Για μια… υγιή νέα σχολική χρονιά

Το φετινό καλοκαίρι αποτελεί πλέον παρελθόν και το φθινόπωρο που το διαδέχεται, έρχεται φέρνοντας μαζί του τη νέα σχολική χρονιά. Οι χαλαροί ρυθμοί του θέρους αρχίζουν να δίνουν τη θέση τους στις ταχείς προετοιμασίες για την πρώτη μέρα στο σχολείο. Ωστόσο, τα απαραίτητα εφόδια των μικρών μαθητών δεν περιορίζονται στη σχολική τσάντα, τα τετράδια και την κασετίνα. Η υγεία των παιδιών έχει μεγάλη σημασία και οι γονείς θα πρέπει να φροντίσουν άμεσα για τη διαφύλαξή της σε όλα τα δυνατά επίπεδα.

Φυσικά, με βάση τα νέα δεδομένα, που τέθηκαν σε εφαρμογή τα τελευταία χρόνια, η ιατρική εξέταση των μαθητών με την έναρξη της σχολικής περιόδου και η τήρηση βιβλιαρίου υγείας είναι πλέον υποχρεωτικά. Παρά ταύτα, καθένας γονιός οφείλει να μεριμνήσει και προσωπικά για την αρτιμέλεια του/των παιδιού-ών του, ώστε να αποφευχθούν τυχόν μελλοντικές δυσάρεστες συνέπειες. Άλλωστε η πρόληψη είναι πάντοτε ο καλύτερος σύμμαχος.

Τα απαραίτητα εμβόλια

Η χαρά των παιδιών αυξάνεται κατακόρυφα όταν βρεθούν στο κατάστημα με τα σχολικά ήδη, ωστόσο εξαφανίζεται παντελώς όταν τους ανακοινώσετε πως θα πρέπει να εξεταστούν προληπτικά από κάποιον ιατρό. Η αντίδρασή τους είναι, βεβαίως, φυσιολογική, δεδομένου του νεαρού της ηλικίας, αλλά το βέβαιο είναι πως θα πρέπει να αποδεχθούν την ιατρική εξέταση ως πάγια πρακτική, που γίνεται για το δικό τους καλό.

Ο λόγος είναι απλός: Ο συγχρωτισμός μιας μεγάλης ομάδας ατόμων, όπως αυτής των μαθητών μιας σχολικής αίθουσας, εγκυμονεί τον κίνδυνο μετάδοσης πλήθους νοσημάτων, που ενδέχεται να αποβούν έως και πολύ σοβαρά για την παιδική υγεία.

Το πρώτο πράγμα, λοιπόν, για το ο οποίο θα πρέπει να μεριμνήσετε ως γονείς, είναι ο εμβολιασμός των παιδιών ενάντια στα παραπάνω νοσήματα. Αρκετές ημέρες πριν από την πρώτη σχολική ημέρα, κανονίστε μια επίσκεψη σε κάποιο παιδίατρο, ο οποίος θα σας ενημερώσει σχετικά. Χρήσιμο είναι, ωστόσο, να γνωρίζετε ότι τα υποχρεωτικά εμβόλια είναι τα εξής:

– Εμβόλιο κατά του τετάνου, της διφθερίτιδας και της κοκύτη (DTP). Το εν λόγω εμβόλιο πρέπει να χορηγείται αρχικά σε δόσεις κατά τους πρώτους μήνες της ζωής του παιδιού, ωστόσο καλό θα είναι (ιδίως αν το παιδί σας πηγαίνει για πρώτη φορά στο σχολείο) να ελέγξετε την επάρκειά του, ζητώντας τη συνδρομή κάποιου ειδικού.

• Εμβόλιο κατά της πολυομυελίτιδας (Sabin ή IPV)
• Εμβόλιο κατά της ιλαράς, της ερυθράς και της παρωτίτιδας (MMR)
• Εμβόλιο κατά της φυματίωσης (BCG)
• Εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β
• Εμβόλιο κατά του αιμοφίλου ινφλουέντζας τύπου Β (Hib)

Φυσικά υπάρχουν και εμβόλια που μπορούν να χορηγηθούν σε προαιρετική βάση, όπως αυτά κατά της μηνιγγίτιδας τύπου Α και C αλλά και της γρίπης, αλλά είναι βέβαιο πως είναι άκρως ωφέλιμα για την παιδική υγεία. Όσον αφορά το χρόνο χορήγησης αλλά και τις δόσεις των εμβολίων, μην ξεχνάτε να συμβουλεύεστε τον αρμόδιο ιατρό.

Μυοσκελετικές παθήσεις

Μερικές από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες νόσους μεταξύ των μαθητών είναι εκείνες που αφορούν το μυοσκελετικό σύστημα. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι συγκεκριμένες παθήσεις είναι αποτέλεσμα παλαιότερης αμέλειας, συνήθως από την πλευρά των γονέων, και η εξέλιξή τους επηρεάζει άμεσα τη σωματική ανάπτυξη των παιδιών.

Το πιο γνωστό πρόβλημα είναι η σκολίωση. Πρόκειται για την παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης, η οποία εξαναγκάζεται σε κλίση προς τα δεξιά ή προς τα αριστερά. Σε πολλές περιπτώσεις η σκολίωση δεν είναι ορατή από το άπειρο μάτι ενός μη-ειδικού, κατά συνέπεια η εξέταση από τον αρμόδιο ορθοπαιδικό είναι λίαν απαραίτητη.

Δυο άλλα συνήθη προβλήματα είναι η ύπαρξη ραιβοποδίας ή βλαισοποδίας. Πρόκειται για δύο νοσήματα που χαρακτηρίζονται στην περίπτωση της ραιβοποδίας από κλίση των ποδιών προς τα μέσα (από τα γόνατα και κάτω) και στην περίπτωση της βλαισοποδίας από κλίση προς τα έξω.

Συνήθως οι εν λόγω ορθοπεδικές παθήσεις έχουν γενετική προδιάθεση αλλά η κατάστασή τους μπορεί να επιδεινωθεί αν για τον οποιονδήποτε λόγο το άτομο βαδίζει ή στέκεται με λανθασμένο τρόπο.

Αν, επομένως, παρατηρήσετε κάποιο από τα παραπάνω φαινόμενα στο σώμα των παιδιών σας, μην αμελήσετε σε καμία περίπτωση να επισκεφθείτε έναν ειδικό και να ακολουθήσετε κατά γράμμα τις οδηγίες του. Βεβαίως, φροντίστε να ενημερώσετε εγκαίρως τόσο το διευθυντή του σχολείου, όσο και τον καθηγητή Φυσικής Αγωγής.

Τα παιδιά σας και… τα μάτια τους!

Βεβαίως, οι συχνότερες παθήσεις που αφορούν τα παιδιά είναι αναμφισβήτητα οι οφθαλμικές. Τα προβλήματα όρασης μπορεί να είναι από πολύ απλά και εύκολα διορθώσιμα έως αρκετά σύνθετα και για το λόγο αυτό θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί.

Οι συνηθέστερες διαταραχές όρασης είναι η μυωπία, ο αστιγματισμός και η υπερμετρωπία. Πιο σημαντική πάθηση είναι ο στραβισμός, φαινόμενο που χρήζει της άμεσης παρέμβασης ενός οφθαλμιάτρου. Διαφορετικά είναι ιδιαίτερα ισχυρό το ενδεχόμενο να εξελιχθεί σε αμβλυωπία, μια μη αναστρέψιμη κατάσταση κατά την οποία το άτομο έχει χαμηλή οπτική οξύτητα από το ένα μάτι, ενώ διαθέτει ισχυρό ενδεχόμενο να μην αποκτήσει ποτέ σωστή αίσθηση του βάθους.

Συνεπώς, αν θέλετε να αποφύγετε τυχόν βλάβες στην όραση των παιδιών σας, θα πρέπει αφενός να φροντίσετε για την προληπτική εξέταση των ματιών τους πριν από την έναρξη του σχολικού έτους και να τα μεταφέρετε άμεσα στο οφθαλμιατρείο σε περίπτωση που σας αναφέρουν οφθαλμικές ενοχλήσεις οποιουδήποτε είδους.

Επιπλέον, θα πρέπει να έχετε κατά νου ότι ένας από τους πλέον ενδεδειγμένους τρόπους για την προφύλαξη των παιδικών ματιών είναι η εξασφάλιση των επαρκών συνθηκών φωτισμού κατά τη διάρκεια του διαβάσματος, η αποφυγή της έκθεσης σε έντονο φως και η θέαση της τηλεόρασης από απόσταση μεγαλύτερη των τριών μέτρων.

Αν, τέλος, το παιδί σας κάνει χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, φροντίστε ώστε η οθόνη να βρίσκεται σε αρκετή απόσταση από τα μάτια του (60-70 εκατοστά) και βεβαιωθείτε ότι είναι εγκεκριμένη από την αρμόδια αρχή όσον αφορά την εκπεμπόμενη ακτινοβολία (θα πρέπει να φέρει ειδική σήμανση TCO στο πίσω μέρος της). Χρήσιμο θα ήταν, ωστόσο, να ελαττώσετε αρκετά τα επίπεδα φωτισμού και αντίθεσης (κοντράστ).

Σχολικό κολατσιό και υγιεινή

Με βάση πρόσφατη βρετανική έρευνα, το μεγαλύτερο μέρος των παιδιών του δημοτικού σχολείου πετά το φαγητό που του δίνουν οι γονείς του από το σπίτι, ενώ αρέσκεται ιδιαίτερα στην κατανάλωση πρόχειρων – και εμφανώς ανθυγιεινών – σνακ και αναψυκτικών.

Το εν λόγω φαινόμενο αποτελεί μια θλιβερή πραγματικότητα και για τα ελληνικά δεδομένα, τρανή απόδειξη ύπαρξης του οποίου είναι τα αυξανόμενα κρούσματα παχυσαρκίας μεταξύ των νέων παιδιών.

Είναι, λοιπόν, χρήσιμο, να συμβουλεύσετε τα παιδιά σας για τις ωφέλειες της υγιεινής διατροφής. Μιλήστε τους για τη θερμιδική αξία των τροφών και τις βλαβερές συνέπειες που εγκυμονεί για τον οργανισμό η κατανάλωση σνακ, αναψυκτικών και τυποποιημένων τροφίμων και κάντε τα να αντιληφθούν ότι η αγορά τέτοιων προϊόντων από τη σχολική καντίνα είναι άκρως επιβλαβής για την υγεία τους.

Πολύ σημαντικό είναι, επίσης, να τους μιλήσετε για την αξία της προσωπικής υγιεινής. Πείτε τους πως είναι απαραίτητο να πλένουν τα χέρια τους πριν και μετά από κάθε γεύμα και αμέσως μετά την επίσκεψη στις σχολικές τουαλέτες, τη σωματική επαφή με τις οποίες θα πρέπει να αποφεύγουν σε κάθε περίπτωση. Βεβαίως, φροντίστε να ελέγξετε κατά πόσο εφαρμόζουν αυτά που τους λέτε…

Η ασφάλεια είναι το παν…

Πέρα από όλα τα παραπάνω, υπάρχουν και ορισμένα πράγματα που πολλοί γονείς αλλά και τα ίδια τα παιδιά δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους. Ένα από αυτά είναι η μετακίνηση προς και από το σχολείο καθώς και οι τραυματισμοί, που πολλές φορές μπορεί να είναι πολύ σοβαροί.

Οι περισσότεροι μαθητές, κυρίως από τις νεαρότερες ηλικίες, έχουν την τάση να τρέχουν στο δρόμο για το σχολείο, να υπερφορτώνουν τη σάκα τους με διάφορά πράγματα και να παραβιάζουν ακόμη και τις διατάξεις του ΚΟΚ που αφορούν τη συμπεριφορά των πεζών.

Υπάρχουν, όμως, διάφοροι τρόποι για να αποτραπούν όλα αυτά. Όσον αφορά τη σχολική τσάντα, θα πρέπει να είναι δεμένη σωστά και στηριγμένη στην πλάτη των παιδιών με τα δύο λουριά περασμένα σε καθένα ώμο. Θυμηθείτε ότι το βάρος της θα πρέπει να είναι ισοκατανεμημένο και να μην υπερβαίνει το 10% του σωματικού βάρους των παιδιών.

Τέλος, διδάξτε τα παιδιά να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά στο δρόμο και να τηρούν πιστά τις υποδείξεις της οδικής σήμανσης, προκειμένου να αποφύγουν τα ατυχήματα. Καλό θα ήταν, ιδίως στην αρχή, να τα συνοδεύετε εσείς έως το σχολείο, ώστε να μάθουν από τη δική σας συμπεριφορά.

Αν τηρήσετε όλα τα παραπάνω είναι βέβαιο πως, σε ένα μεγάλο βαθμό, θα έχετε αποφύγει ένα μεγάλο μέρος κινδύνων που απειλούν τα παιδιά σε καθημερινή βάση.

Ωστόσο, παρότι η πρόληψη έχει τεράστια σημασία, εξίσου σημαντική και απαραίτητη είναι η παρακολούθηση της συμπεριφοράς και σχολικής απόδοσης από εσάς, τους ίδιους τους γονείς. Θυμηθείτε πως τα παιδιά σας, σάς έχουν ανάγκη σε κάθε περίσταση και πως, όπως και οι δικοί σας γονείς, έτσι και εσείς θα πρέπει να είστε δίπλα τους σε κάθε βήμα ακόμη και αν τα παιδιά δεν σας το ζητήσουν ποτέ.

Καλή σχολική χρονιά!

health.in.gr