Χιλιάδες άγνωστοι ιοί πολλαπλασιάζονται στο έντερο του μωρού σας

Περίπου 10.000 ιοί που παρέμεναν ως σήμερα άγνωστοι στην επιστήμη ανακαλύφθηκαν στις χρησιμοποιημένες πάνες βρεφών, ένα τεράστιο ιικό φορτίο που πιθανώς λειτουργεί ως σύμμαχος και προλαμβάνει χρόνιες ασθένειες.

Μελέτη που δημοσιεύεται στο Nature Microbiology περιγράφει τα αποτελέσματα αναλύσεων στα κόπρανα 647 υγιών βρεφών ηλικίας ενός έτους, τα οποία παραμένουν υπό παρακολούθηση στο πλαίσιο ευρύτερου ερευνητικού προγράμματος στη Δανία.

Ο αριθμός των διαφορετικών ιών που ανακαλύφθηκαν είναι δέκα φορές μεγαλύτερος σε σχέση με τα διαφορετικά είδη βακτηρίων που ζουν στο ανθρώπινο έντερο, επισημαίνουν οι ερευνητές.

«Προς έκπληξή μας, οι ιοί εκπροσωπούν περισσότερες από 200 οικογένειες ιών που δεν είχαν περιγραφεί ως σήμερα» δηλώνει σε ανακοίνωση του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης ο καθηγητής Ντένις Σάντρις Νίλσεν, συντονιστής της μελέτης.

Από τις 223 οικογένειες ιών, μόνο οι 16 ήταν γνωστές ως σήμερα. Οι υπόλοιπες έλαβαν ονόματα προς τιμήν των μωρών της μελέτης, όπως οι νέες οικογένειες Sylvesterviridae Rigmorviridae και  Tristanviridae.

Η ερευνητική ομάδα εκτιμά ότι οι ιοί και η αλληλεπίδρασή τους με τα βακτήρια του παχέος εντέρου βοηθούν στην εκπαίδευση του ανοσοποιητικού συστήματος.

«Η υπόθεσή μας είναι ότι, επειδή το ανοσοποιητικό σύστημα δεν έχει μάθει ακόμα να διαχωρίζει την ήρα από το στάρι στην ηλικία του ενός έτους, προκύπτει μια εξαιρετικά μεγάλη ποικιλία ιών, η οποία πιθανώς προστατεύει από χρόνιες ασθένειες όπως το άσθμα και ο διαβήτης αργότερα στη ζωή» αναφέρει ο Σίραζ Σα, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης.

Βακτήρια υπό έλεγχο

Το 90% των ιών που αναγνωρίζει η μελέτη είναι βακτηριοφάγοι, γνωστοί και ως φάγοι, ιοί που προσβάλλουν αποκλειστικά βακτήρια και δεν επιτίθενται στα ανθρώπινα κύτταρα.

Οι βακτηριοφάγοι αυτοί είναι πιθανό να βοηθούν στο να διατηρείται το μικροβίωμα του εντέρου σε ισορροπία, καθώς κρατούν ορισμένους βακτηριακούς πληθυσμούς υπό έλεγχο.

Η διατάραξη αυτής της ισορροπίας ανάμεσα στα βακτήρια και τους ιούς του εντέρου είναι πιθανό να οδηγεί σε χρόνιες παθήσεις, εκτιμούν οι ερευνητές.

«Έρευνες υποδεικνύουν ότι η πλειονότητα των χρόνιων ασθενειών –από την αρθρίτιδα μέχρι την κατάθλιψη- έχουν ένα στοιχείο φλεγμονής. Αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα δεν λειτουργεί όπως πρέπει –κάτι που μπορεί να οφείλεται σε ελλιπή εκπαίδευση» δηλώνει  ο Σα.

Μεταβολισμός

Ορισμένοι βακτηριοφάγοι σκοτώνουν τα βακτήρια τα οποία προσβάλλουν, άλλοι όμως δεν είναι θανατηφόροι και αναπαράγονται εισάγοντας το γενετικό υλικό τους στο γονιδίωμα του ξενιστή.

Οι ιοί αυτοί δεν αποκλείεται να βοηθούν στον μεταβολισμό, επισημαίνει η μελέτη. «Ο βακτηριοφάγος μπορεί για παράδειγμα να αυξήσει την ικανότητα ενός βακτηρίου να απορροφά υδατάνθρακες και επιτρέπει έτσι στο βακτήριο να μεταβολίζει περισσότερες τροφές» εξηγεί ο Σάντρις Νίλσεν.

Στα κόπρανα των βρεφών βρέθηκαν πάντως και ιοί που προσβάλλουν ευκαρυωτικούς οργανισμούς όπως ο άνθρωπος.

Αυτό σημαίνει ότι «υπάρχει μια συνεχής ιογενής λοίμωξη, η οποία δεν φαίνεται να προκαλεί ασθένειες» λέει ο Σάντρις Νίλσεν. «Εικάζω ότι οι ιοί αυτοί είναι σημαντικοί επειδή εκπαιδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει λοιμώξεις».

«Μπορεί όμως και να αποτελούν παράγοντα κινδύνου για ασθένειες».

Περισσότερα στοιχεία για τις επιδράσεις του ιικού φορτίου του εντέρου αναμένονται από επόμενες φάσεις της συνεχιζόμενης έρευνας, η οποία θα εξετάσει την πιθανή σχέση των ιών με ασθένειες που εκδηλώνονται στην παιδική ηλικία, όπως το άσθμα και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας.