Η τελευταία αυτοπροσωπογραφία του Γκογκέν είναι δική του – αλλά και δεν είναι
Το Kunstmuseum Βασιλείας επιβεβαιώνει την αυθεντικότητα της τελευταίας αυτοπροσωπογραφίας του Γκογκέν, αποκαλύπτοντας όμως μεταγενέστερο ρετούς στο πρόσωπο.
Το Kunstmuseum Βασιλείας ανακοίνωσε ότι βάζει τέλος στη συζήτηση γύρω από το τελευταίο αυτοπορτρέτο του Πολ Γκογκέν. Σύμφωνα με την Art Newspaper, μετά από μήνες έρευνας και λεπτομερή τεχνικό έλεγχο, οι ειδικοί καταλήγουν στο εξής συμπέρασμα: ο πίνακας είναι έργο του Γκογκέν, όμως τμήματα του προσώπου έχουν επιζωγραφιστεί αρκετά χρόνια μετά τον θάνατό του.
Η υπόθεση ξεκίνησε την άνοιξη, όταν ο μελετητής Φαμπρίς Φουρμανουάρ υποστήριξε ότι ο πίνακας δεν προέρχεται από το χέρι του Γκογκέν, αλλά ότι ζωγραφίστηκε το 1916 από τον φίλο του, τον Βιετναμέζο Νγκουγιέν Βαν Καμ, στο νησί Χίβα Οά. Αν είχε επιβεβαιωθεί, αυτό θα σήμαινε ότι το έργο δεν ήταν αυτοπροσωπογραφία, αλλά μεταγενέστερη αντιγραφή.
Πηγή: Wikimedia Commons
Οι συντηρητές του μουσείου όμως προχώρησαν σε σειρά αναλύσεων — μεταξύ άλλων και με υπεριώδες φως — οι οποίες αποκάλυψαν κάτι διαφορετικό: το έργο είναι πράγματι του Γκογκέν, αλλά κάποιοι παρενέβησαν αργότερα στα χαρακτηριστικά του προσώπου. Στο μέτωπο, στα μάτια, στη μύτη, στη γενειάδα και στον λαιμό εντοπίστηκαν στρώσεις μπογιάς που δεν ανήκουν στην αρχική σύνθεση.
Το πιο αποκαλυπτικό εύρημα ήταν η παρουσία λευκού του τιτανίου, χρωστικής που κυκλοφόρησε στην αγορά μόνο μετά το 1918. Αυτό σημαίνει ότι το ρετούς έγινε τουλάχιστον 15 χρόνια μετά τον θάνατο του Γκογκέν και σίγουρα πριν το 1926, όταν φωτογραφία του πίνακα δείχνει ήδη τις αλλαγές.
Πηγή: artdependence.com
Παρά τον «καλλωπισμό», το έργο παραμένει ένα από τα σημαντικότερα της τελευταίας περιόδου του ζωγράφου. Η εικόνα αυτή — εξαντλημένος, εύθραυστος, γυμνός από κάθε έπαρση — έχει καθορίσει τον τρόπο που φανταζόμαστε τον Γκογκέν στα τελευταία του χρόνια, σε πλήρη αντίθεση με τις παλαιότερες, δυναμικές αυτοπροσωπογραφίες του.
Η ιστορία του πίνακα είναι, επίσης, ξεκάθαρη: ο Γκογκέν τον χάρισε στον Νγκουγιέν Βαν Καμ το 1903· εκείνος τον έδωσε σε φίλο του, τον Λουί Γκρελέ· το 1924 βγήκε σε δημοπρασία στο Sotheby’s, χωρίς να βρει αγοραστή· λίγο αργότερα κατέληξε στον γιατρό Καρλ Χόφμαν, ο οποίος το κληροδότησε στο Kunstmuseum Βασιλείας το 1945.
Πηγή: artdependence.com
Το Wildenstein Plattner Institute — ο οργανισμός που επιμελείται το επίσημο catalogue raisonné του Γκογκέν — εξέτασε το έργο στις 9 Οκτωβρίου και επιβεβαίωσε την αυθεντικότητά του.
Το μουσείο δεν σκοπεύει να αφαιρέσει τις μεταγενέστερες επεμβάσεις. Το θεωρεί πλέον ένα αντικείμενο με «ιστορία πάνω του», ένα έργο που κουβαλά όχι μόνο το χέρι του Γκογκέν, αλλά και τα ίχνη της περιπλάνησής του μέσα στον χρόνο.
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Παρασκευή 05.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/pexels-kammeran-gonzalez-keola-3137381-9559884-315x220.jpg)
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Παρασκευή 05.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/pexels-kammeran-gonzalez-keola-3137381-9559884-136x85.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442