Οι συμμαχίες της Ελλάδας με Γαλλία, Ισραήλ και Αίγυπτο – Οι ελιγμοί της Τουρκίας

Μετά τη «στρατιωτικοποίηση» των εξελίξεων στη Μεσόγειο με επίκεντρο τις βλέψεις της για στρατιωτικές βάσεις στη Λιβύη, η Τουρκία στρώνει το έδαφος του διαλόγου με την Ελλάδα για την κατοχύρωση των τετελεσμένων που θέλει να δημιουργήσει με το τουρκολιβυκό σύμφωνο.

Στροφή

Στο φόντο του διπλωματικού μαραθωνίου της προηγούμενης εβδομάδας που έδειξε ότι η Ελλάδα ποντάρει πολλά στη συμμαχία της με Γαλλία, Ισραήλ και Αίγυπτο, η Τουρκία ακολουθεί τακτική «μαστίγιο και καρότο».

Η πρόσκληση Τσαβούσογλου για διάλογο με την Αθήνα ουσιαστικά γίνεται παράλληλα με τη διαμόρφωση ευνοϊκών για την Τουρκία όρων μιας συζήτησης που επιδιώκει να κατοχυρώσει τις τουρκικές βλέψεις στο Αιγαίο και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η τουρκική διπλωματία εκπέμπει τα τελευταία 24ωρα το μήνυμα ότι η Άγκυρα επιθυμεί οι συζητήσεις με την Αθήνα να γίνουν κατά το –όπως η Τουρκία ερμηνεύει- μοντέλο της συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας για την ΑΟΖ.

Πλέον η Άγκυρα θέλοντας να δείξει ότι δεν είναι αδιάλλακτη κάνει μια στροφή στη ρητορική της, αναγνωρίζοντας, το δικαίωμα σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα σε κάποια νησιά, όχι όμως σε όλα και ιδίως στα μικρότερα νησιά όπως πχ το Καστελόριζο κλπ.

Αυτό ουσιαστικά εξυπηρετούσε και το σόου με τους χάρτες του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο CNN Turk.

Η Τουρκία δεν μπορεί να καθίσει ήσυχη στην Ανατολική Μεσόγειο

Ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα με συνέντευξή του στην Καθημερινή διεμήνυσε πως η Τουρκία θα επιμείνει στις επιδιώξεις για γεωτρήσεις στις περιοχές νοτίως της Κρήτης και στα ανοιχτά της Λιβύης στο πλαίσιο του τουρκολιβυκού συμφώνου διαμηνύοντας πως, η Τουρκία «δεν μπορεί να καθίσει ήσυχη» όταν άλλες χώρες «υφαίνουν ιστούς που τόσο εμφανώς επηρεάζουν τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της».

Προς σ’ αυτή την κατεύθυνση ο Μπουράκ Οζουγκέργκιν σημειώνει με νόημα ότι «η Τουρκία διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο».

«Είναι αυτονόητο ότι κάθε διαδικασία διαπραγμάτευσης πρέπει να περιλαμβάνει μια άσκηση δούναι και λαβείν και η κοινή γνώμη οφείλει να αισθάνεται άνετα με αυτό το γεγονός της ζωής. Τα μοντέλα συνεργασίας που προωθήθηκαν από την ίδια τη συμφωνία, όπως και τα συνοδευτικά έγγραφα που υπέγραψαν η Ελλάδα και η Ιταλία, ως δύο μέλη της Ε.Ε., προσφέρουν περαιτέρω ιδέες.

Όπως το βλέπω, η συμφωνία αποτελεί μια περαιτέρω απόδειξη ότι το διεθνές δίκαιο δεν αποτελείται απλά από τη χάραξη μέσων γραμμών, με την απόδοση πλήρους επήρειας σε νησιά, αγνοώντας όλους τους υπόλοιπους παράγοντες» αναφέρει χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων ο κ. Οζουγκέργκιν.

Τα γεωτρύπανα και οι συμφωνίες

Ουσιαστικά οι προθέσεις της Άγκυρας για τους όρους του διαλόγου που επιθυμεί για τη μοιρασιά του ενεργειακού πλούτου στην Ανατολική Μεσόγειο αποτυπώνονται στη δήλωση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου το Σάββατο όπου τόνισε πως «χωρίς την Τουρκία δεν μπορεί να ισχύσει κάποια συμφωνία στην ανατολική Μεσόγειο και δεν έχει κανένα όφελος για κανέναν. Αυτό που δεν μπορέσαμε να το εξηγήσουμε στο παρελθόν, το εξηγούμε με τα έργα μας: Με τα γεωτρύπανά μας και με τις συμφωνίες μας».

Στην πραγματικότητα είναι και ένα σαφές μήνυμα της Τουρκίας τόσο προς την Αίγυπτο, όσο και προς το Ισραήλ αλλά και τη Γαλλία με τις οποίες η Ελλάδα κάνει προσπάθεια να συσφίξει ακόμα περισσότερο τις σχέσεις της.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών τις προηγούμενες μέρες και την ώρα που ο Νίκος Δένδιας όδευε προς το Κάιρο για συζητήσεις με την Αίγυπτο, άφηνε να εννοηθεί πως Τραμπ και Ερντογάν τα έχουν βρει για τη Λιβύη.

Από την άλλη μεριά η τακτική αυτή της Άγκυρας θα μπορούσε να ερμηνευτεί και ως διπλωματικός ελιγμός, ένα blame game για τυχόν ανεξέλεγκτη κλιμάκωση της έντασης καθώς και η Ελλάδα δεν κάθεται με σταυρωμένα τα χέρια έχοντας διαμηνύσει με τη σειρά της πως επιθυμεί τις διπλωματικές απαντήσεις στα προβλήματα με τους γείτονές της ωστόσο δεν πρόκειται να κάνει πίσω στην υπεράσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.

Τα τρία σενάρια

Όπως αποκαλύπτουν Τα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο το Πεντάγωνο επεξεργάζεται τρία σενάρια ακραίας πρόκλησης από την πλευρά της Άγκυρας:

-Νότια της Κρήτης με έρευνες στη ζώνη του παράνομου τουρκολιβυκού συμφώνου
-Ανατολικά της Κρήτης, της Ρόδου και της Καρπάθου σε περιοχές για τις οποίες έχει ζητήσει άδεια ερευνών τουρκική εταιρεία πετρελαίων
-Και Νότια του Καστελόριζου στα όρια της κυπριακής με την ελληνική ΑΟΖ

Υπενθυμίζεται ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη ζητήσει από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να συμπεριληφθεί στην ατζέντα της επόμενης συνόδου κορυφής τον Ιούλιο και το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας, ενώ για πρώτη φορά στην Σύνοδο της Παρασκευής έκανε σαφή νύξη για κυρώσεις της ΕΕ κατά της Τουρκίας.

Σε κάθε περίπτωση αξίζει να σημειωθεί ότι αυτές οι προσκλήσεις διαλόγου της Τουρκίας προς την Ελλάδα γίνονται τη στιγμή που οι σχέσεις της Άγκυρας και του Παρισιού πάρα πολύ κακό επίπεδο, όπως έδειξε και η σύνοδος των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ την προηγούμενη εβδομάδα.

Αλλά και οι σχέσεις Άγκυρας και Καΐρου είναι τεταμένες λόγω του λιβυκού ζητήματος. Μάλιστα η κατάσταση έχει γίνει περισσότερο περίπλοκη με φόντο την παραθαλάσσια πόλη της Σύρτης η οποία και αποτελεί μεταξύ άλλων κλειδί για τον έλεγχο μεγάλων φυσικών κοιτασμάτων πετρελαίου.

Η Αίγυπτος, μετά την πρόταση για ειρηνευτική πρωτοβουλία για τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου, προειδοποιεί τώρα και μάλιστα δια στόματος του προέδρου Σίσι πως ενδεχόμενη απόπειρα των υποστηριζόμενων από την Τουρκία δυνάμεων στη Λιβύη να επιτεθούν στη Σύρτη αποτελεί «κόκκινη γραμμή» και θα πυροδοτήσει άμεσα αιγυπτιακή στρατιωτική επέμβαση στη σύγκρουση.