Αντίστροφη μέτρηση στην Ευρωζώνη για το σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης χρέους

Μία από τις πλέον κρίσιμες εβδομάδες στην ιστορία της διανύει η Ευρωζώνη, καθώς μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής της 23ης Οκτωβρίου οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πρέπει να έχουν συμφωνήσει σε ένα σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης, με έμφαση στη μείωση του ελληνικού κρατικού χρέους, τη στήριξη του τραπεζικού κλάδου και την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης EFSF.

Την ίδια ώρα, πάντως, η γερμανική κυβέρνηση κατεβάζει τον «πήχυ», στο πλαίσιο της γνωστής διαπραγματευτικής τακτικής της, λέγοντας ότι στη Σύνοδο δεν θα πρέπει να αναμένεται μία οριστική λύση.

Η Σύνοδος Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών στις 23 Οκτωβρίου δεν αναμένεται να παρουσιάσει οριστική λύση για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, είπε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε και προσέθεσε ότι η Ευρώπη αναμένεται να συμφωνήσει σε δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier) για τις τράπεζες 9%.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο εκπρόσωπος της Γερμανίδας καγκελαρίου, Στέφεν Ζάιμπερτ, είπε ότι δεν πρέπει να γίνονται μη ρεαλιστικά «όνειρα», κατά τα οποία η Σύνοδος Κορυφής θα καταλήξει σε μία οριστική επίλυση της κρίσης χρέους.

Η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρ. Λαγκάρντ είπε, σε συνέντευξή της στο ραδιαφωνικό σταθμό Europe 1, ότι το Ταμείο θα αποδεσμεύει κεφάλαια προς την Ελλάδα, εφόσον ξεκαθαρίσει το τοπίο σχετικά με την οικονομική κατάσταση της χώρας.

Οι υπουργοί Οικονομικών της G-20 από το Παρίσι κάλεσαν τους Ευρωπαίους ηγέτες να προχωρήσουν πιο δυναμικά εν όψει και της Συνόδου Κορυφής.

Οι υπουργοί Οικονομικών και οι κεντρικοί τραπεζίτες «προσβλέπουν σε γρηγορότερους ρυθμούς, ώστε να μεγιστοποιηθεί ο ρόλος του EFSF και να μην εξαπλωθεί η κρίση», τονίζεται.

Η πρόταση για την αύξηση των κεφαλαίων του ΔΝΤ έως 350 δισ. δολάρια «σκόνταψε» στις αντιρρήσεις της Ουάσινγκτον, με τον Αμερικανό υπουργό Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ να λέει ότι οι μη δεσμευμένοι πόροι του Ταμείου είναι επαρκείς.

Την πρόταση είχαν κάνει μέλη της άτυπης ομάδας BRICS, δηλαδή των αναδυόμενων ισχυρών δυνάμεων εντός της G-20.

Την εικόνα της σύμπνοιας και αποφασιστικότητας των Ευρωπαίων καλλιέργησαν έντεχνα Γαλλία και Γερμανία, με τους υπουργούς Οικονομικών Φρ. Μπαρουέν και Β. Σόιμπλε να αφήνουν να εννοηθεί ότι προσανατολίζονται σε ένα «κούρεμα» της τάξεως του 50% του ελληνικού χρέους.

Βερολίνο και Παρίσι συνεργάζονται γύρω από επτά επιλογές για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που περιλαμβάνουν από τη μετατροπή του σε τράπεζα έως ένα ταμείο ασφάλισης των ομολόγων της πλέον ευάλωτων χωρών.

Πιο πιθανή φαίνεται η μετατροπή του EFSF σε Ταμείο Ασφάλισης (European Sovereign Insurance Mechanism), πρόταση την οποία έχει καταθέσει η Allianz και έχει μεγάλη στήριξη από τις κυβερνήσεις και την αγορά.

Ο ESIM θα εγγυάται τα ομόλογα, της Ελλάδας για παράδειγμα, σε ποσοστό έως 40% περίπου, ώστε σε περίπτωση αθέτησης πληρωμής οι ομολογιούχοι να εισπράττουν αυτό το ποσοστό από τον μηχανισμό.

Η πρόταση προβλέπει την εγγύηση των ομολόγων Ελλάδας και Πορτογαλίας σε ποσοστό 40% περίπου και των ομολόγων Ιταλίας και Ισπανίας σε ένα μικρότερο ποσοστό, για παράδειγμα 25%.

Με την μόχλευση των κεφαλαίων, ο μηχανισμός μπορεί να αποκτήσει δύναμη πυρός 1 τρισ. ευρώ, ποσό που θεωρείται επαρκές για τη στήριξη των κρατικών ομολόγων των παραπάνω χωρών.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις καλούνται να συμφωνήσουν σε μία βιώσιμη λύση, την οποία θα παρουσιάσουν στη Σύνοδο Κορυφής της G-20 στις Κάννες, στις 3-4 Νοεμβρίου. Μέχρι τότε θα είναι γνωστοί οι βασικοί άξονες του ευρωπαϊκού σχεδίου, ενώ οι λεπτομέρειες θα οριστικοποιηθούν αργότερα.

Σε βασικές γραμμές, το σχέδιο αυτό προβλέπει τη μείωση του ελληνικού κρατικού χρέους σε ποσοστό μεγαλύτερο απ’ ότι είχε συμφωνηθεί στις 21 Ιουλίου, την μόχλευση του μηχανισμού ευρωστήριξης ώστε να έχει μεγαλύτερη δυνατότητα παρέμβασης, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μέτρα για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας και αλλαγές στην ευρωπαϊκή συνθήκη προκειμένου να ενισχυθεί η οικονομική διακυβέρνηση.

Για την Ελλάδα, οι προτάσεις που είναι στο τραπέζι περιλαμβάνουν την επέκταση της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου, ώστε το ποσοστό απομείωσης σε όρους καθαρής παρούσας αξίας να αυξηθεί από το 21% και να διαμορφωθεί στο 40-50%, χωρίς όμως να ακυρωθεί ο «εθελοντικός χαρακτήρας» της συμφωνίας και πυροδοτηθεί πιστωτικό γεγονός.

Αν διατηρηθεί ώς έχει η συμφωνία της 21ης Ιουλίου, τότε το κρατικό χρέος θα εκτοξευθεί στο 200% του ΑΕΠ το 2012, σύμφωνα με ανάλυση που συζητήθηκε στην G-20.

Επί τάπητος είναι και πιο επιθετικές προτάσεις η ανταλλαγή των υφιστάμενων ομολόγων με νέους τίτλους χαμηλότερης ονομαστικής αξίας με την εγγύηση του EFSF ή ακόμα και το «κούρεμα» χωρίς εγγυήσεις από τον ευρωμηχανισμό.

Ακόμα, συζητείται το ενδεχόμενο να δοθεί στην Ελλάδα πενταετής περίοδο χάριτος, κατά την οποία το Δημόσιο δεν θα καταβάλει τόκους.

Πάντως, οι αναλυτές τονίζουν ότι το «κούρεμα» δεν θα πρέπει να περιοριστεί μόνο στους ιδιώτες, αλλά να επεκταθεί στα ομόλογα που έχει η ΕΚΤ στο χαρτοφυλάκιο της (ονομαστικής αξίας 60 δισ. ευρώ) και στα δάνεια που έχουν δώσει τα κράτη της Ευρωζώνης στο πλαίσιο του πρώτου πακέτπυ στήριξης.

Επιπλέον, υπογραμμίζουν ότι αν επιλεχθεί η λύση ενός μικρού και περιορισμένου «κουρέματος» τότε δεν θα προκύψει σημαντική μείωση του δημοσίου χρέους, ενώ στο μέλλον δεν θα αποφευχθεί ένα νέο «κούρεμα» με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία, τις τράπεζες και τις προοπτικές ανάκαμψης από τη βαθιά κρίση στην οποία έχει βυθιστεί η χώρα τα δύο τελευταία χρόνια.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ