Στη στάθμιση κερδίζει πάντα η ζωή

Ο Βασίλης Δημάκης είναι ένας 39χρονος κρατούμενος στο σωφρονιστικό κατάστημα Κορυδαλλού και φοιτητής στο Πολιτικό της Νομικής και βρίσκεται σε απεργία πείνας και δίψας που τον έχει φτάσει στα πρόθυρα ανεπανόρθωτων βλαβών. Το αίτημα του είναι να κάνει χρήση των προβλέψεων του νόμου για τις εκπαιδευτικές άδειες με «βραχιολάκι», που είχε ψηφιστεί μετά την απεργία πείνας του Νίκου Ρωμανού. Ο Δημάκης, ο οποίος έχει περάσει όλη την ενήλικη ζωή του στις φυλακές, κάποια στιγμή αποφάσισε να τελειώσει το λύκειο και να σπουδάσει. Αποφοίτησε με άριστα, εισήχθη στο Πολιτικό της Νομικής Αθηνών και τα γραπτά του στις εξετάσεις του α’ εξαμήνου βαθμολογήθηκαν με άριστα, παρότι δεν έχει πρόσβαση ούτε στη βιβλιοθήκη, ούτε σε σημειώσεις όπως οι συμφοιτητές του, ενώ μπορεί να κάνει χρήση υπολογιστή μόνο για μια ώρα τη βδομάδα. Οι καθηγητές του διαβεβαιώνουν για τα καλά γραπτά του και έχουν υποστηρίξει εγγράφως ότι είναι αναγκαίο να μπορεί να παρακολουθήσει παραδόσεις και σεμινάρια προκειμένου να ολοκληρώσει τη φοίτηση του.

Το αίτημα του έχει απαντηθεί με διαδοχικές απορρίψεις με το αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο να παραπέμπει στις «δυνατότητες για εξ’ αποστάσεως φοίτηση» που ο Κορυδαλλός παρέχει μόνο στα χαρτιά.

Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τι συμβαίνει μέσα στο μυαλό και στη διάσκεψη των δικαστών που λαμβάνουν αυτές τις αποφάσεις παρότι ο καθένας μπορεί να κάνει υποθέσεις και σενάρια τα οποία, όμως, αυτή τη στιγμή δεν έχουν πάρα πολλή ουσία.

Υπάρχουν όμως μερικά ζητήματα τα οποία είναι αρκετά καθαρά.

Το πρώτο είναι ότι κανένας κρατούμενος δεν πρέπει να πεθαίνει έτσι στην φυλακή. Ο Δημάκης, όσες ληστείες κι αν έκανε, τιμωρείται στερούμενος την ελευθερία του επί 17 χρόνια τώρα μέσα σε μια κρατική δομή, το σωφρονιστικό κατάστημα. Δεν μπορεί κανείς έτσι απλά να πει «ας πεθάνει». Η ζωή είναι πάνω από όλα.

Το δεύτερο είναι ότι η μόρφωση δεν είναι ένα απλό προνόμιο, είναι δικαίωμα. Συνδέεται δε με τον σωφρονισμό του κρατούμενου, εκτός αν σκοπεύουμε να πάμε 100 χρόνια πίσω στις αντιλήψεις μας για το πώς τιμωρεί το κράτος.

Το τρίτο είναι ότι ο Δημάκης έγινε αφορμή να ξεδιπλωθούν στα μάτια μας τα δύο μέτρα και σταθμά με τα οποία αντιμετωπίζονται οι κρατούμενοι από ορισμένους που δηλώνουν ευαίσθητοι γι’ αυτούς. Ως σήμερα οι μόνοι που είχαν κινηθεί με κείμενα κι υπογραφές ήταν συμφοιτητές κι οι καθηγητές του. Ο Δημάκης βρέθηκε ανάμεσα στην τιμωρητική λογική που θέλει τους κρατούμενους να «σαπίζουν μέσα» και στους αντικατασταλτικούς που είναι όμως καχύποπτοι ή/και αδιάφοροι για κρατούμενους που δεν τους εντάσσουν στην κατηγορία-ομπρέλα του «κοινωνικού αγωνιστή».

Το αποκορύφωμα της υποκρισίας όμως ήταν οι παρεμβάσεις του υπουργού Δικαιοσύνης. Μιλώντας σε ραδιοφωνική εκπομπή ο υπουργός μας είπε πως ειδικά όταν δεν μας αρέσει μια απόφαση είναι που πρέπει να επιδεικνύουμε ψυχραιμία και τόνισε πως το υπουργείο δεν πρέπει να εμπλέκεται σε τέτοια ζητήματα. Είναι κάπως περίεργο να δηλώνει πως δεν πρέπει να εμπλακεί ενώ σχολιάζει, ταυτοχρόνως, την υπόθεση. Είναι επίσης κάπως περίεργη αυτή η όψιμη ακαμψία όταν όλοι θυμόμαστε πως το υπουργείο είχε άλλη στάση για την υπόθεση της Ηριάννας. Λύση από το υπουργείο ζητούσε ο ΣΥΡΙΖΑ, ως αντιπολίτευση τότε, για τον Ρωμανό. Και τότε, για έναν κρατούμενο αμετανόητο για τη δράση του, γράφτηκαν τόσα κείμενα για την ανάγκη προστασίας της ζωή του, ακόμη κι από ανθρώπους με σκληρή θέση απέναντι στην τρομοκρατία.

Είπε επίσης ο υπουργός πως δεν έχει διαβάσει την απόφαση ωστόσο, και στη συνέντευξη και σε ανακοίνωση του, έπαιρνε θέση επί της ουσίας, επικαλούμενος μάλιστα τις ληστείες (ενώ δεν στερούν το δικαίωμα αίτησης άδειας), πειθαρχικά που έχουν παραγραφεί ή δεν λήφθηκαν υπόψιν, διέψευσε τους καθηγητές του για την ανάγκη παρακολούθησης κι αναφέρθηκε στην εκπαίδευση ως «πρόσχημα για ευνοική μεταχείριση». Λες και οι καθηγητές κι ο πρόεδρος του τμήματος συνασπίστηκαν για κάποιον άγνωστο, σκοτεινό, μυστήριο σκοπό, προκειμένου να έχει ευνοική μεταχείριση ένας κρατούμενος που είναι στη φυλακή 17 χρόνια για ληστείες. Ανεξήγητα πράγματα.

Θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον η απάντηση του υπουργού στην ερώτηση που κατέθεσαν 23 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ για αυτό το θέμα. Αλλά ως τότε μπορεί να είναι αργά κι η βλάβη μπορεί να μην έχει γυρισμό.

Ας δεχτούμε ότι ο υπουργός αποφάσισε πως αυτή τη φορά δεν έχει αρμοδιότητα να πάρει θέση. Υπάρχει κάτι για το οποίο έχει σίγουρα, αναμφίβολα, αρμοδιότητα. Οι φυλακές. Αντί να επαναλαμβάνει την τραγική ανακρίβεια για τη δήθεν τάχα μου «δυνατότητα εξ’ αποστάσεως φοίτησης» να πει γενναία πως θα φροντίσει, άμεσα, να την εξασφαλίσει με κάθε δυνατό μέσο. Παραδείγματα υπάρχουν στον υπόλοιπο κόσμο, ας τα αναζητήσουν. Να επανεξετάσει, επίσης, το πλαίσιο των αδειών.

Και, ακόμη πιο άμεσα, να μην αφήσει τον Δημάκη να πεθάνει. Η ζωή κι η αξιοπρέπεια του ανθρώπου είναι πάνω από όλα σε όποια στάθμιση κι αν κάνει κανείς. Να γίνει ό,τι χρειάζεται για να σωθεί.