Σπαρακτικό ξέσπασμα στο φλαμένκο του Ισραέλ Γκαλβάν

Μέσα από το «Lo Real» (Αληθινό), ο Γκαλβάν «μιλά» για τις σκοτεινές δεκαετίες του ’30 και ’40, ενώ με σπαρακτικές κινήσεις εκθέτει την επίδραση που είχαν τα φασιστικά κινήματα στους Ρομά. Αναδεικνύει, παράλληλα, ένα αντιφατικό πεδίο. Από τη μια ,δηλαδή, τα φασιστικά κινήματα έλκονταν από τη μουσική και τον χορό της συγκεκριμένης φυλής και από την άλλη ένιωθαν απώθηση για εκείνη, που οδήγησε στο ολοκαύτωμά της.

Ο κόσμος των Ρομά, ο πόνος, ο έρωτας, η ελευθερία, οι καταδιώξεις πρωταγωνιστούν και «βγαίνουν» μέσα από τη χορογραφία, ενώ ο τίτλος «Αληθινό» δένει απόλυτα με την υφή της, καθώς ο χορός εκτυλίσσεται σε ένα παθιασμένο ξέσπασμα, μια εκτόνωση που στα «σπάργανά» της θα δει κανείς μαύρες όψεις της ιστορίας.

Το φλαμένκο διακρίνεται και για τη δύναμη στην κίνηση με την οποία αποτυπώνεται το εκάστοτε συναίσθημα, ενώ εκείνο που τραβά την προσοχή του θεατή είναι η εναλλαγή των πλούσιων σκηνικών, η ζωντανή αποτύπωση και μεταφορά στηn περίοδο που εκθέτει η χορογραφία και το «πάντρεμα» κίνησης και παραδοσιακού τραγουδιού.

Το θεατρικό στοιχείο υπάρχει σε μεγάλο βαθμό στη χορευτική παράσταση που συχνά κινείται στις «επιταγές» του μιούζικαλ. Συνδυάζει, παράλληλα, το φλαμένκο με το ρεμπέτικο, ενώ τον Ισραέλ Γκαλβάν πλαισιώνουν οι χορεύτριες Μπελέν Μάγια και Ισαμπέλ Μπαγιόν, καθώς και έμπειροι μουσικοί, τραγουδιστές, μια μπάντα, και ηθοποιοί.

Ο Ισραέλ Γκαλβάν υπηρετεί πιστά τις νόρμες του φλαμένκο, δεν απαγκιστρώνεται, δηλαδή, από τον δυναμισμό του, κινείται με γνώμονα το πάθος, ενώ συνδέει με ζωντάνια το παρελθόν με το παρόν. Η εκφραστικότητα που προσιδιάζει τον συγκεκριμένο χορό διατηρεί την ακεραιότητά της καθόλη τη διάρκεια της παράστασης, ενώ τα διάφορα μουσικά όργανα επί σκηνής θέτουν την ένταση σε πρώτο πλάνο.

Ο Γκαλβάν χρησιμοποιεί το σώμα του ως μουσικό όργανο. Παράγει ήχους, επιδίδεται σε ένα ιδιότυπο παιχνίδι με τους ώμους, χρησιμοποιεί με εκφραστικότητα τα χέρια του, και κινεί με ένταση και ταχύτητα τα πόδια του και με όπλο τις κλακέτες διατηρεί το ζωντανό πρόσημο του φλαμένκο.

Χορεύει πάνω σε επιφάνειες, με διαφορετικά τραγούδια και «υπηρετώντας» κάθε φορά διαφορετική θεματολογία δεν χάνει τον έλεγχο. Αποτυπώνει θεατρικά και ρεαλιστικά ακανθώδεις καταστάσεις, ενώ πραγματοποιεί ένα πολυσυλλεκτικό σόου.

Ωστόσο, οι «μετοχές» της παράστασης πέφτουν όταν το θεατρικό επισκιάζει το χορευτικό και η ένταση του φλαμένκο μπαίνει στο «ντουλάπι». Ορισμένες φορές μάλιστα η ακινησία ή η αποτυχημένη σύμπλευση της κίνησης με τον ήχο αποπροσανατολίζει τον θεατή με το ανιαρό να κάνει δειλά την εμφάνισή του.

Όταν βρίσκονται στο «τιμόνι» του χορού οι Μπελέν Μάγια και Ισαμπέλ Μπαγιόν η εφευρετικότητα κινείται σε χαμηλά επίπεδα, ενώ η διαφορά με τον Γκαλβάν είναι εμφανής. Υστερούν στην κίνηση της μέσης, ενώ χρησιμοποιούν ως μοναδικό «όπλο» τους τα χέρια χωρίς να εκφράζουν απόλυτα το μεγαλείο του πάθους.

Η στιγμή, όμως, που ξεχωρίζει είναι όταν η Μάγια χορεύει στις χορδές ενός ξεχαρβαλωμένου πιάνου, που παραπέμπει στα συρματοπλέγματα των στρατοπέδων συγκέντρωσης, ενώ ενσαρκώνει τον πόνο και το πάθος για την ελευθερία με τέτοιο τρόπο, που είναι αδύνατον να μην κάνει σαφές το μήνυμα κατά του ρατσισμού.

Ενδιαφέρουσα τεχνοτροπία είναι η οθόνη επί σκηνής που εντάσσει στην παράσταση το κινηματογραφικό στοιχείο με τον Γκαλβάν να χρησιμοποιεί υλικό από την ταινία «Tiefland» της Leni Riefenstahl, στην οποία εμφανίζεται ως χορεύτρια του φλαμένκο με κομπάρσους τσιγγάνους από κάποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Το παραδοσιακό στοιχείο, απεχθή συναισθήματα και ο πόνος χαρακτηρίζουν την παράσταση, που ορισμένες φορές καθηλώνει, ενώ άλλες χάνει το δυναμισμό και τη ζωντάνια που «απαιτεί» το φλαμένκο.

Ελισάβετ Σταμοπούλου

23-27 Απριλίου 2014 20:30 Κεντρική Σκηνή
Τιμές εισιτηρίων:
15 – 18 – 25 – 36 €
Μειωμ. 10 – 12 – 15 € | Άνεργοι 5 €

Χορογραφία, Μουσική & Δραματουργική επιμέλεια: Israel Galván
Καλλιτεχνική διεύθυνση, Μουσική & Δραματουργική επιμέλεια: Pedro G. Romero
Διεύθυνση σκηνής & Δραματουργική επιμέλεια: Txiki Berraondo
Μουσική διεύθυνση: Juan Jiménez Alba
Πρωτότυπη μουσική: Juan Gómez «Chicuelo»
Βοηθός διευθυντή σκηνής: Balbi Parra
Σχεδιασμός Φωτισμών: Rubén Camacho
Σχεδιασμός και κατασκευή σκηνικών αντικειμένων: Pablo Pujol και Pepe Barea
Ήχος: Pedro León και Eloy Sansón
Επιμέλεια κοστουμιών: Soledad Molina
Τεχνικός συντονισμός: Pablo Pujol
Βοηθός χορού: Marco de Ana
Παραγωγή: Amapola López (A Negro Producciones)