Αγριόγιδο: Ο ελεύθερος αναρριχητής!

Το in.gr σε συνεργασία με την περιβαλλοντική οργάνωση WWF ξεκινάει την ενημέρωση για τα απειλούμενα είδη του ζωικού βασιλείου. Αρχής γενομένης από τη χώρα μας θα δημοσιεύσουμε πληροφορίες για -μερικές φορές άγνωστα στο ευρύ κοινό- είδη της ελληνικής βιοποικιλότητας, τα οποία απειλούνται με εξαφάνιση. Η πρώτη μας στάση τοποθετείται στις απόκρημνες ορεινές περιοχές της Βόρειας και Κεντρικής Ελλάδας για να γνωρίσουμε το αγριόγιδο.

Οι πρόγονοί του, προερχόμενοι από την Κεντρική Ασία, εμφανίστηκαν στα βουνά της Ευρώπης περίπου πριν από δύο εκατομμύρια χρόνια. Σήμερα στη γηραιά ήπειρο και στη γειτονική Μ. Ασία απαντώνται δύο είδη αγριόγιδου, που μάλιστα διακρίνονται σε αρκετά υποείδη. Στην Ελλάδα υπάρχουν δεκαπέντε μικροί πληθυσμοί, διάσπαρτοι στη Β. και Ν. Πίνδο, στον Όλυμπο, στη Ρούμελη, στη Ροδόπη και σε ορισμένα ακόμα βουνά των συνόρων. Απαντώνται συνήθως σε κοπάδια των 5-15 ατόμων αλλά τα αρσενικά ζουν μόνα τους, εκτός από την περίοδο της αναπαραγωγής. Εκτιμάται ότι ο συνολικός αριθμός του δεν ξεπερνά τα 500 άτομα.

Το αγριόγιδο προτιμά τις απότομες και βραχώδεις τοποθεσίες των μεγάλων βουνών. Το χειμώνα συχνάζει στις δασωμένες, επικλινείς πλαγιές με κωνοφόρα ή μικτά δάση, σε μέτριο υψόμετρο (700-1.400 μ.), ενώ το καλοκαίρι ανεβαίνει πάνω από το ανώτατο όριο του δάσους (1.500-2.900 μ.), κοντά στις μεγάλες κορυφές.

Τρέφεται με πόες, ενώ το χειμώνα συμπληρώνει τη διατροφή του με φύλλα, βελόνες κωνοφόρων, μπουμπούκια, κλαδάκια και λειχήνες.

Το βουνίσιο αυτό ζώο φτάνει στην αναπαραγωγική ηλικία όταν γίνει τεσσάρων ετών. Ζευγαρώνει το φθινόπωρο, και την άνοιξη το θηλυκό γεννά ένα μικρό — πολύ σπάνια δύο.

Ο ρόλος του αγριόγιδου σ’ ένα υγιές οικοσύστημα είναι πολύ σημαντικός, αφού οι πληθυσμοί του αποτελούν αξιόλογη τροφική πηγή για τα ζώα που βρίσκονται σε ανώτερες θέσεις στην τροφική αλυσίδα, όπως είναι ο λύκος, ο λύγκας και ο χρυσαετός. Επιπλέον, τα αγριόγιδα που πεθαίνουν εξαιτίας των δυσμενών συνθηκών στη διάρκεια του χειμώνα παίζουν σημαντικότατο ρόλο και στη διατροφή των όρνιων και του γυπαετού.

Εδώ και πολλές δεκαετίες, η εξαφάνιση αρκετών πληθυσμών αγριόγιδου από τα ελληνικά βουνά και η δραματική συρρίκνωση όλων των υπολοίπων οδήγησαν την πολιτεία στην απαγόρευση του κυνηγιού του. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα το παράνομο κυνήγι παραμένει η κυριότερη απειλή για το είδος. Σοβαρές όμως είναι και οι απειλές που προέρχονται από την καταστροφή και την υποβάθμιση καίριων σημείων του βιότοπου του ζώου, καθώς και από ορισμένες ανθρώπινες δραστηριότητες.

Βιολογία

Είδος: Αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra balcanica)
Τάξη: Αρτιοδάκτυλα Οικογένεια: Bovidae
Βάρος: 25-45 κιλά (τα αρσενικά είναι πολύ πιο μεγαλόσωμα από τα θηλυκά)
Προσδόκιμο ζωής: Έως 17 χρόνια

Χαρακτηριστικά: Το χειμώνα το τρίχωμα του σώματός του είναι σκούρο καφέ, σχεδόν μαύρο, ενώ το καλοκαίρι είναι ανοιχτόχρωμο. Στο κεφάλι ξεχωρίζουν οι σκουρόχρωμες λωρίδες που ξεκινάνε από τα κέρατα και φτάνουν στα ρουθούνια του ζώου (μία σε κάθε πλευρά). Και τα δύο φύλα φέρουν κέρατα, σχεδόν ίδιου μεγέθους, που είναι όρθια και γυριστά προς τα πίσω, σαν αγκίστρια.

Η δράση του WWF Ελλάς

Πρώτο βήμα για την προστασία του αγριόγιδου είναι η έρευνα και η καταγραφή στοιχείων σχετικά με την ακριβή κατανομή και την κατάσταση των πληθυσμών του.

Το WWF Ελλάς στο πλαίσιο του προγράμματός του για το αγριόγιδο έχει συγκεντρώσει αυτά τα στοιχεία, καθώς και πληροφορίες για το βιότοπο της βόρειας Πίνδου και τη χρήση του από το είδος.

Παράλληλα, η οργάνωση ενημερώνει και ευαισθητοποιεί το κοινό σχετικά με τη σημασία και τους κινδύνους που απειλούν το σπάνιο αυτό ζώο.

in.gr