Εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της Αθήνας: «Να γίνει προσκλητήριο στις μνήμες»

Στο χώρο που εκατοντάδες πολίτες βίωσαν τη ναζιστική φρίκη, στο αρχηγείο της πρώην «Κομαντατούρ» στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε εκδήλωση για τον εορτασμό της απελευθέρωσης της πρωτεύουσας. Εκεί, στα υπόγεια της οδού Κοραή 4, ήταν το Φρουραρχείο του στρατού κατοχής του Γ΄ Ράιχ, που διασώζεται και είναι ανοιχτό στο κοινό, 74 χρόνια μετά την απελευθέρωση.

Ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης παρέστη στην εκδήλωση και στον χαιρετισμό που απεύθυνε, επισήμανε μεταξύ άλλων ότι αυτές οι εκδηλώσεις γίνονται «… για να τιμήσουμε ανθρώπους όλων των ηλικιών και όλων των τάξεων που έπεσαν θύματα τής ναζιστικής θηριωδίας».

«Προσκλητήριο στις μνήμες»

Όπως τόνισε ο πρόεδρος της Βουλής, «πρέπει να υπάρξει μία νέα κουλτούρα μνήμης που είναι πολύ δύσκολο, αλλά είναι το όπλο ενάντια στην επιβολή φασιστικών ιδεών στην κοινωνία.»

» Είναι ένα προσκλητήριο σε χιλιάδες θύματα, όταν ακούς το προσκλητήριο των νεκρών από τη Βιάννο, το Δίστομο, το μπλόκο. Το ζήτημα όμως είναι να κάνουμε προσκλητήριο στις μνήμες.»

» Αυτός είναι ο συμβολισμός των εκδηλώσεων που γίνονται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Αν θέλεις να μην ξαναζήσει η ανθρωπότητα τη φασιστική βία, τις πολεμικές κραυγές, την κατακρεούργηση χωριών και πόλεων θα πρέπει να έχεις ζωντανές μνήμες.»

»Να γίνει υποχρεωτικό και για το πολιτικό σύστημα, στα σχολικά βιβλία, στην καθημερινή ρητορική, να περάσει το μεγάλο μήνυμα ότι σε αυτόν τον τόπο όχι απλά δεν μπορεί να βλαστήσει ξανά φασισμός αλλά ότι η χώρα αυτή είναι ο χώρος στον οποίο διαχρονικά δίνεται η μάχη για τη δημοκρατία και τη ζωή, ενάντια στον φασισμό, τον ρατσισμό, στον πόλεμο».

Γκίζι (Die Linke) : Βλέπουμε να ξανασηκώνει κεφάλι ο φασισμός, αναφορά στην Χρυσή Αυγή

Ο ηγέτης του γερμανικού κόμματος Die Linke και πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, Γκρεγκόρ Γκίζι, έφτασε στο χώρο της εκδήλωσης και ξεναγήθηκε στα υπόγεια μαζί με τον γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, Πάνο Σκουρλέτη.

Ο Γκρέγκορ Γκιζι, εκπρόσωπος της γερμανικής αριστεράς Die Linke, επισκέπτεται τα κρατητήρια της Gestapo στην οδό Κοραή

Ο Γερμανός πολιτικός μίλησε για τις πικρές εμπειρίες της οικογένειάς του από τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο.

«Είναι μία μέρα πολύ σημαντική για κάθε Αθηναία και κάθε Αθηναίο διότι είναι η μέρα που η πόλη απελευθερώθηκε από τα δεσμά τής ναζιστικής δικτατορίας και που δόθηκε ένα τέλος σε αυτό το καθεστώς. Κάποια μέλη από την οικογένειά μου πέθαναν στο Άουσβιτς. Κι ενώ άλλοι περηφανευόταν για τα κατορθώματα των γονιών τους στη Βέρμαχτ εγώ δεν είχα τόσο πολλά πράγματα να πω. Όμως στην ουσία οι γονείς οι δικοί μου είχανε πολύ περισσότερα να πουν, απλώς οι άλλοι γονείς ήταν η πλειοψηφία.»

» Βλέπουμε τώρα στη σημερινή εποχή να ξανασηκώνει το κεφάλι του ο φασισμός, βλέπουμε χώρες να θέλουν να κλείσουν τα εθνικά τους σύνορα, αυτό που ο Τραμπ ονομάζει εθνικό εγωισμό, και κάτι αντίστοιχο έχουμε και στην Ελλάδα με την Χρυσή Αυγή. Ήμουν παρών στη δίκη και πιστεύω ότι θα καταδικαστεί ως μία εγκληματική οργάνωση. Γιατί θεωρώ ότι τις πολιτικές πεποιθήσεις δεν μπορούμε να τις διώκουμε αλλά όταν συμβαδίζουν και με εγκλήματα κατά ανθρώπων τότε αυτό θα πρέπει να το εξαλείψουμε, θα πρέπει να το καταδικάσουμε».

Επίσης, ο κ. Γκίζι δεσμεύτηκε να αναλάβει δράση για το θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων.

«Λέω και τονίζω ότι όλα αυτά τα εγκλήματα δεν έγιναν στο όνομα της Γερμανίας. Όχι δεν το δέχομαι αυτό», τόνισε, προσθέτοντας ωστόσο ότι : «έγιναν όμως από Γερμανούς και για αυτό τον λόγο θεωρώ ότι τα πράγματα πρέπει επιτέλους να διαλευκανθούν, να ξεκαθαριστούν. Αναφέρομαι στο θέμα των επανορθώσεων, των αποζημιώσεων και του αναγκαστικού δανείου. Εγώ από την πλευρά μου δεσμεύομαι να ασκήσω πίεση στη γερμανική κυβέρνηση προκειμένου επιτέλους να ξεκαθαρίσει όλο αυτό το θέμα».

«Να είναι ο Οκτώβρης ένας μήνας αντιφασιστικής και αντιναζιστικής μνήμης»

Παρών στην εκδήλωση και ο υπουργός Επικρατείας για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου, Χριστόφορος Βερναρδάκης, ο οποίος μίλησε αρχικά για το χρονικό αλλά και τον συμβολισμό της καθιέρωσης του εορτασμού τα τελευταία χρόνια:

«Μία ομάδα ιστορικών ήρθε στο γραφείο στη Γενική Γραμματεία Συντονισμού και έβαλε το πολύ απλό θεωρητικό ιστορικό και συμβολικό ερώτημα: γιατί γιορτάζεται μόνο η κήρυξη του πολέμου στην Ελλάδα και όχι η Απελευθέρωση; Ένα κρίσιμο ιδεολογικό ερώτημα για τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η δημόσια ιστορία, γίνεται η ίδια ιστορία, και πώς η ιστορία γίνεται αντικείμενο και εργαλείο ιδεών, αναπαραγωγής ιδεολογιών και ούτω καθεξής.»

» Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά για αυτή την επιλογή. Αν και είναι αλήθεια ότι οι γιορτές της 28ης Οκτωβρίου και το 1941 και 1942 έγιναν με την ενεργητική συμμετοχή τότε του φοιτητικού κινήματος. Η εθνική γιορτή είχε το δικό της συμβολισμό στο «Όχι» το οποίο μάλιστα αποδιδόταν στον Μεταξά και όχι στον αγωνιζόμενο ελληνικό λαό. Εκεί μπορούσαν να χωρέσουν οι πολιτικές αθώωσης όλων εκείνων των ανθρώπων που με τον α΄ ή β΄ τρόπο βρέθηκαν απέναντι στην Αντίσταση στα χρόνια της κατοχής. Και βεβαίως να αθωωθούν με μία ανάγνωση της ιστορίας διαφορετική στα μετέπειτα χρόνια.»

» Νομίζω λοιπόν ότι αυτή η παρέμβαση ήταν καταλυτική για να μπορέσουμε να ενώσουμε τη 12η Οκτωβρίου με την 28η Οκτωβρίου με το νήμα του αντιφασισμού και της μνήμης απέναντι στο ναζισμό. Της ζωντανής μνήμης απέναντι στο ναζισμό. Να δώσουμε μία χρονική συνέχεια ώστε να είναι ο Οκτώβρης ένας μήνας αντιφασιστικής και αντιναζιστικής μνήμης όχι μόνο γιατί η μνήμη είναι η ιστορία, αλλά γιατί η μνήμη εκτός από ιστορία γίνεται και γνώση, κινητοποίηση, εργαλείο στα χέρια του λαού ώστε μην ξαναζήσει ποτέ αυτή τη φρίκη που έζησε εκείνα τα χρόνια».

Ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Φίλης στην τοποθέτησή του επισήμανε ότι ο εορτασμός της 12ης Οκτωβρίου αποτελεί ένα μέσο για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι.

«Επειδή ολοένα και φεύγουν οι παλιοί, έχει σημασία να μαθαίνουμε εμείς οι νεότεροι, από τα σχολεία μας» είπε ο κ. Φίλης.

«Η ιστορία δεν μπορεί παρά να είναι και ιστορία των αγώνων του λαού μας, της νεολαίας και πιστεύω ότι πριν φύγουμε πριν τελειώσει αυτή η συνάντησή μας, μπορεί να έχουμε και αυτό το θετικό μήνυμα. Να αλλάξουμε καθοριστικά όσα αφορούν στους αγώνες της νεολαίας και του λαού μας. Υπάρχουν κι άλλες εκδηλώσεις που γίνονται στη χώρα μας που πρέπει να πάψουν να είναι επετειακές πρέπει να αποκτήσουν ζωντάνια όπως για παράδειγμα η πορεία του Πολυτεχνείου» πρόσθεσε.

Τέλος, η αντιπεριφερειάρχης Αττικής, Ερμιόνη Κυπριανίδου, υπογράμμισε: «Με τις προηγούμενες παρεμβάσεις έχει απολύτως αποσαφηνιστεί το πόσο σημαντικό είναι το γεγονός ότι σήμερα αυτός ο ακτιβισμός προστίθεται σε όλες αυτές τις δεκάδες εκδηλώσεις τιμής και μνήμης που διοργανώνονται καθ΄όλη τη διάρκεια του Οκτωβρίου στην Αθήνα και όχι μόνο. Η δημόσια ιστορία παίρνει τη θέση που της αξίζει και συνδέει το τότε και τους αντιφασιστικούς αγώνες, με τις ανάγκες της δημοκρατίας και των αντιφασιστικών αγώνων του σήμερα».

Διαβάστε επίσης:

Οκτώβριος 1944: Η Απελευθέρωση και οι ζώνες επιρροής

Μαρτυρίες απογόνων Ναζί και δωσιλόγων στην Ελλάδα

Αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ στη δίκη της Χ.Α.