Αθήνα – Ζυρίχη

Γεμάτο το αεροπλάνο. Παραμονές Χριστουγέννων, όλοι σχεδόν Eλληνες, πήγαιναν να επισκεφθούν τα παιδιά τους που εργάζονται εκεί, όπως και τα εγγόνια τους. Το ίδιο και εγώ. Για τον Φρίξο, ο γερμανός πατέρας του ήθελε πολύ να έχει όνομα που να θυμίζει Αρχαία Ελλάδα. Αλλωστε και ο πατέρας του, όπως και τόσοι άλλοι, λατρεύουν από νεαρή ηλικία την κλασική Ελλάδα, τα κλασικά γράμματα, που φώτισαν πράγματι τον κόσμο, με όλες τις επιστήμες, τις τέχνες, τη μουσική.

Τέλειωσε ο έλεγχος, ο οποίος ήταν αυστηρός και ησυχάσαμε. Να γίνεται μόνο σ’ εμάς; αναρωτήθηκα. Ισως. Εν πάση περιπτώσει τέλειωσε κι αυτό και πήγαμε για την έξοδο. Πολλοί Ελληνες ανέμεναν τους δικούς τους. Με συγκίνηση και λαχτάρα. Αλλωστε, πώς να μην υπάρχει αυτή η λαχτάρα και από τις δύο πλευρές; Ξενιτεμός είναι κι αυτός και δύσκολα θα μπορέσουν να επανεγκατασταθούν.

Η αξιοκρατία εξακολουθεί να είναι παντελώς απούσα. Οπως και κάθε πρόοδος. Ισχύει πάντα το σκηνικό των δικών μας παιδιών. Καμία ελπίδα. Μόνο λόγια που δεν πάνε την Ελλάδα μπροστά. Χωρίς κανόνες, πώς να έλθει η ανάπτυξη, πώς να προχωρήσει η χώρα; Μαθημένοι στην Ευρώπη να τηρούν τους νόμους, να τους σέβονται και όσα δίνουν στο κράτος να τους το ανταποδίδει με κάθε τρόπο.

Πώς κατάφεραν όλοι αυτοί, να δημιουργήσουν ένα κράτος ομοιογενές, παρότι διαφορετικές εθνότητες και να αναπτύξουν τέτοια απίστευτη πρόοδο και πολιτισμό. Τσοπαναραίοι ήταν οι πιο πολλοί στα ψηλά και απόκρημνα βουνά, γεμάτα χιόνια τον περισσότερο καιρό. Πώς τα καντόνια τα ένωσαν σε ένα κράτος με διαφορετικά κοινοβούλια έκαστο, αλλά με μία κεντριική κυβέρνηση.

Και από τους πρώτους που έθεσε τους κανόνες για μια ενιαία διοίκηση ήταν ο μεγάλος Καποδίστριας. Που εμείς τον δολοφονήσαμε. Και από τότε μας πήρε η κάτω βόλτα. Σαν κατάρα. Δεν θέλαμε να οργανωθούμε, να γίνουμε κράτος, να έχουμε νόμους και να τους εφαρμόζουμε για το καλό του συνόλου.

Το προσωπικό μας συμφέρον υπερίσχυε σχεδόν πάντα. Και το αναγορεύαμε σε δημόσιο. Ετσι με αυτόν τον απλό και συνάμα χυδαίο τρόπο κυβερνιόμαστε, με τις φωτεινές εξαιρέσεις. Η εικόνα στην Ελβετία είναι πολύ καλύτερη. Πρόσωπα χαμογελαστά στους δρόμους, τάξη, ασφάλεια, την οποία ενισχύουν με τη συμπεριφορά τους. Απλά πράγματα, αυτονόητα, που όμως έχουν γίνει το ζητούμενο για έναν πολιτισμό που μας αξίζει.

Ο Δημήτρης Παξινός είναι πρώην πρόεδρος του ΔΣΑ