Η πρόταση Μητσοτάκη περί διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο και η δημιουργία εντυπώσεων

Στην «πρωτοβουλία» που πρόκειται να αναλάβει η Ελλάδα για ένα πολυμερές σχήμα το οποίο και θα αφορά μία συνάντηση παράκτιων χωρών της Ανατολικής Μεσογείου αναφέρθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Η αναφορά αυτή έγινε στο πλαίσιο της συζήτησης στην Ολομέλεια της Βουλής για την εξωτερική πολιτική την Πέμπτη και εν μέσω μίας συζήτησης που απέδειξε ότι η ελληνική πολιτική σκηνή – κυβέρνησης και αντιπολίτευσης συμπεριλαμβανομένης – δεν μπορεί να δει τίποτα πέρα από την Τουρκία και να ανοίξει το βλέμμα στις μεγάλες προκλήσεις της εποχής.

Κυβερνητικές πηγές για την πρόταση Μητσοτάκη

Σύμφωνα με όσα ανέφεραν κυβερνητικές πηγές η Ελλάδα ανέκαθεν στηρίζει τριμερή και πολυμερή περιφερειακά σχήματα συνεργασίας με χώρες με τις οποίες αντιμετωπίζει κοινές προκλήσεις. Αυτό καθίσταται πιο αναγκαίο από ποτέ λόγω των μεγάλων γεωπολιτικών ανακατατάξεων της συγκυρίας.

Η πρόταση ενός Πολυμερούς Σχήματος 5Χ5 περιλαμβάνει 5 χώρες και 5 θεματικές. Συμπεριλαμβάνει την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Τουρκία και τη Λιβύη. Και ως θεματικές το μεταναστευτικό, την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος, τη συνδεσιμότητα, τις οριοθετήσεις θαλασσίων ζωνών και την πολιτική προστασία. Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών θα αναλάβει να διερευνήσει τη δυνατότητα και τις προοπτικές ενός τέτοιου σχήματος και σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά.

Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι «η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε πνεύμα συνεννόησης και με γνώμονα το διεθνές δίκαιο επιδιώκουμε την ειρήνη και την ευημερία στην περιοχή μας. Η Ελλάδα έχει αυτοπεποίθηση, έχει ισχυρό διεθνές και περιφερειακό διπλωματικό αποτύπωμα, ισχυρή οικονομία και ισχυρές ένοπλες δυνάμεις. Όχι μόνο δεν φοβάται, αλλά επιδιώκει τη συνεννόηση με όλα τα γειτονικά κράτη».

Μία πρόταση με ιστορία

Ωστόσο αυτή η πρόταση δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται. Και κυρίως δεν είναι η πρώτη φορά που την επεξεργάζεται η ελληνική διπλωματία επί κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μία παρόμοια πρόταση επαναλαμβάνει ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προσαρμοσμένη πάντα στις επικοινωνιακές ανάγκες της Άγκυρας εδώ και αρκετά χρόνια.

Από την περίοδο μάλιστα της υψηλής ελληνοτουρκικής έντασης.

Ο Ερντογάν στο πλαίσιο της ρητορικής του για την ανάγκη η Μεσόγειος να γίνει μία θάλασσα ειρήνης και ευημερίας μιλά για μία διάσκεψη των χωρών της περιοχής, βάζοντας στο κάδρο τα κατεχόμενα ως κρατική οντότητα.

Υπενθυμίζεται ότι περί το 2020 και εν μέσω της ελληνοτουρκικής έντασης ο Σαρλ Μισέλ, ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είχε κάνει λόγο για μία διάσκεψη Ανατολικής Μεσογείου – ΕΕ η οποία έβαζε και την Κύπρο στο τραπέζι.

Ο Ερντογάν στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, επανέλαβε την πρόταση του για μία διάσκεψη της Ανατολικής Μεσογείου ισχυριζόμενος πως θα συμβάλει στην ανάπτυξη κοινού εδάφους.

Υπενθυμίζεται ότι η πρόταση της Τουρκίας περί διάσκεψης της Ανατολικής Μεσογείου, έχει αποτυπωθεί και σε επιστολή που έστειλε η Άγκυρα στον ΟΗΕ στις 14 Οκτωβρίου 2020, και προτείνει και τη συμμετοχή των κατεχομένων. Με τον Ερντογάν να επιμένει τον περασμένο Σεπτέμβριο στο πλαίσιο της ρητορικής πως κανένα σχέδιο στην Μεσόγειο δεν μπορεί να πετύχει χωρίς την συμμετοχή της Τουρκίας, πως «αυτή η διάσκεψη θα μπορούσε να προσφέρει μια έγκαιρη ευκαιρία για την αποκλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή και τη δημιουργία μιας θετικής δυναμικής».

Σκεπτικισμός

Η πρόταση Μητσοτάκη την Πέμπτη, έγινε δεκτή από ακαδημαϊκούς κύκλους με σκεπτικισμό, αφού διέγνωσαν σε αυτήν μία πρόταση η οποία δείχνει ναι μεν καλή θέληση προσφέρει δε την ασφάλεια του ότι δεν πρόκειται ποτέ να πραγματοποιηθεί.

Και αυτό διότι όπως σημειώνουν καθηγητές που παρακολουθούν τα ελληνοτουρκικά αλλά και το Κυπριακό, η Ελλάδα θέτει ως προϋπόθεση – ορθώς – τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας, κάτι που δεν θα αποδεχθεί με αυτό τον τρόπο ποτέ η Άγκυρα και μάλιστα χωρίς τη συμμετοχή των κατεχομένων.

Την ίδια στιγμή διπλωμάτες αναρρωτιούνται για το ποια Λιβύη θέλει να φέρει στο τραπέζι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αφού η πρόσκληση της Τρίπολης θα «σπάσει» τις σχέσεις με το Χαφτάρ.

Επίσης θέτουν το ερώτημα κατά πόσο είναι όφελος για τη χώρα να συγκαλέσει η Ελλάδα μία σύνοδο με την Τρίπολη και την Τουρκία στο ίδιο τραπέζι που έχουν ήδη συμφωνίες όπως το τουρκολιβυκό μνημόνιο που θίγουν τα ελληνικά συμφέροντα.

Κάποιοι δε βάζουν και τον παράγοντα Αίγυπτο και για το αν το Κάιρο έχει ερωτηθεί για την ανακοίνωση μίας τέτοια πρωτοβουλίας.

Με την πρόταση Μητσοτάκη να δίνει για τους πιο αισιόδοξους μία ανέξοδη διέξοδο στο Μέγαρο Μαξίμου να εμφανίσει «καλές προθέσεις» και να απαντήσεις σε όσους το κατηγορούν για παθητική και κατώτερη των περιστάσεων εξωτερική πολιτική άνευ πρωτοβουλιών, να δείξει προθυμία χωρίς αυτή να έχει προοπτικές. Ενώ για τους πλέον σκεπτικιστές να είναι μία πρόταση απέναντι στα εθνικά συμφέροντα.

Με όσους διαβάζουν πίσω από τις γραμμές να σημειώνουν την ανάγκη για ρεαλιστικές προτάσεις που θα μπορούν να εφαρμοστούν και όχι να εξαγγέλλονται μόνο για τη δημιουργία εντυπώσεων…