16 δισ. ευρώ θα προέλθουν από το χρηματοδοτικό «άνοιγμα» νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που θα καταφύγουν στη χρήση των αποταμιεύσεών τους για την κάλυψη τρεχουσών δαπανών.
Όπως επισημαίνει σε ανάλυσή της η Εθνική Τράπεζα, τα ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις βρέθηκαν από τις αρχές του 2009 -και για πρώτη φορά μετά την είσοδό της χώρας στην ΟΝΕ- σε κατάσταση χρηματοδοτικού ελλείμματος, καθώς το διαθέσιμο εισόδημα και ο δανεισμός τους δε μπορούσαν να καλύψουν τις καταναλωτικές και επενδυτικές τους δαπάνες καθώς και τις ανάγκες αποπληρωμής του χρέους τους.
Ως εκ τούτου αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσουν τμήμα του αποθέματος του χρηματοπιστωτικού πλούτου τους, το οποίο αποτελείται ως επί το πλείστον από τραπεζικές καταθέσεις για κάλυψη της τρέχουσας δαπάνης τους.
Για παράδειγμα, η Εθνική Τράπεζα αναφέρει ότι η ιδιωτική κατανάλωση σε ονομαστικούς όρους μειώθηκε με ρυθμό περίπου 1,2%, σε ετήσια βάση, όταν το διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε κατά 7%, αντανακλώντας χρήση του χρηματοπιστωτικού πλούτου για εξομάλυνση της κατανάλωσης.
Οι επιχειρήσεις εξαιτίας της μειωμένης κερδοφορίας και του περιορισμού των πιστώσεων αναγκάστηκαν και αυτές να προσφύγουν στα καταθετικά τους διαθέσιμα προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τρέχουσες ανάγκες καθώς και την επενδυτική τους δαπάνη.
Στα 13 δισ. το έλλειμμα του 2010
Κατά την Εθνική Τράπεζα, το αρνητικό χρηματοδοτικό άνοιγμα του ιδιωτικού τομέα εκτιμάται ότι ανήλθε σε 13 δισ. ευρώ το 2010 ερμηνεύοντας το 62% της μείωσης των καταθέσεων κατοίκων εκτός των εκροών καταθέσεων κατοίκων στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με τους οικονομολόγους της τράπεζας, η μείωση των καταθέσεων αναμένεται να συνεχιστεί το 2011 με σημαντικά ηπιότερο ρυθμό συγκριτικά με το 2010, με την εξυπηρέτηση των δαπανών του ιδιωτικού τομέα να ερμηνεύει περίπου 16 δισ. ευρώ από μια συνολική εκτιμώμενη μείωση των καταθέσεων της τάξης των 19 δισ. ευρώ.
Αντιθέτως οι εκροές καταθέσεων μη κατοίκων αναμένεται να είναι μικρές καθώς το επίπεδό τους έχει σχεδόν επανέλθει στο μακροχρόνιο μέσο όρο του 8% του ΑΕΠ.
Η Εθνική τράπεζα τονίζει ότι θετικότερη εξέλιξη θα μπορούσε να προέλθει ως αποτέλεσμα μιας ταχύτερης, από το αναμενόμενο, βελτίωσης της ψυχολογίας του ιδιωτικού τομέα εξαιτίας μιας υπεραπόδοσης στην υλοποίηση των στόχων του προγράμματος δημοσιονομικής σταθεροποίησης ή μιας πιο αποφασιστικής θεσμικής αντίδρασης σε επίπεδο ΕΕ και ΕΚΤ.
Ανάκαμψη από το τέλος του 2012
Η Εθνική Τράπεζα εκτιμά ότι οι καταθέσεις θα επανακάμψουν σταδιακά προς τη μακροπρόθεσμη τάση τους από τα τέλη του 2012.
Οι μεσοπρόθεσμες προβλέψεις της απορρέουν από μια συνάρτηση ισορροπίας των εγχώριων καταθέσεων υπό τις ακόλουθες υποθέσεις:
ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα επανέλθει σε θετικό έδαφος από τις αρχές του 2012 (σύμφωνα με το βασικό σενάριο του προγράμματος σταθεροποίησης),
το ποσοστό αποταμίευσης του ιδιωτικού τομέα θα επανακάμψει σταδιακά προς τον μεσοπρόθεσμο μέσο του όρο του 8% (από ένα τρέχον εκτιμώμενο επίπεδο του 2%), και
ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης είναι περίπου ανάλογος με το ρυθμό αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, αναμένεται ότι ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων θα διαμορφωθεί στο 5% σε ετήσια βάση το 2012 και θα επιταχυνθεί περαιτέρω μετά το 2013 καταγράφοντας ετήσιες αυξήσεις της τάξης των 13 δισ. ευρώ (ή περίπου 6% σε ετήσια βάση).