Τόσκα

Η Τόσκα, μια από τις δημοφιλέστερες όπερες παγκοσμίως, βρίσκεται πάντα στις πρώτες επιλογές όλων των λυρικών θεάτρων. Στην Ελλάδα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1942 από την ΕΛΣ, με την 19χρονη Μαρία Κάλλας – τότε Καλογεροπούλου στον ομώνυμο ρόλο και από τότε παρουσιάζεται πολύ συχνά μετά από ισχυρή απαίτηση του κοινού.

Αντιπροσωπευτικό δείγμα βερισμού από την ιταλική λέξη «βέρο» που σημαίνει «αληθινό», η ιστορία της Τόσκα κινείται σε ένα ρεαλιστικό ιστορικό περιβάλλον όπου οι συνθήκες κινδύνου και βίας βοηθούν την ανάπτυξη των έντονων συναισθημάτων: στη Ρώμη, ο βαρόνος Σκάρπια, επί κεφαλής των δυνάμεων κατοχής, ζητά από την όμορφη και ερωτευμένη Φλόρια Τόσκα, μια ντίβα της όπερας, μερικές στιγμές έρωτα σε αντάλλαγμα για τη ζωή του αγαπημένου της Μάριο Καβαραντόσσι, ενός ιδεαλιστή επαναστάτη. Στριμωγμένη, σε άμυνα, η Τόσκα θα σκοτώσει τον Σκάρπια, χωρίς όμως να μπορέσει να σώσει τον Καβαραντόσσι από το θάνατο. Όταν το έγκλημά της αποκαλύπτεται, προκειμένου να διαφύγει από εκείνους που την κυνηγούν, η Τόσκα αυτοκτονεί.

Ο Πουτσίνι ήθελε να μοιάζουν τα πάντα ρεαλιστικά στην Τόσκα. Ήταν υπέρ της συνεχούς δράσης και επενέβαινε συνεχώς στο λιμπρέτο. Μάλιστα επιθυμούσε να αφαιρέσει και την διάσημη σήμερα άρια Vissi d’ arte γιατί ένιωθε ότι παρακώλυε τη σκηνική δράση. Στην Τόσκα οι τρεις πράξεις ολοκληρώνονται στις πιο κρίσιμες στιγμές για να κρατούν σε αγωνία και διαρκή εγρήγορση τους θεατές. Η Α’ Πράξη ολοκληρώνεται σε μουσικό πανδαιμόνιο, με τον Σκάρπια να διατυπώνει τις σκοτεινές προθέσεις του. Θα τις υλοποιήσει άραγε και πώς; Η αυλαία στη Β’ Πράξη πέφτει ακόμα πιο εντυπωσιακά με τον φόνο του Σκάρπια από την Τόσκα. Η αγωνία κορυφώνεται: θα προλάβει άραγε η Τόσκα να σώσει τον αγαπημένο της και να διαφύγουν μαζί; Στην Γ’ Πράξη την έκπληξη του κοινού –όπως και της Τόσκας- για την εκτέλεση του Καβαραντόσσι διαδέχεται αστραπιαία η δική της αυτοκτονία.

Η Τόσκα, την οποία έχει σημαδέψει με την ερμηνεία της η Μαρία Κάλλας, θεωρείται η αρχετυπική γυναικεία μορφή της όπερας. Στη νέα παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής την Τόσκα ερμηνεύουν η διάσημη Ιταλίδα σταρ της όπερας Ντανιέλα Ντεσί και στη δεύτερη διανομή, η αγαπημένη του ελληνικού κοινού Τσέλια Κοστέα η οποία εντυπωσίασε με την πρόσφατη ερμηνεία της στον Τροβατόρε.

Η Τόσκα με μια ματιά
Ο συνθέτης / Ο Τζάκομο Πουτσίνι γεννήθηκε στη Λούκα της βόρειας Ιταλίας στις 22 Δεκεμβρίου 1858. Έως σήμερα παραμένει ένας από τους δημοφιλέστερους Ιταλούς συνθέτες όπερας, καθώς τα περισσότερα από τα έργα του περιλαμβάνονται σταθερά στο ρεπερτόριο των λυρικών θεάτρων του κόσμου. Η προσωπική γλώσσα του διαμορφώθηκε με μεγάλη σαφήνεια ήδη από την τρίτη όπερά του, Μανόν Λεσκώ (1893), ενώ με τα επόμενα τρία έργα, Μποέμ (1896), Τόσκα (1900) και Μαντάμα Μπατερφλάι (1904), αναγνωρίστηκε ως ο σημαντικότερος διάδοχος του Βέρντι. Η πρόδηλα μελωδική μουσική και η έντονη θεατρικότητα που χαρακτηρίζουν τις όπερές του ανταποκρίθηκαν με επιτυχία στις απαιτήσεις της εποχής. Λόγω του αιφνίδιου θανάτου του, στις Βρυξέλλες το 1924, έμεινε ανολοκλήρωτο το τελευταίο έργο του, η όπερα Τουραντότ.

Το έργο
Η τρίπρακτη όπερα Τόσκα βασίζεται σε ποιητικό κείμενο των Τζουζέπε Τζακόζα και Λουίτζι Ίλικα, εμπνευσμένο από το θεατρικό έργο Η Τόσκα (1887) του Γάλλου Βικτοριέν Σαρντού. Ο ζωγράφος και δημοκράτης Μάριο Καβαραντόσσι, εραστής της Τόσκας, συλλαμβάνεται εξαιτίας των πολιτικών φρονημάτων του από το βαρόνο Σκάρπια, αρχηγό της αστυνομίας. Ο Σκάρπια προτίθεται να ελευθερώσει τον Καβαραντόσσι με αντάλλαγμα μια ερωτική συνεύρεση με την Τόσκα. Εκείνη υποκύπτει στον εκβιασμό, αλλά σκοτώνει το βαρόνο όταν την πλησιάζει. Καταδιωκόμενη από την αστυνομία, αυτοκτονεί πέφτοντας από τις επάλξεις του φρουρίου των φυλακών όπου λίγο νωρίτερα έχει εκτελεστεί ο Καβαραντόσσι.

Τζάκομο Πουτσίνι (1858-1924)
Τόσκα
Όπερα σε τρεις πράξεις
Ποιητικό κείμενο Τζουζέπε Τζακόζα και Λουίτζι Ίλικα βασισμένο στο ομότιτλο θεατρικό έργο του Βικτοριέν Σαρντού
Πρώτη παρουσίαση Θέατρο Κοστάντσι, Ρώμη / 14 Ιανουαρίου 1900
Πρώτη παρουσίαση από την ΕΛΣ Θερινό Θέατρο πλατείας Κλαυθμώνος / 27 Αυγούστου 1942

Μουσική διεύθυνση Μύρων Μιχαηλίδης
Σκηνοθεσία – Σκηνικά – Κοστούμια Ούγκο Ντε Άνα
Φωτισμοί Βινίτσιο Κέλι
Βίντεο Σέρτζιο Μετάλλι
Διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Διεύθυνση παιδικής χορωδίας Ρόζη Μαστροσάββα

Φλόρια Τόσκα: Ντανιέλα Ντεσί (26, 28/7) – Τσέλια Κοστέα (27, 29/7)
Μάριο Καβαραντόσσι: Καρλ Τάνερ (26, 28/7) – Τζανκάρλο Μονσάλβε (27, 29/7)
Βαρόνος Σκάρπια: Λάντο Ατανέλι (26, 28/7) – Γκεόργκε Γκαγκνίτζε (27, 29/7)
Τσεζάρε Αντζελόττι: Τάσος Αποστόλου
Νεωκόρος: Δημήτρης Κασιούμης
Σαρρόνε: Παύλος Σαμψάκης
Δεσμοφύλακας: Χρήστος Αμβράζης
Σπολέττα: Ζαχαρίας Τσούμος

Συμμετέχει η Ορχήστρα και η Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
και η Παιδική Χορωδία ROSARTE

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ: ΔΕΥΤΕΡΑ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ
από τα Ταμεία τoυ ΘΕΑΤΡΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑ, Ακαδημίας 59-61, Αθήνα
Καθημερινά 9.00–21.00
Τηλ. πωλήσεις 210 3662 100, 210 3612 461, 210 3643 725 &
από τα ταμεία του Φεστιβάλ Αθηνών, Πανεπιστημίου 39, 105 64 Αθήνα
Δευτέρα-Παρασκευή 8.30–16.00, Σάββατο 9.00–14.30

Ηλεκτρονική προπώληση www.nationalopera.gr

Ώρα έναρξης παραστάσεων 21.00

Τιμές εισιτηρίων: