Η Σομάγιε Ρασίντι μεταφέρθηκε από τη φυλακή Κάρτσακ, κοντά στην Τεχεράνη, στο νοσοκομείο.
Μετά από μερικές ημέρες εκεί, πέθανε, σύμφωνα με την αναφορά του πρακτορείου ειδήσεων Mizan, που συνδέεται με τη δικαστική εξουσία του Ιράν, την Πέμπτη.
Η Ρασίντι, γεννημένη το 1983, συνελήφθη τον Απρίλιο με την κατηγορία ότι έγραψε αντι-κυβερνητικά συνθήματα σε γκράφιτι στην περιοχή Τζαβαδίε της Τεχεράνης. Αρχικά κρατήθηκε στη φυλακή Εβίν, αλλά μεταφέρθηκε στην Κάρτσακ μετά από ισραηλινή επίθεση στις εγκαταστάσεις τον Ιούνιο.
Η βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης Νάργκες Μοχαμαντί καταδίκασε τον θάνατό της υπό κράτηση, περιγράφοντάς τον ως μέρος ενός μοτίβου κακοποίησης κατά τη διάρκεια της κράτησης.
«Αυτή η καταστροφική απώλεια της Σομάγιε Ρασίντι δεν είναι ατύχημα, αλλά αποτέλεσμα μιας συστηματικής πολιτικής παραμέλησης και σκληρότητας μέσα στις ιρανικές φυλακές», δήλωσε η Μοχαμαντί σε μια ανάρτηση στο X.
— The future of Iran with Maryam Rajavi (@Rajavi_Iran_E) September 25, 2025
«Προφανή βασανιστήρια»
Ομάδες και ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της επίσης βραβευμένης με Νόμπελ Σιρίν Εμπάντι, είχαν προηγουμένως εκφράσει την ανησυχία τους για την επιδείνωση της κατάστασης της Ρασίντι, τονίζοντας την επείγουσα ανάγκη της για ιατρική περίθαλψη.
«Η παραμέληση της υγείας της, η αδιαφορία για τις επαναλαμβανόμενες κρίσεις της στη φυλακή, είναι σαφής απόδειξη βασανιστηρίων και σκόπιμης αμέλειας», έγραψε η Εμπάντι στο Instagram.
«Η δολοφονία της Σομάγιε Ρασίντι με την υποστήριξη του κράτους πρέπει να αποτελέσει ένα ξύπνημα, ένα χαστούκι για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τους αγωνιστές της ελευθερίας και τους υποστηρικτές της ισότητας που εξακολουθούν να επιλέγουν τη σιωπή ή τον συμβιβασμό, καθώς και για μια αντιπολίτευση που έχει εμπλακεί σε εσωτερικές διαμάχες».
Το Ιράν International ανέφερε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι η κατάσταση της Ρασίντι είχε επιδεινωθεί σοβαρά, με τους γιατρούς να έχουν ελάχιστες ελπίδες για την ανάρρωσή της.
Μια ενημερωμένη πηγή, μιλώντας ανώνυμα στο Ιράν International για λόγους ασφαλείας, είπε ότι σύμφωνα με τον ποινικό νόμο του Ιράν, ο θάνατος της Ρασίντι αποτελεί σκόπιμη δολοφονία.
«Ο αναπληρωτής υγείας της φυλακής, ο διευθυντής, το δικαστήριο του Κάρτσακ, ο διευθυντής της φυλακής της Τεχεράνης, ο ανακριτής της υπόθεσης και ο επιτηρητής της φυλακής έπαιξαν όλοι κάποιο ρόλο. Θα μπορούσαν να είχαν διατάξει την άμεση μεταφορά της ή να είχαν κηρύξει τη φυλακή ακατάλληλη», ανέφερε η πηγή.
«Όταν ένας κρατούμενος αξιολογείται και έχει γνωστή πάθηση, οι αρχές μπορούν να αρνηθούν την κράτησή του. Το γεγονός ότι παραδέχτηκαν ότι γνώριζαν και παρόλα αυτά την κράτησαν σημαίνει σκόπιμη αμέλεια που οδήγησε σε εκ προθέσεως δολοφονία».
Ο Ιρανός ράπερ Τουμάτζ Σαλέχι, ο οποίος αντιμετώπισε θανατική ποινή και βασανιστήρια στη φυλακή, αλλά τελικά αφέθηκε ελεύθερος, χαρακτήρισε τον θάνατο της Ρασίντι ως σκόπιμη πράξη για την καταστολή της διαφωνίας.
«Αυτή η σκόπιμη αδιαφορία για τους πολιτικούς κρατούμενους είναι ένα παράδειγμα σιωπηλής, συστηματικής καταστολής και εξάλειψης των διαφωνούντων. Γιατί να συλληφθεί κάποιος για γκράφιτι;», έγραψε ο Σαλέχι στο X.
Η πρώην πολιτική κρατούμενη και υπερασπίστρια των δικαιωμάτων των γυναικών Χαστί Αμίρι είπε ότι η υπόθεση της Ρασίντι έδειξε σκόπιμη αμέλεια.
«Είχε ιατρικό ιστορικό και η οικογένειά της δεν μπορούσε να πληρώσει την εγγύηση, αλλά οι αρχές αρνήθηκαν την αποφυλάκισή της και καθυστέρησαν τη μεταφορά της. Αυτό αποτελεί σκόπιμο φόνο σύμφωνα με το άρθρο 290 του Ποινικού Κώδικα, που σημαίνει σκόπιμο φόνο», έγραψε στο X.
Η Μοταχερέχ Γκούνει, άλλη πρώην πολιτική κρατούμενη, θυμήθηκε ότι κατέρρευσε ημιλιπόθυμη κατά τη διάρκεια απεργίας πείνας μετά τη μεταφορά της στην Κάρτσακ, μετά τις ισραηλινές επιθέσεις στην Εβίν, και είπε ότι η ζωή των πολιτικών κρατουμένων στο Ιράν είναι «άχρηστη», προσθέτοντας το hashtag #ΣομάγιεΡασίντι στα περσικά στο X.
Ομάδες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης Iran Human Rights(IHR) με έδρα τη Νορβηγία, έχουν ζητήσει δημοσίως το κλείσιμο του Κάρτσακ, περιγράφοντάς το ως «ένα από τα πιο σκοτεινά σύμβολα συστηματικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ισλαμική Δημοκρατία».
Φυλακές Κάρτσακ
Ο θάνατος της Ρασίντι έρχεται λιγότερο από μια εβδομάδα μετά τον θάνατο μιας άλλης κρατούμενης, της Μαριάμ Σαχράκι, στο Κάρτσακ την περασμένη Παρασκευή.
Σύμφωνα με την οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα Hengaw Organization, με έδρα τη Νορβηγία, τρεις γυναίκες έχουν ήδη πεθάνει σε αυτή την εγκατάσταση φέτος λόγω έλλειψης επαρκούς ιατρικής περίθαλψης — η Τζαμίλε Αζίζι στις 19 Σεπτεμβρίου, η Σαχράκι στις 13 Σεπτεμβρίου και η Φαρζάνε Μπιτζανιπούρ στις 11 Ιανουαρίου.