Ελπιδοφόρο μήνυμα για τη διακοπή του καπνίσματος από Έλληνες επιστήμονες

Αθήνα: Σε αληθινή μάστιγα εξελίσσονται οι αναπνευστικές παθήσεις, όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το άσθμα. Η ΧΑΠ, γνωστή και ως «νόσος των καπνιστών», σχετίζεται με αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα, ενώ μέχρι το έτος 2020 αναμένεται να αποτελεί την τρίτη συχνότερη αιτία θανάτου και αναπηρίας, από 12η που ήταν στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Οι ανακοινώσεις καθώς και η παρουσίαση μελέτης κατά του καπνίσματος έγιναν το Σάββατο κατά τη διάρκεια του δορυφορικου συμπόσιου με θέμα το άσθμα από τους καθηγητές Χαράλαμπο Ρούσσο (Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών) και κ. Peter Barnes (National Heart and Lung Institute του Imperial College του Λονδίνου).

Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια προσβάλλει περίπου το 4% των ανδρών και το 2% των γυναικών ηλικίας πάνω από 45 ετών. Το 6% των θανάτων στους άνδρες και το 4% στις γυναίκες αποδίδεται στη συγκεκριμένη νόσο, η οποία είναι σε έξαρση λόγω της αύξησης της συνήθειας του καπνίσματος, αλλά και του μεγαλύτερου προσδόκιμου ζωής.

Ελπίδες δίνουν οι νέες θεραπείας για τη μείωση του καπνίσματος, οι οποίες δοκιμάστηκαν με πολύ καλά αποτελέσματα από τους επιστήμονες της Μονάδας Νοσημάτων Θώρακος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πρόγραμμα Διακοπής του Καπνίσματος – Αποτελέσματα

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν τα αποτελέσματα ελληνικής μελέτης διάρκειας 19 εβδομάδων, που παρουσίασε ο κ. Ρούσσος, για το πρόγραμμα διακοπής του καπνίσματος με τη βοήθεια της φαρμακευτικής ουσίας βουπρόπιο.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 132 χρόνιους καπνιστές στο Ειδικό Κέντρο Διακοπής Καπνίσματος, της Μονάδας Νοσημάτων Θώρακος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Οι καπνιστές που συμμετείχαν ήταν ηλικίας άνω των 18 ετών, μη καταθλιπτικοί, σε καλή γενική κατάσταση υγείας και κάπνιζαν περισσότερα από 15 τσιγάρα την ημέρα.

Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες.

Όσοι ανήκαν στην πρώτη έλαβαν την ουσία βουπρόπιο και υποβλήθηκαν σε ατομική συμβουλευτική, στη δεύτερη έλαβαν την ίδια ουσία χωρίς ειδική ομαδική ψυχοθεραπεία, στην τρίτη έλαβαν το βουπρόπιο και υποβλήθηκαν σε γνωσιακή και συμπεριφορική αγωγή και στην τέταρτη ακολούθησαν μόνο γνωσιακή και συμπεριφορική θεραπεία.

Πρωτεύοντες στόχοι της μελέτης ήταν η μόνιμη διακοπή του καπνίσματος και η μείωση του αριθμού των τσιγάρων ανά ημέρα κατά 70%, ενώ οι δευτερεύοντες να αντιμετωπιστεί η εξάρτηση, τα προβλήματα μεταβολής σωματικού βάρους και να αποβληθούν οι καπνιστικές συνήθειες.

Μετά το τέλος της θεραπείας, το 51,1% των συμμετεχόντων διέκοψε το κάπνισμα, το 15,6% μείωσε τα τσιγάρα που κάπνιζε σε ημερήσια βάση, ενώ στο 33,3% δεν υπήρξε κανένα αποτέλεσμα. Έπειτα από 19 εβδομάδες θεραπείας, τα ποσοστά συνεχούς αποχής από το κάπνισμα ήταν 51% για την πρώτη ομάδα (βουπρόπιο + ατομική συμβουλευτική), 64% για τη δεύτερη (βουπρόπιο), 67% για την τρίτη (βουπρόπιο + γνωσιακή + συμπεριφορική αγωγή) και 33% για την τέταρτη (γνωσιακή + συμπεριφορική θεραπεία).

Έξι μήνες μετά τη διακοπή της θεραπείας, το 32,3% δεν κάπνιζε, το 33,3% κάπνιζε λιγότερο και το 34,4% κάπνιζε κανονικά. Μακριά από το κάπνισμα έμεινε το 38% της πρώτης ομάδας, το 36% της δεύτερης, το 34% της τρίτης και το 31% της τέταρτης.

Μετά την ανάλυση των αποτελεσμάτων, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αγωγή μείωσε σημαντικά την επιτακτική ανάγκη για κάπνισμα, περιόρισε τα στερητικά συμπτώματα, όπως το άγχος, η δυσκολία συγκέντρωσης, η ευερεθιστότητα, ο εκνευρισμός και ο θυμός, ενώ περιόρισε την πρόσληψη σωματικού βάρους.

Οι ειδικοί τονίζουν ότι η θεραπεία με βουπρόπιο επί 19 εβδομάδες είναι καλά ανεκτή και έχει καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τις παλαιότερες θεραπείες των επτά εβδομάδων.

Σημαντικό ρόλο, ωστόσο, παίζει η γνωσιακή θεραπεία συμπεριφοράς, αλλά δεν παρουσιάζει τόσο ενθαρρυντικά αποτελέσματα όσο η φαρμακευτική θεραπεία. Ο συνδυασμός της γνωσιακής θεραπείας συμπεριφοράς ή της ομαδικής μη ειδικής ψυχολογικής υποστήριξης με βουπρόπιο αυξάνει τα ποσοστά διακοπής καπνίσματος και μπορεί να έχει επικουρικό ρόλο στα προγράμματα διακοπής καπνίσματος.

Γιάννης Δεβετζόγλου

health.in.gr