Ποιος φοβάται τη μετοχική δημοκρατία;

Στις κρίσιμες στιγμές τα μεγάλα λόγια καταλήγουν κούφια λόγια – χάρτινοι γίγαντες στο οικονομικό και κοινωνικό αλισβερίσι των εννοιών που απλώς γράφονται για να γράφονται, για να γεμίζουν σελίδες εταιρικών απολογισμών που διανέμονται κατά τη διάρκεια των γενικών συνελεύσεων των μετόχων. Γραπτά που μένουν αλλά κανείς δεν αναλαμβάνει στο τέλος της ημέρας την «ιδιοκτησία» τους. Και αυτό γιατί σε διαφορετική περίπτωση ο «συγγραφέας» θα έπρεπε να αναλάβει και την ευθύνη!

Στο site της Folli Follie βρήκα και παραθέτω ένα απόσπασμα από την ενότητα των δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης της εισηγμένης εταιρείας. Διαβάζω: «Η εταιρική κοινωνική ευθύνη της Folli Follie προσδιορίζεται από τις δεσμεύσεις της διοίκησης έναντι των εργαζομένων, των μετόχων, των πελατών, των προμηθευτών, αλλά και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου. Τα ενδιαφερόμενα αυτά μέρη (stakeholders) αποτελούν κατά μια ευρύτερη έννοια, την οικογένεια μέσα στην οποία η Folli Follie αναπτύσσεται, λειτουργώντας με υπευθυνότητα και σεβασμό».

Και όλα αυτά γράφονται και δημοσιεύονται όταν στη μακρινή Άπω Ανατολή το γαϊτανάκι της εξαπάτησης των μετόχων μέσα από μια συνειδητή και παρατεταμένη παραποίηση κρίσιμων οικονομικών στοιχείων καλά κρατούσε… Οι πωλήσεις και οι τζίροι είχαν ως όριο τον «ουρανό» μόνο που ο «ουρανός» είχε σχέση με μια διευρυμένη πραγματικότητα όπου σαν επιτραπέζιο παιχνίδι οι δεκάδες θυγατρικές και συνδεδεμένες επιχειρήσεις πουλούσε η μία στην άλλη με τελικούς ωφελούμενους τα μέλη της οικογένειας Κουτσολιούτσου που μπορούσαν να βάζουν στο παντελόνι τα κέρδη από τις μετοχές …

Η εταιρική διακυβέρνηση, η εταιρική κοινωνική ευθύνη και άλλες έννοιες που ήρθαν στο προσκήνιο της επιχειρηματικής και οικονομικής δραστηριότητας στις αρχές της τελευταίας δεκαετίας του 20ου αιώνα και έδιναν προβάδισμα στην πρωτοβουλία της υπευθυνότητας των εταιρειών ως αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας εκ των ένδον και όχι ως δεσμευτική υποχρέωση απέναντι στις αρχές απαιτούσαν όπως προκύπτει από την συσσωρευμένη εμπειρία την δημιουργία και λειτουργία θεσμών μέσα στις επιχειρήσεις – θεσμών που ενθάρρυναν και διασφάλιζαν μέσα από συγκεκριμένες πράξεις την διαφάνεια και τη λογοδοσία των διοικούντων, την προστασία των συμφερόντων όλων των μετόχων, την έγνοια για τους εργαζόμενους και την κοινότητα.

Στα τυπικά όλοι τα πηγαίνουν καλά – στη ουσία τα χαλάνε! Βεβαίως, τα 20 πάνω κάτω χρόνια της διαμόρφωσης ενός πλαισίου για την Εταιρική Διακυβέρνηση στην Ελλάδα πολλά πράγματα έχουν αλλάξει στο χώρο των εισηγμένων εταιρειών και σε αρκετά ζητήματα που αφορούν την διαφάνεια και τη λογοδοσία της διοίκησης, την ανεξαρτησία της διοίκησης έναντι των μετόχων αλλά και την εν γένει προστασία των συμφερόντων όλων ανεξαιρέτως των μετόχων έχει σημειωθεί αξιόλογη βελτίωση.

Βεβαίως, πάντα θα υπάρχουν περιπτώσεις όπως εκείνες της Folli Follie και της οικογένειας Κουτσολιούτσου. Και σε αυτήν την περίπτωση ο μόνος τρόπος της αντιμετώπισης είναι ο ενεργός μετοχικός ακτιβισμός. Ο τελευταίος μπορεί να εκφρασθεί με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Π.χ η δικτύωση των μικρομετόχων και η διαρκής και ουσιαστική παρουσία τους στα social media της εισηγμένης με τεκμηριωμένες θέσεις αλλά και η συμμετοχή τους στις γενικές συνελεύσεις των μετόχων με «θέση και άποψη». Επιπλέον, η διεκδίκηση της παρουσίας στο διοικητικό συμβούλιο ή σε άλλες θεσμοθετημένες επιτροπές εκπροσώπων όλων των ενδιαφερομένων πλευρών.

Η μετοχική δημοκρατία είναι μια κατάκτηση για τις εισηγμένες εταιρείες αρκεί αυτή η δημοκρατία να λειτουργεί ουσιαστικά και με ψυχή!