Όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει επικίνδυνα

Το καλοκαιράκι είναι μάλλον η πιο αγαπημένη εποχή όλων. Το όνειρο των διακοπών, της θάλασσας και του ήλιου μαγεύει μικρούς και μεγάλους. Τι γίνεται όμως όταν η θερμοκρασία αρχίζει να ανεβαίνει επικίνδυνα, σε σημείο που να αρχίζουν να εμφανίζονται ‘περίεργα’ συμπτώματα και να μη νιώθουμε καλά;

Ενημερωθείτε για τους λόγους που η αυξημένη θερμοκρασία περιβάλλοντος μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία μας, για το πώς μπορούμε να προστατευτούμε από τον καύσωνα και ποιες είναι οι πρώτες βοήθειες που μπορούμε να προσφέρουμε σε κάποιον που αρχίζει να μην αισθάνεται και τόσο καλά.

Γιατί η υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος επηρεάζει τον οργανισμό μας

Η φυσιολογική θερμοκρασία του σώματος διατηρείται μέσω της εφίδρωσης η οποία ελέγχεται από το νευρικό σύστημα και από την κυκλοφορία του αίματος στο δέρμα (θερμορυθμιστικός μηχανισμός). Καθώς η θερμοκρασία του σώματος αυξάνεται ο οργανισμός προσπαθεί να τη διατηρήσει σε φυσιολογικά επίπεδα μέσω της μεταφοράς της θερμότητας. Όταν το σώμα έχει μεγαλύτερη θερμοκρασία από αυτήν που μπορεί να αποβάλει, εμφανίζονται τα ονομαζόμενα νοσήματα που οφείλονται σε αυξημένη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Σε αυτά περιλαμβάνονται:

• το δερματικό εξάνθημα
• οι μυϊκές κράμπες που οφείλονται στη ζέστη
• το οίδημα των ποδιών και των χεριών
• τα λιποθυμικά επεισόδια (απώλεια συνείδησης για λιγότερο από ένα λεπτό της ώρας
• η σωματική εξάντληση
• θερμοπληξία

Τα προαναφερθέντα νοσήματα μπορεί να είναι ήσσονος έως μεγάλης βαρύτητας. Οι μυικές κράμπες λόγω ζέστης είναι μια ήπιας βαρύτητας πάθηση που σχετίζεται με την αυξημένη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Η εξασθένηση και η ατονία λόγω ζέστης είναι λίγο σοβαρότερες και η θερμοπληξία είναι μια πάθηση που μπορεί να αποβεί απειλητική για τη ζωή του πάσχοντος.

Μυικές κράμπες λόγω αυξημένης θερμοκρασίας

Εάν ιδρώνετε πολύ και πίνετε είτε πολλά είτε λίγα υγρά, μπορεί να εμφανίσετε επώδυνους μυικούς σπασμούς (κράμπες). Οι κράμπες συνήθως αφορούν στους μύες της κνήμης και της κοιλιάς. Μπορείτε να αποτρέψετε την εμφάνισή τους εάν κάνετε αρκετές διατάσεις των μυών σας πριν αρχίσετε να ασκείστε, και αν πίνετε ικανοποιητική ποσότητα υγρών. Ένα διάλυμα ηλεκτρολυτών όπως τα τονωτικά αφεψήματα που είναι ειδικά για τους αθλητές, αποκαθιστά τις απώλειες των ηλεκτρολυτών σας.

Σωματική εξάντληση

Εάν δεν πίνετε αρκετά υγρά και παραμένετε σε περιβάλλον με αυξημένη θερμοκρασία, μπορεί να εμφανίσετε σωματική εξάντληση λόγω αφυδάτωσης του οργανισμού σας. Τα συμπτώματα της σωματικής εξάντλησης αφορούν στην εμφάνιση θόλωσης της διάνοιας, ναυτίας, έντονης κόπωσης, άγχους και σύγχυσης. Αν εμφανίσετε κάποιο από τα παραπάνω, θα πρέπει να μεταφερθείτε σε ένα δροσερό σκιερό μέρος (κατά προτίμηση σε κλιματιζόμενο χώρο), να τοποθετήσετε δροσερά επιθέματα στο σώμα σας ή να κάνετε ντους με χλιαρό αλλά όχι με παγωμένο νερό και να αρχίσετε να πίνετε μικρές ποσότητες νερού και άλλων υγρών κατά προτίμηση μη σακχαρούχων ανά τακτά χρονικά διαστήματα των 10-15 λεπτών της ώρας. Εάν αισθάνεστε έντονη υπνηλία, διανοητική σύγχυση ή εμφανίσετε πυρετό, θα πρέπει να ζητήσετε από κάποιον να σας μεταφέρει στο πλησιέστερο νοσοκομείο, για να σας δοθούν υγρά ενδοφλεβίως και να αντιμετωπιστεί η κατάσταση από εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό.

Θερμοπληξία

Εάν εμφανίσετε θερμοπληξία, η θερμοκρασία σας θα είναι πολύ υψηλή και θα βρίσκεστε σε διανοητική σύγχυση. Να θυμάστε ότι μπορεί να πάσχετε από θερμοπληξία ακόμη και αν δεν εμφανίζετε έντονη εφίδρωση. Η θερμοπληξία είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση. Θα πρέπει να καλέσετε το 111 αμέσως. Ενόσω περιμένετε το ασθενοφόρο, θα πρέπει να βρίσκεστε σε δροσερό μέρος, μακριά από τον ήλιο, να βγάλετε όσα περισσότερα ρούχα φοράτε και να ακολουθήσετε τις οδηγίες που αναφέρθηκαν παραπάνω για την περίπτωση της σωματικής εξάντλησης.

Τι μπορείτε να κάνετε για να αποφύγετε τις βλαβερές επιπτώσεις των υψηλών θερμοκρασιών του περιβάλλοντος

1.Πίνετε ένα με δύο ποτήρια υγρά πριν βγείτε έξω.

2. Πίνετε δύο με τέσσερα ποτήρια υγρά κατά τη διάρκεια κάθε ώρας σωματικής άσκησης.

3. Αν επιθυμείτε να ασκείστε προσπαθήστε να γυμνάζεστε κατά τις πρώτες πρωινές ώρες ή μετά τη δύση του ηλίου και προσέχετε πάντα να προηγούνται καλή προθέρμανση του σώματός σας και διατατικές ασκήσεις των μυών.

4. Να φοράτε ελαφρά ανοιχτόχρωμα ρούχα όταν ο υδράργυρος σκαρφαλώνει σε υψηλές θερμοκρασίες.

5. Φροντίστε να τρώτε ελαφρά γεύματα, αποφύγετε τα φαγητά με πολλά καρυκεύματα, καθώς και τα τηγανητά.

6. Αποφύγετε το αλκοόλ. Μπορεί να νομίζετε ότι ένα ποτήρι αλκοολούχου ποτού, π.χ., μία παγωμένη μπίρα, θα σας ξεδιψάσει, αλλά θα πρέπει να γνωρίζετε ότι το αλκοόλ προκαλεί αφυδάτωση και δεν θα πρέπει να καταναλώνεται όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι υψηλή.

7. Φοράτε πάντα γυαλιά ηλίου και καπέλο πριν βγείτε στον ήλιο.

8. Πριν μπείτε στο αυτοκίνητό σας για να οδηγήσετε ανοίξτε για λίγο τα παράθυρα ή τον κλιματισμό και μετά ξεκινήστε. Η παραμονή του σταθμευμένου αυτοκινήτου κάτω από τον ήλιο οδηγεί στην ανάπτυξη πολύ υψηλών θερμοκρασιών μέσα σε αυτό.

9. Για τον ίδιο λόγο δεν θα πρέπει να αφήνετε ΠΟΤΕ τα παιδιά μέσα στο αυτοκίνητο έστω και για 5-10 λεπτά μέχρι να πεταχτείτε στα γρήγορα σε μία ‘δουλίτσα’. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να προκληθούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία τους με απρόβλεπτες και ιδιαίτερα δυσμενείς συνέπειες.

Ποια νοσήματα προδιαθέτουν στην εμφάνιση παθήσεων που σχετίζονται με την αυξημένη θερμοκρασία περιβάλλοντος

Παθήσεις που σχετίζονται άμεσα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης θερμοπληξίας ή ηπιότερων μορφών αυτής είναι ο αλκοολισμός, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η παχυσαρκία, η μεγάλη ή η μικρή ηλικία του ατόμου (δηλαδή οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά ), η αφυδάτωση, η κυστική ίνωση, η μη-ελεγχόμενη υπέρταση, οι μη-ελεγχόμενες θυρεοειδοπάθειες, τα ηλιακά εγκαύματα και τα εμπύρετα νοσήματα.

Όλες αυτές οι κατηγορίες ατόμων θα πρέπει να αποφεύγουν να εκτίθενται στη ζέστη. Συνιστάται η παραμονή τους σε σκιερό και δροσερό περιβάλλον και η λήψη άφθονων υγρών. Επίσης καλό θα ήταν τις ημέρες που επικρατεί καύσωνας να είναι υπό επίβλεψη, με την έννοια ότι πρέπει πάντα κάποιος να βρίσκεται κοντά τους για κάθε ενδεχόμενο.

Φροντίστε, λοιπόν, να λαμβάνετε όλα τα αναγκαία προληπτικά μέτρα για να μπορέσετε να απολαύστε τον ήλιο και το καλοκαίρι με ασφάλεια και χωρίς δυσάρεστα απρόοπτα.

health.in.gr