Δεν είναι μετρημένοι στα δάκτυλα οι κηδεμόνες σκύλων που πιστεύουν ότι, εάν κάνουν τα χατίρια του μικρού τους φίλου θα τους κάνει ό,τι θέλει.
«Η αντίληψη ότι ένας σκύλος μπορεί να πάρει το πάνω χέρι, εάν του κάνουμε τα χατίρια, είναι βαθιά ριζωμένη στη λαϊκή κουλτούρα. Θυμάμαι να ακούω από παιδί φράσεις όπως: «Μην τον καλομαθαίνεις, θα σε ταλαιπωρεί», «Το παιδί σου και το σκυλί σου είναι όπως τα μάθεις». «Δεν χρειάζεται να του κάνεις όλα τα χατίρια, σκυλί είναι». «Πρόσεχε μην σου πάρει τον αέρα! Πρέπει να δείξεις ότι είσαι ο αρχηγός της αγέλης» και άλλες παρόμοιου στυλ», ανακαλεί τη μνήμη της η επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων και σύμβουλος συμπεριφοράς κατοικίδιων ζώων, Ελένη Ζάχαρη.
Όταν ένας σκύλος ζητάει κάτι δεν προσπαθεί να ελέγξει, αλλά να επικοινωνήσει μαζί μας
Μπορείτε να κάνετε το χατίρι στον σκύλο σας, γιατί εφόσον καλύπτετε τις ανάγκες του – και έχετε μια ισορροπημένη σχέση- δεν θα πάρει το πάνω χέρι
Και ενώ τα χρόνια έχουν περάσει, η κυρία Ζάχαρη λέει, ότι είναι πολλοί οι κηδεμόνες σκύλων που την καλούν με απόγνωση, προκειμένου να βρουν λύσεις για θέματα συμπεριφοράς των σκύλων τους.
Μάλιστα, τις αναφέρουν φράσεις όπως: «Μήπως τον κακομαθαίνω;», «Φοβάμαι μη με κάνει ό,τι θέλει», «Έχω ακούσει ότι πρέπει να του επιβληθώ, για να με σέβεται και να με ακούει».
Πίσω από αυτές τις ανησυχίες, όπως λέει η κυρία Ζάχαρη, κρύβεται ένας παλιός μύθος. Αυτός της κυριαρχίας.
Τι ισχύει, όμως, στην πραγματικότητα;
Και τώρα, τίθεται το μεγάλο ερώτημα από την κυρία Ζάχαρη: «Αυτά τα μικρά, χαριτωμένα, τριχωτά πλάσματα τι διαθέσεις έχουν απέναντι μας;».
Η αλήθεια είναι ότι δεν θέλουν σε καμία περίπτωση να κυριαρχήσουν ή να μας βασανίσουν.
Η σύγχρονη επιστήμη της συμπεριφοράς ζώων, όπως λέει, ξεκαθαρίζει ότι ο σκύλος προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί μας τις ανάγκες του. Και δεν παίζει κάποιο παιχνίδι εξουσίας.
Κάθε συμπεριφορά του σκύλου μας έχει λειτουργική αξία, δηλαδή προσπαθεί να καλύψει κάποια ανάγκη του, ή να μειώσει το στρες του, ή απλά, απολαμβάνει τη στιγμή.
Έτσι όταν ένας σκύλος ζητάει κάτι δεν προσπαθεί να ελέγξει, αλλά να επικοινωνήσει μαζί μας.
Τι σημαίνει κάνω το χατίρι στον σκύλο μου;
«Εάν, ο σκύλος μου ζητά να βγει βόλτα και ανταποκριθώ, δεν σημαίνει ότι τον κακομαθαίνω, αλλά καλύπτω μια πολύ σημαντική του ανάγκη. Το ίδιο ισχύει και αν μου φέρει το αγαπημένο του παιχνίδι για να παίξουμε», αναφέρει η κυρία Ζάχαρη.
Ωστόσο, συνεχίζει, πολλές φορές οι κηδεμόνες σκύλων, άθελα τους, διδάσκουν ή ενισχύουν συμπεριφορές, που τελικά μπορεί να καταλήξουν προβληματικές.
Για παράδειγμα, μπορεί να του έδωσαν από το φαγητό τους μια φορά να δοκιμάσει και από τότε ο σκύλο τους, όταν κάθονται να φάνε, γαυγίζει και «απαιτεί». Ή δουλεύουν στον υπολογιστή, ο σκύλος φέρνει με χαρά το παιχνίδι του, τους σκουντάει, παίζουν μαζί του κι έπειτα, κάθε μέρα που βαριέται, κάνει το ίδιο.
«Για να προλάβουμε αντίστοιχες συμπεριφορές, που μπορεί να μας δυσκολέψουν στην καθημερινή μας συνύπαρξη, θα χρειαστεί να χτίσουμε μια δομημένη ρουτίνα», τονίζει η κυρία Ζάχαρη.
Οι βόλτες και το φαγητό σε συγκεκριμένες ώρες κάθε ημέρα, θα βοηθήσουν τον σκύλο, υποστηρίζει η εκπαιδεύτρια, να νιώθει ασφάλεια και ηρεμία. Ενώ το παιχνίδι στην καθημερινότητα θα τον κουράσει πνευματικά, και θα κάνει τη σχέση μας πιο ισχυρή και διασκεδαστική.
Η ικανοποίηση αναγκών με όρια, συνέπεια και πρόβλεψη, δεν οδηγεί σε χάος. Αντίθετα δημιουργεί εμπιστοσύνη και ασφάλεια.
Καθοδηγούμε τον σκύλο μας με σεβασμό και ευγένεια
Η σχέση με τον σκύλο μας δεν είναι ιεραρχική, ξεκαθαρίζει η κα Ζάχαρη, αλλά είναι μία ουσιαστική σχέση επικοινωνίας.
Ο ρόλος μας είναι να τον καθοδηγούμε με σεβασμό και ευγένεια, και όχι να τον διατάζουμε ή να προσπαθούμε να του επιβληθούμε.
Ο σκύλος μας χρειάζεται σαφήνεια, προβλεψιμότητα και δίκαιους κανόνες. Όταν του τα προσφέρουμε αυτά, δεν χρειάζεται να «διεκδικεί» επίμονα, γιατί πολύ απλά, έχει ήδη ό,τι χρειάζεται.
Σύμφωνα με την κυρία Ζάχαρη, όταν επιβραβεύουμε τον σκύλο μας για συμπεριφορές που μας αρέσουν, και θέλουμε να επαναλάβει, χτίζουμε εμπιστοσύνη.
Όταν του δίνουμε την ευκαιρία να επιλέξει, να παίξει, να ξεκουραστεί, να εκφραστεί, του δείχνουμε ότι κατανοούμε και σεβόμαστε τις ανάγκες του. Και αυτό είναι που θα τον κάνει να συνεργάζεται και όχι ο φόβος της τιμωρίας ή να μην του κάνουμε τα χατίρια.
Καλύπτουμε τις ανάγκες του σκύλου και του κάνουμε τα χατίρια
«Και ναι, λοιπόν, μπορείτε να κάνετε το χατίρι στον σκύλο σας, γιατί εφόσον καλύπτετε τις ανάγκες του – και έχετε μια ισορροπημένη σχέση- δεν θα πάρει το πάνω χέρι. Αντιθέτως, θα σας εμπιστευτεί περισσότερο και θα νιώσει ότι τον καταλαβαίνετε», υπογραμμίζει η κυρία Ζάχαρη.
Οι σκύλοι μας, όπως λέει, δεν είναι αντίπαλοι. Είναι σύντροφοι ζωής και αξίζουν το χατίρι, που και που, γιατί μπορεί να γίνει η ωραιότερη μορφή επικοινωνίας.
Έχει δει σκύλους που σταμάτησαν να επιζητούν την προσοχή, όταν η καθημερινότητά τους γέμισε με ουσιαστική επαφή.
Έχει γνωρίσει κουτάβια, που ηρέμησαν όταν οι κηδεμόνες άρχισαν να τα καθοδηγούν και να επιβραβεύουν τις επιθυμητές συμπεριφορές, αντί να απαιτούν και να τιμωρούν.
Καταλήγοντας, η κυρία Ζάχαρη τονίζει: «Το χατίρι όταν προσφέρεται με κατανόηση και σαφή όρια δεν είναι παραχώρηση, είναι γέφυρα επικοινωνίας. Οι σκύλοι μας δεν ζητούν εξουσία, ζητούν σύνδεση και κατανόηση».
Η επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων και σύμβουλος συμπεριφοράς κατοικίδιων ζώων, Ελένη Ζάχαρη
● Η κυρία Ελένη Ζάχαρη είναι επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων και σύμβουλος συμπεριφοράς κατοικίδιων ζώων.
Είναι απόφοιτη των Σχολών Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών Σκύλων «LI.BE.TO.» και «Functional Dog Training».
Επίσης, είναι απόφοιτος Ιδιωτικής Σχολής του τμήματος Προσχολικής Αγωγής.
Και δεν σταματά να παρακολουθεί σεμινάρια συναδέλφων και να επιμορφώνεται για ζητήματα που αφορούν τον σύγχρονο κατοικίδιο σκύλο.
Έχει περισσότερα από δέκα χρόνια εμπειρίας στην μέριμνα αδέσποτων ζώων και συμμετέχει ως εθελόντρια εκπαιδεύτρια σε δράσεις υιοθεσίας με την ομάδα «LI.BE.TO.».