Από τον EFSF το νέο δάνειο στήριξης, προβληματισμός για τη συμμετοχή ιδιωτών

Από τον προσωρινό μηχανισμό στήριξης (EFSF) και όχι σε διμερή βάση, θα δοθεί το ευρωπαϊκό μερίδιο από τα νέα δάνεια στο πλαίσιο του νέου πακέτου στήριξης της Ελλάδας, ενώ προβληματισμός συνεχίζει να επικρατεί σχετικά με τη συμμετοχή των ιδιωτών, από την οποία εκτιμάται ότι το όφελος για τη χώρα μπορεί να ανέλθει έως τα 30 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με το καταστατικό του EFSF, για την ένταξη μία χώρας στον ευρω-μηχανισμό (έχουν μπει ήδη Ιρλανδία και Πορτογαλία) απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου, του συμβουλίου των κυβερνητών, των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) και τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ.

Με αυτόν τρόπο, για τη χορήγηση νέας βοήθειας προς την Ελλάδα δεν θα χρειαστεί η επικύρωση από τα εθνικά κοινοβούλια. Δεδομένης της αρνητικής στάσης της κοινής γνώμης, αλλά και πολλών κομμάτων που συμμετέχουν σε κυβερνήσεις ή κυβερνούν, για τη στήριξη του υπερχρεωμένου Νότου, τότε φεύγει από τη μέση ένα σημαντικό εμπόδιο.

Το συνολικό ύψος του νέου πακέτου βοήθειας δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα, ενώ το Spiegel εκτίμησε ότι ίσως και να ξεπεράσει τα 100 δισ. ευρώ. Εκτός από τα δάνεια από την ΕΕ και το ΔΝΤ, στο πακέτο περιλαμβάνονται τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις, καθώς και το εκτιμώμενο όφελος από τη συμμετοχή ιδιωτών.

Στο τραπέζι είναι και το ενδεχόμενο αγοράς ελληνικών ομολόγων από τον EFSF.

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Φεβρουάριο ΕΕ-ΔΝΤ υπολόγιζαν τις χρηματοδοτικές ανάγκες από την αρχή του 2012 έως το πρώτο εξάμηνο του 2013 σε 44 δισ. ευρώ.

Στη διετία 2012-2013 λήγουν κρατικά ομόλογα αξίας 55 δισ. ευρώ (30,1 και 14,9). Το 2014, η Ελλάδα πρέπει να αποληρώσει ομόλογα 25,6 δισ. ευρώ.

Το σχέδιο που εξετάζουν στην ΕΕ είναι αυτό της ανταλλαγής των ομολόγων που λήγουν την περίοδο 2012-2014 με νέα ομόλογα ίδιας ονομαστικής αξίας και επιτοκίου, με διάρκεια, κατά πάσα πιθανότητα, 7 ετών (από 3,5 έως 7 λένε οι πληροφορίες).

Το επιτόκιο θα είναι πολύ κοντά, αν όχι το ίδιο, με αυτό που ήδη χρεώνουν τη βοήθεια οι χώρες της Ευρωζώνης.

Εφόσον υπάρξει συμφωνία στο Eurogroup της 20ης Ιουνίου, η διαδικασία αυτή μπορεί να ξεκινήσει από τον Ιούλιο.

Ακόμα και οι μισοί ιδιώτες κάτοχοι ελληνικών ομολόγων να συμφωνήσουν, τότε το όφελος για την επόμενη τριετία θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 25-30 δισ. ευρώ. Δηλαδή, το Ελληνικό Δημόσιο θα κληθεί να πληρώσει αυτά τα ποσά επτά χρόνια αργότερα.

Στα νέα ομόλογα μάλλον δεν θα υπάρχει καθεστώς προτίμησης (preferred status) ή εγγυήσεις (ενυπόθηκες ή από για παράδειγμα από τις συμμετοχές του Δημοσίου σε εισηγμένες επιχειρήσεις ή από τα έσοδα των ιδιωτικοποιήσεων).

Το πιθανότερο είναι, αλλά σε αυτό βεβαίως θα πρέπει να συμφωνήσει και η ΕΚΤ, να αποδέχεται η ευρωτράπεζα ως εγγύση για τη χορήγηση ρευστότητας τα νέα και όχι τα παλαιά ομόλογα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, στα τέλη του 2010 οι ξένες τράπεζες είχαν στην κατοχή τους ελληνικά κρατικά ομόλογα αξίας 54,2 δισ. δολαρίων, εκ των οποίων το 96% ανήκε σε ευρωπαϊκές τράπεζες.

Οι γερμανικές και οι γαλλικές τράπεζες μαζί ελέγχουν το 69% του συνολικού χρέους (των 54,2 δισ. δολ.), ενώ οι 30 μεγαλύτεροι πιστωτές ελέγχουν τα 2/3 σύμφωνα με την Barclays Capital, γεγονός που καθιστά ευκολότερη τη διαπραγμάτευση για την επιμήκυνση ή την εθελοντική μετακύλιση χρέους στο πλαίσιο του νέου πακέτου στήριξης της Ελλάδας.

H EKT, στο πλαίσιο των αγορών που έκανε σε τίτλους της ευρω-περιφέρειας έχει περίπου 50 δισ. ευρώ σε ελληνικά ομόλογα, ενώ οι ελληνικές τράπεζες άλλα 60 δισ. ευρώ.

Το στοίχημα για την ΕΕ και το ΔΝΤ είναι κατ’ αρχάς να υπάρξει μεγάλη συμμετοχή των ιδιωτών και η ανταλλαγή χρέους να μην θεωρηθεί «πιστωτικό επεισόδιο» από τους οίκους αξιολόγησης, που θα οδηγούσε σε νέες υποβαθμίσεις της χώρας και των τραπεζών και θα ενεργοποιούσε τα CDS.

Αν και οι ευρωπαϊκές αρχές τονίζουν ότι με τη συμφωνία που προωθούν αυτό δεν πρόκειται να γίνει, οι περισσότεροι αναλυτές είναι επιφυλακτικοί.

Η Standard & Poor’s είπε την περασμένη Παρασκευή ότι για εκδότριες χώρες όπως η Ελλάδα που βαθμολογεί με «Β», η ανταλλαγή χρέους θα θεωρηθεί χρεοκοπία αν τα νέα ομόλογα δεν έχουν τους ίδιους όρους (επιτόκια) με τα υφιστάμενα στη δυετρογενή αγορά.

Με το 10ετές ομόλογο να βρίσκεται στο 15% και το 2ετές πάνω από το 20%, δεν υπάρχει καμία περίπτωση τα νέα ομόλογα να έχουν επιτόκια σε αυτά τα επίπεδα, αυξάνοντας τις πιθανότητες πρόκλησης «πιστωτικού επεισοδίου».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ