Τριάντα πέντε σκηνοθέτες στη «σκηνή» του Εθνικού Θεάτρου
Τριάντα πέντε σκηνοθέτες, απόντες πλέον όλοι από τη ζωή, αποτελούν το υλικό του βιβλίου «Έλληνες σκηνοθέτες του 20ού αιώνα», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Τόπος και παρουσιάζεται σήμερα, Δευτέρα, στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.
Τριάντα πέντε σκηνοθέτες, απόντες πλέον όλοι από τη ζωή, αποτελούν το υλικό του βιβλίου «Έλληνες σκηνοθέτες του 20ού αιώνα», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Τόπος και παρουσιάζεται σήμερα, Δευτέρα, στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου (Αγίου Κωνσταντίνου 22-24) στις 20.00.
Πρόκειται για μία έκδοση που σκιαγραφεί τα πορτραίτα τους μέσα από τη ματιά σύγχρονων ή νεότερων συναδέλφων τους, ανθρώπων του θεάτρου που συνεργάστηκαν μαζί τους, ηθοποιών και κριτικών. Τα περισσότερα κείμενα που φιλοξενούνται (συνολικά είναι 43) γράφτηκαν ειδικά για το βιβλίο, ενώ δεκατέσσερα από αυτά είναι αναδημοσιεύσεις από περιοδικά και εφημερίδες (και αναφέρονται στο τέλος της έκδοσης). Η συνολική επιμέλεια είναι του Θανάση Νιάρχου.
Έτσι, μεταξύ άλλων, για τον Θωμά Οικονόμου γράφει ο Φώτος Πολίτης ενώ για τον Φώτο Πολίτη ο Αλέξης Μινωτής και για τον Αλέξη Μινωτή η Μαρία Χορς και ο Γιώργος Κιμούλης. Για τον Δημήτρη Ροντήρη η Αννα Συνοδινού και η Ασπασία Παπαθανασίου, για τον Κώστα Μουσούρη ο Αλκης Θρύλος και για τον Πέλο Κατσέλη ο Στάθης Λιβαθινός και ο Θοδωρής Γκόνης.
Για τον Κάρολο Κουν γράφει ο Ιάκωβος Καμπανέλλης και οι Ελενη Βαροπούλου και Δηώ Καγγελάρη. Για τον Γιάννη Τσαρούχη ο Βασίλης Νικολαΐδης, για τον Δημήτρη Μυράτ ο Βάσος Ανδρονίδης (στην εκδήλωση θα παραστεί η Βούλα Ζουμπουλάκη), για τον Τάκη Μουζενίδη ο Σπύρος Ευαγγελάτος, για τον Χρήστο Βαχλιώτη η Μπέτυ Αρβανίτη, για τον Μιχάλη Κακογιάννη ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης. Τελευταίος απών ο Λευτέρης Βογιατζής για τον οποίο γράφει η δημοσιογράφος Ρούλα Γεωργακοπούλου.
Τι είναι λοιπόν ο σκηνοθέτης; Ίσως μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αυτού και τις προσωπικές καταθέσεις-μαρτυρίες και σχόλια όσων υπογράφουν τα κείμενα, να μπορέσει ο αναγνώστης να τον καταλάβει.
«Οι παραστάσεις πραγματοποιούνται μπροστά στα μάτια των θεατών τους αλλά συντελούνται μόνο στη μνήμη τους…» γράφει στον πρόλογό του με τον τίτλο «Υπέρ απόντων» ο Βασίλης Παπαβασιλείου, δίνοντας, μεταξύ άλλων και έναν ορισμό για τον σκηνοθέτη.
«Η ένταση ανάμεσα στη στιγμή της πρόσληψης και τον χρόνο της συνείδησης στηρίζει το στοίχημα της θεατρικής σαγήνης. Ο σκηνοθέτης προκύπτει ως οργανωτής και εγγυητής αυτού του στοιχήματος… Κάνει την εμφάνισή του στα τέλη του 19ου αιώνα μαζί με τη σκηνοθεσία στη νεωτερική εκδοχή της, όμως η δυναμική αυτής της διπλής ανάδυσης αναπτύσσεται στο έπακρο κατά τη διάρκεια του 20ού». Για να καταλήξει ότι: «Έχει λεχθεί χαρακτηριστικά ότι ‘τον 20ό αιώνα η Ευρώπη χάρισε στην ανθρωπότητα δύο παγκόσμιους πολέμους και μια τέχνη: τη σκηνοθεσία’».
Στο δικό της σημείωμα η Δηώ Καγγελάρη επισημαίνει ότι «σκηνοθέτης είναι ο συγγραφέας της παράστασης… Ο κρίκος που ενώνει το κοινό με το θεατρικό έργο, τον συγγραφέα με τον ηθοποιό, τον σκηνογράφο, τον ενδυματολόγο, τον μουσικό, τον φωτιστή. Είναι το πρόσωπο που επιλέγει, κινητοποιεί και συντονίζει όλους τους συντελεστές του θεάματος…». Κλείνοντας, η θεατρολόγος, λέει: «Αντίθετα από τον συγγραφέα, ο σκηνοθέτης, το δικό του κείμενο της παράστασης δεν μπορεί να το κλείσει σε μια μποτίλια για να ταξιδέψει στο πέλαγος…».
Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι Μπέτυ Αρβανίτη, Λυδία Κονιόρδου, Αλκης Κούρκουλος, Βαγγέλης Χρόνης. Το κείμενο του Αλέξη Μινωτή για τον Φώτο Πολίτη θα διαβάσει ο Σταμάτης Φασουλής. Θα παρουσιάσει και θα συντονίσει η θεατρολόγος Ειρήνη Μουντράκη.
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Κυριακή 07.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/milky-way-4006343_1920-1-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442