Στο 9,5% το έλλειμμα φέτος χωρίς νέα μέτρα, προειδοποιεί η Κομισιόν

Κωστούλας Γεώργιος

Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας και το χρέος το 2011 θα είναι υψηλότερα από τους στόχους του Μνημονίου αν δεν ληφθούν νέα μέτρα, προειδοποίησε η Κομισιόν την Παρασκευή, με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης των εαρινών οικονομικών της προβλέψεων.

Ο τίτλος του κεφαλαίου που αφορά την Ελλάδα είναι «Ανάκαμψη εν μέσω δημοσιονομικής προσαρμογής».

Με αμετάβλητη την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, το έλλειμμα του 2011 αναμένεται στο 9,5% του ΑΕΠ σε σχέση με 7,6% που προβλέπεται από το Μνημόνιο.

Το χρέος αντίστοιχα θα ανέλθει στο 157,7% του ΑΕΠ, από 145,2% που προβλέπεται στο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής.

Η Κομισιόν αναθεώρησε επί τα χείρω την πρόβλεψή της για την ύφεση φέτος στο 3,5% από προηγούμενη πρόβλεψη για 3%.

Η Επιτροπή καταλήγει στη βασική διαπίστωση ότι στην Ελλάδα υπάρχει, παράλληλα με τη συνεχιζόμενη δημοσιονομική εξυγίανση, σταδιακή τόνωση της οικονομίας, η οποία αναμένεται να περάσει σε θετικό πρόσημο το 2012 (+1,1%), ενώ η ανάκαμψη αναμένεται να αποκτήσει μεγαλύτερη ώθηση το 2013.

Για την ανεργία εκτιμά ότι θα εκτοξευθεί από το 12,6% το 2010, στο 15,2% το 2011, ενώ το 2012 θα φτάσει το επίπεδο του 15,3%, δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωζώνη, μετά την Ισπανία
(20,2%).

Το δημοσιονομικό έλλειμμα θα μειωθεί από 10,5% του ΑΕΠ το 2010, σε 9,5% το 2011, για να μειωθεί περαιτέρω στο 9,3% το 2012.

Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως, ότι οι εκτιμήσεις της Επιτροπής για το 2012 βασίζονται στο υποθετικό σενάριο ότι δεν θα αλλάξει σε σχέση με σήμερα η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, κάτι που εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να ισχύσει.

Οι προβλέψεις αυτές έχουν γίνει πριν από την τέταρτη αξιολόγηση του Οικονομικού Προγράμματος Προσαρμογής από την τρόικα και ως εκ τούτου δεν λαμβάνουν υπόψη τις ενδεχόμενες αλλαγές που θα υιοθετηθούν.

Το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι από 142,8% του ΑΕΠ το 2010, θα ανέλθει στο 157,7% το 2011, για να φτάσει το 166,1% το 2012.

Τόσο το 2011 όσο και το 2012, η Ελλάδα θα έχει το υψηλότερο δημόσιο χρέος στην Ευρωζώνη και στους «27».

Σχετικά θετική εξέλιξη, είναι σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής, η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού ο οποίος από 4,7% το 2010 θα μειωθεί στο 2,4% το 2011 και στο 0,5% το 2012.

Το ΑΕΠ στην Ευρωζώνη (μέσος όρος) θα φτάσει το 1,6% το 2011 και το 1,8% το 2012, ενώ για την ΕΕ οι εκτιμήσεις είναι 1,8% για το 2011 και 1,9% το 2012.

Ανάκαμψη από το 2012

Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι αποκλίσεις που παρατηρήθηκαν το 2010 πηγάζουν από τη μεγαλύτερη, απ’ ότι αναμενόταν, μείωση των εσόδων, η οποία μόνο εν μέρει αντισταθμίστηκε από τη μείωση των δαπανών, το συνυπολογισμό των ελλειμμάτων των δημοσίων επιχειρήσεων στα ελλείμματα της γενικής κυβέρνησης και τη χειρότερη απ’ ότι αναμενόταν δημοσιονομική κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων και της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή της δημοσιονομικής πολιτικής το 2011 παραμένει βασική πρόκληση, επισημαίνοντας ότι θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα για να διασφαλιστεί ο στόχος του ελλείμματος που έχει τεθεί.

Η αναθεώρηση προς τα πάνω των εκτιμήσεων για το έλλειμμα του 2011, από 7,4%, που ήταν η εκτίμηση της Επιτροπής του περασμένου Νοεμβρίου,σε 9,5% οφείλεται, σύμφωνα με την Επιτροπή,
στη μειωμένη απόδοση των φορολογικών εσόδων το πρώτο τρίμηνο του 2011, στην αναθεώρηση, επί τα χείρω, της αποτελεσματικότητας ορισμένων φορολογικών μέτρων στον κρατικό προϋπολογισμό και στην αναθεώρηση προς τα πάνω του ελλείμματος το 2010.

Ο προϋπολογισμός του 2011 προβλέπει την εφαρμογή μέτρων δημοσιονομικής σταθεροποίησης ύψους 5,7% του ΑΕΠ.

Όπως αναφέρει η Επιτροπή, περίπου το ήμισυ από αυτά τα μέτρα που είναι κατά βάση μόνιμα, αποσκοπούν στην αύξηση των εσόδων.

Τα υπόλοιπα μέτρα αφορούν περικοπές δαπανών και περιλαμβάνουν την κατάργηση «μη παραγωγικών και άστοχων δαπανών», τη μείωση των μεσοπρόθεσμων συμβάσεων στο δημόσιο τομέα, την καλύτερη αξιοποίηση των επιδομάτων για τα νοικοκυριά, αλλά και τη βελτίωση της διαχείρισης της κρατικής περιουσίας και την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων εισφορών.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας περιλαμβάνει μια ευρεία ατζέντα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, στόχος των οποίων είναι η ενίσχυση του ανταγωνισμού στο εσωτερικό της χώρας και της ανταγωνιστικότητας διεθνώς.

Η Επιτροπή σημειώνει ότι η εφαρμογή αυτών των μεταρρυθμίσεων θα συμβάλει στην οικονομική ανάκαμψη, η οποία θα έχει ως κινητήρια δύναμη τις εξαγωγές, που, ήδη, ανέκαμψαν το 2010 και θα σημειώσουν περαιτέρω αύξηση το 2011 και το 2012.

Οι εξελίξεις στο κόστος εργασίας και η ευνοϊκότερη εξωτερική ζήτηση θα είναι από τους παράγοντες που θα επηρεάσουν θετικά την αύξηση των εξαγωγών.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι οι εξαγωγές προϊόντων θα αυξηθούν κατά περίπου 6% την περίοδο 2011-2012, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών, με έμφαση στην εμπορική ναυτιλία και τον τουρισμό, αναμένεται ότι θα ανακάμψουν με ταχύτερους ρυθμούς.

Στα σχόλιά της η Επιτροπή σημειώνει ότι οι αξιόπιστες προσπάθειες για δημοσιονομική προσαρμογή και η αποφασιστική εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και θα βελτιώσουν το επιχειρηματικό κλίμα, ενώ, όπως υπογραμμίζει, η σταδιακή επανάκτηση της ανάπτυξης, η ενισχυμένη εξωτερική ζήτηση και οι μεταρρυθμίσεις που ευνοούν την ανάπτυξη, αναμένονται να οδηγήσουν την οικονομία σε ανάπτυξη από το 2012, με περαιτέρω βελτίωση το 2013.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά η οικονομική δραστηριότητα συρρικνώνεται το 2011, με την ύφεση να αναμένεται να διαμορφωθεί στο 3,5% το 2011, ενώ η ανάκαμψη αναμένεται να επανέλθει τα τελευταία τρίμηνα του 2012 και η ανάπτυξη να κερδίσει έδαφος την επόμενη χρονιά.

Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή, η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας αντανακλάται και στην αδύναμη ζήτηση απασχόλησης, η οποία αναμένεται να μειωθεί το 2011. Οι μειωμένες ευκαιρίες απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, μαζί με το πάγωμα των προσλήψεων και τις μειώσεις των συμβάσεων στο δημόσιο τομέα, θα ανεβάσουν την ανεργία πάνω από το 15% το 2012, αναφέρει η Επιτροπή.

Η κατάσταση στην αγορά εργασίας σε συνδυασμό με τις μειώσεις μισθών θα επιβαρύνουν το διαθέσιμο εισόδημα μεσοπρόθεσμα, μειώνοντας την πραγματική ζήτηση. Επίσης, ως αποτέλεσμα της συνεχούς φορολογικής αβεβαιότητας, η ιδιωτική κατανάλωση προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω τα επόμενα δύο χρόνια.

Εξάλλου, η μειωμένη ρευστότητα και τα αυξανόμενα μη αποδοτικά δάνεια θέτουν εμπόδια στο τραπεζικό σύστημα.

Σε συνδυασμό με την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας και τη συνεχή ανάληψη των καταθέσεων, ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της πίστωσης στον ιδιωτικό τομ έα είναι ελαφρώς αρνητικός. Οι πιέσεις των αγορών και τα υψηλά spreads διατηρούν ψηλά το κόστος δανεισμού και εμποδίζουν την πρόσβαση του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότησή του, σημειώνει ακόμη η Επιτροπή.

Οι επενδύσεις μειώθηκαν τα τελευταία τρίμηνα, τόσο στις κατασκευές, όσο και στον εξοπλισμό, επισημαίνει η Επιτροπή, που τονίζει, επίσης, ότι οι δημόσιες επενδύσεις θα παραμείνουν ιδιαιτέρως συρρικνωμένες το 2011, ως αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων προσπαθειών για δημοσιονομική προσαρμογή.

Διάφορες πρωτοβουλίες που λαμβάνονται στον δημόσιο τομέα, όπως η επιτάχυνση του δείκτη απορρόφησης των κονδυλίων από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ και ο νέος επενδυτικός νόμος, εκτιμάται ότι βελτιώνουν ελαφρώς το αγοραστικό κλίμα και ότι θα βοηθήσουν στην ανάκαμψη των επενδύσεων από το 2012.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ