Νόστιμο και υγιεινό κολατσιό για τους μαθητές

Η υγιεινή διατροφή ενός παιδιού πρέπει να αποτελεί μέλημα όχι μόνο των γονέων αλλά και του συνόλου των ατόμων που έχουν επωμιστεί τη φροντίδα του. Με δεδομένο ότι ένα παιδί ξοδεύει περίπου το ένα τρίτο της ημέρας του στο σχολείο, είναι κατανοητό πως θα πρέπει τα τρόφιμα που καταναλώνει να ενισχύουν την ανάπτυξη και τη γενικότερη υγεία του. Σε ποιο βαθμό, όμως, είναι κάτι τέτοιο εφικτό; Και με ποιους τρόπους μπορούν τα παιδιά να εξασφαλίζουν ένα υγιεινό σχολικό κολατσιό;

Δυστυχώς, στην πλειονότητα των περιπτώσεων η σχολική καντίνα, που αποτελεί το μοναδικό προμηθευτή τροφίμων στα όρια ενός σχολικού συγκροτήματος, δεν ευνοεί την υγιεινή διατροφή. Τα σνακ κάθε είδους, τα γλυκά και τα αναψυκτικά, που απαρτίζουν το σύνολο των διαθέσιμων προϊόντων κάνουν μεγάλο κακό στην παιδική υγεία. Οι τρόποι ‘αντίστασης’ είναι πολλοί και ποικίλοι. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.

Τι σημαίνει ‘τρώω υγιεινά’

Σίγουρα έχετε ακούσει πολλά σχετικά με τις τροφές που πρέπει να τρώει το παιδί σας και ακόμη περισσότερα όσον αφορά τις θερμίδες και τις βιταμίνες που πρέπει να παίρνει. Ωστόσο, εκείνο που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι το ιδανικό διαιτολόγιο ενός παιδιού δεν είναι ποτέ το ίδιο και πως εξαρτάται από ορισμένους βασικούς παράγοντες.

Έτσι, πέρα από το σωματότυπο οι κύριοι άξονες πάνω στους οποίους θα πρέπει να στηριχθεί ένα παιδί είναι ο μεταβολισμός του, ο τρόπος με τον οποίο αναπτύσσεται το σώμα του αλλά και οι ίδιοι οι ρυθμοί της καθημερινής ζωής του, που στις περισσότερες περιπτώσεις είναι αρκετά γοργοί.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, μια ισορροπημένη διατροφή θα πρέπει να αποτελείται από 50% υδατάνθρακες, 30% λίπη και περίπου 15% πρωτεΐνες. Τα εν λόγω ‘διατροφικά εφόδια’ βρίσκονται σε πληθώρα σε τροφές όπως το κρέας, τα πουλερικά, τα φρούτα και τα λαχανικά και θα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής διατροφής. Οι λόγοι είναι απλοί:

Αρχικά, οι πρωτεΐνες είναι άκρως απαραίτητες για τα παιδιά, καθώς βοηθούν την ανάπτυξη και την ανανέωση των κυττάρων του οργανισμού του. Τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες είναι το κρέας, τα ψάρια, τα πουλερικά αλλά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Τα λίπη είναι εξίσου σημαντικά για τον παιδικό οργανισμό, αφού ενισχύουν την πνευματική αλλά και σωματική ανάπτυξή του. Η κατανάλωσή τους, ωστόσο, απαιτεί μεγάλη προσοχή, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία ή και σε καρδιαγγειακά νοσήματα σε μεγαλύτερη ηλικία. Ορθό είναι να προτιμώνται τα ακόρεστα λίπη, που βρίσκονται κυρίως στο ελαιόλαδο αλλά και στα αλλαντικά.

Χρήσιμη πηγή ενέργειας είναι οι υδατάνθρακες, βασική πηγή των οποίων είναι το άμυλο και η ζάχαρη. Τα ζυμαρικά, τα όσπρια και οι πατάτες είναι πλούσια σε άμυλο, ενώ η ζάχαρη απαντάται σε τροφές, όπως τα μπισκότα, τα γλυκά κ.λπ. Και σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται μεγάλη προσοχή, ώστε τα παιδιά να μην οδηγηθούν στην παχυσαρκία.

Οι βιταμίνες διακρίνονται σε πολλές κατηγορίες, καθεμία από τις οποίες έχει τη δική της θρεπτική αξία για τον οργανισμό. Βρίσκονται σε περίσσεια στα φρούτα, στα λαχανικά, στους ξηρούς καρπούς, τα δημητριακά αλλά και σε πλήθος άλλων τροφών και ο συνδυασμός τους ευνοεί την ανάπτυξη και την καλή λειτουργία του οργανισμού.

Τέλος, οι φυτικές ίνες ενισχύουν την καλή λειτουργία του εντέρου. Τις συναντάμε σε τροφές, όπως το ψωμί, τα δημητριακά, τα λαχανικά και τα φρούτα. Ωστόσο, η κατανάλωση άνω των περίπου 20 γραμμαρίων φυτικών ινών την ημέρα από τον παιδικό οργανισμό ενδέχεται να έχει σοβαρές παρενέργειες, αφού εμποδίζει την πρόσληψη αλάτων και βιταμινών.

‘Παρασκευάζοντας’ το σωστό κολατσιό

Με γνώμονα όλα τα παραπάνω, είναι βέβαιο ότι θα έχετε σχηματίσει μια αρκετά ικανοποιητική εικόνα των τροφίμων που θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα υγιεινό παιδικό διαιτολόγιο. Αυτό, όμως, δεν είναι αρκετό, καθώς τα περισσότερα παιδιά, παρασυρμένα από τους φίλους τους αλλά και από τις τάσεις της σύγχρονης εποχής, αρέσκονται στα σνακ, τα γλυκά και τα προϊόντα των fast food.

Προσωπικό σας καθήκον είναι, επομένως, να μάθετε το παιδί σας να τρώει υγιεινά. Οι τρόποι για να γίνει αυτό είναι πολλοί και διαφορετικοί, αλλά στην πλειονότητα των περιπτώσεων έχουν θετικά αποτελέσματα:

Σε πρώτη φάση μιλήστε τους για τη θρεπτική αξία των τροφών. Καλό θα είναι, βεβαίως, να έχετε συνηθίσει το τέκνο σας στην κατανάλωση υγιεινών τροφών από πολύ μικρή ηλικία, περιορίζοντας στο ελάχιστο τα σνακ. Ωστόσο, ακόμη και αν κάτι τέτοιο δεν κατέστη εφικτό, δεν είναι ποτέ αργά να διορθώσετε τα πράγματα.

Εξηγήστε, λοιπόν, στο παιδί σας ότι ένα σπιτικό σάντουιτς είναι προτιμότερο από τα γαριδάκια της σχολικής καντίνας και πως το γάλα είναι σαφώς θρεπτικότερο από τα αναψυκτικά.

Αν το επιτρέπουν οι συνθήκες, προτρέψετε το να ασχοληθεί με τον αθλητισμό. Το περιβάλλον και οι γυμναστές του θα καλλιεργήσουν ευκολότερα τη ροπή προς τη υγιεινή διατροφή.

Αν το κρίνετε σκόπιμο, πάρτε μαζί τα παιδιά σας για ψώνια και αφήστε τα να επιλέξουν από μόνα τους τα φρούτα και τα τρόφιμα που θα πάρουν μαζί τους στο σχολείο. Το χρώμα και το σχήμα των τροφών αλλά και η δυνατότητα επιλογής που τους δίνετε ενισχύουν την πιθανότητα να φάνε ότι αγοράσατε, αντί να το πετάξουν σε κάποιο κάλαθο αχρήστων.

Αρνηθείτε πεισματικά την αγορά τροφίμων που δεν διαθέτουν καμία θερμιδική αξία, όπως σοκολάτες, τσιπς και αναψυκτικά και μιλήστε στα τέκνα σας για τις βλαβερές συνέπειες των εν λόγω τροφών στον οργανισμό.

Με οδηγό την υγιεινή…

Ένας βασικός τρόπος να πείσετε τα παιδιά σας για την ανάγκη τους να διατρέφονται σωστά είναι οι κανόνες υγιεινής. Πρόκειται για μια νοοτροπία που αφενός θα ακολουθεί το τέκνο σας εφ όρου ζωής και αφετέρου θα του δώσει ένα παραπάνω κίνητρο αποφυγής των άνευ θρεπτική αξίας προϊόντων που κατακλύζουν τον – επίσης πολλάκις ανθυγιεινό – χώρο των σχολικών κυλικείων. Συνεπώς:

Φροντίστε αρχικά για την προσωπική σας καθαριότητα και μεταδώστε την ίδια νοοτροπία στο παιδί σας. Καθαρίστε με άφθονο νερό και σαπούνι τα χέρια σας πριν από την παρασκευή των τροφών και συμβουλεύστε το ‘βλαστάρι’ σας να κάνει το ίδιο πριν από την κατανάλωσή τους σε κάποιο διάλειμμα.

Τυλίξτε με τα ειδικά υλικά συσκευασίας τα σάντουιτς, τα φρούτα και τα άλλα τρόφιμα που πρόκειται να τοποθετήσετε στο βαλιτσάκι του παιδιού, ώστε να τα προφυλάξετε από την αλλοίωση. Αν μεσολαβεί αρκετός χρόνος μέχρι τη μετάβαση στο σχολείο, τοποθετήστε τα στο ψυγείο και μην τα αφήνετε εκτεθειμένα σε θερμοκρασία δωματίου.

Αποφύγετε την παρασκευή τροφίμων που περιέχουν σάλτσες ή λιπαρές ουσίες, ιδίως κατά τις πιο ζεστές ημέρες, οπότε ο κίνδυνος αλλοίωσης είναι μεγαλύτερος.

Τοποθετήστε ένα μικρό μπουκάλι νερό στο βαλιτσάκι και συμβουλεύστε το παιδί σας να πίνει νερό από αυτό και όχι από τις σχολικές βρύσες του προαυλίου ή των… αποχωρητηρίων, όπως πολύ συχνά κάνουν τα μικρά παιδιά.

Εν κατακλείδει, θέστε υπό αυστηρό περιορισμό το καθημερινό χαρτζιλίκι. Χορηγήστε στο παιδί σας μόνο τα απαραίτητα χρήματα για να αγοράσει κάτι που θα του χρειαστεί και μην του δίνετε τη δυνατότητα να αγοράσει οτιδήποτε επιθυμεί εκείνο. Μπορεί να πρόκειται στην ουσία για μια γονική ‘πονηριά’, αλλά τουλάχιστον θα έχετε από μια άποψη το κεφάλι σας ήσυχο…

health.in.gr