Ψυχολογική υποστήριξη των γυναικών με καρκίνο του μαστού
Αν κάποιος κάνει μια βόλτα στους θαλάμους ενός αντικαρκινικού νοσοκομείου θα διαπιστώσει ένα και μόνο πράγμα: ότι οι ασθενείς που νοσηλεύονται εκεί υποφέρουν περισσότερο σε ψυχολογικό παρά σε οργανικό επίπεδο. Έτσι, παρότι η ιατρική επιστήμη σημειώνει πρόοδο όσον αφορά την αντιμετώπιση της επάρατης νόσου, ωστόσο ο τομέας της ευρύτερης ψυχολογικής υποστήριξης των πασχόντων από το Εθνικό Σύστημα Υγείας εξακολουθεί να "χωλαίνει".
Αν κάποιος κάνει μια βόλτα στους θαλάμους ενός αντικαρκινικού νοσοκομείου θα διαπιστώσει ένα και μόνο πράγμα: ότι οι ασθενείς που νοσηλεύονται εκεί υποφέρουν περισσότερο σε ψυχολογικό παρά σε οργανικό επίπεδο.
Έτσι, παρότι η ιατρική επιστήμη σημειώνει πρόοδο όσον αφορά την αντιμετώπιση της επάρατης νόσου, ωστόσο ο τομέας της ευρύτερης ψυχολογικής υποστήριξης των πασχόντων από το Εθνικό Σύστημα Υγείας εξακολουθεί να ‘χωλαίνει’. Αιτία αποτελεί το γεγονός ότι οι κοινωνικές και ψυχιατρικές υπηρεσίες των αντικαρκινικών νοσοκομείων καλύπτουν μόνο την περίοδο νοσηλείας.
Το πιο πάνω κενό ήλθαν, με την πάροδο του χρόνου, να καλύψουν οι κατά τόπους εθελοντικές, ιδιωτικές αντικαρκινικές οργανώσεις. Μια από τις πιο σημαντικές, που, ωστόσο, αφορά μια συγκεκριμένη μορφή της νόσου, είναι ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο του Μαστού.
Πρόκειται για μια ιδιωτική πρωτοβουλία που ως στόχο έχει την οργανωμένη αλληλοβοήθεια, ενθάρρυνση, υποστήριξη και ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των γυναικών με καρκίνο του μαστού, συμβάλλοντας σημαντικά στην απομυθοποίηση της νόσου και στην ενημέρωση της Ελληνίδας για έγκαιρη διάγνωση.
Για την ιστορία
Ο σύλλογος ιδρύθηκε το 1988 ύστερα από πρόταση και με την υποστήριξη της κ. Ιωσηφίνας Σκούρτα, κοινωνικής λειτουργού και τέως προϊσταμένης της κοινωνικής υπηρεσίας του Γ.Π.Α.Ν.Π. Μεταξά. Ο χαρακτήρας του είναι συμβουλευτικός και στηρίζεται κατά κύριο λόγο στη συμβολή των μελών του, δηλαδή ανθρώπων που έχουν πληγεί από τη νόσο και προσφέρουν εθελοντικά υποστήριξη σε άλλους πάσχοντες.
Διοικείται από επταμελές συμβούλιο ενώ διαθέτει επιστημονική επιτροπή, σύμβουλο και συνεργάτες καθώς και μία κοινωνική λειτουργό. Οικονομικά στηρίζεται από τη σταθερή επιχορήγηση του Ομίλου Εθελοντών κατά του Καρκίνου, τις συνδρομές των μελών και τις δωρεές των φίλων. Σήμερα διαθέτει 600 μέλη, τα οποία αυξάνονται διαρκώς, και 50 εκπαιδευμένες εθελόντριες.
Ποια προγράμματα υλοποιεί ο σύλλογος
Α. Εθελοντικό
Πρόκειται ίσως για το πιο σημαντικό μέρος της υποστηρικτικής δράσης του συλλόγου. Συνίσταται στην πρόσωπο με πρόσωπο επικοινωνία με μια κατάλληλα εκπαιδευμένη εθελόντρια, η οποία, επισκεπτόμενη την ασθενή που μόλις έχει υποστεί επέμβαση μαστεκτομής, βοηθά με τη φυσική της παρουσία την ταχύτερη ψυχική αποκατάστασή της.
Οι υπεύθυνοι του συλλόγου τονίζουν ότι η φερεγγυότητα των εθελοντριών πηγάζει από το γεγονός ότι έχουν διανύσει περίοδο δύο ετών μετά την τελευταία τους θεραπεία και ότι έχουν μια θετική στάση απέναντι στην εμπειρία τους. Δεν παραλείπουν, ωστόσο, να επισημάνουν ότι η διαπροσωπική επαφή τους με μια ασθενή έχει καθαρά βιωματικό χαρακτήρα και πως σε καμία περίπτωση δεν αναμειγνύονται σε ιατρικά θέματα, ούτε επιλύουν προβλήματα, αλλά παροτρύνουν την πάσχουσα να απευθύνεται στους ειδικούς για θέματα που δεν εμπίπτουν στον εθελοντικό της ρόλο.
Η επιλογή, εκπαίδευση και εποπτεία των εθελοντριών γίνεται από ειδικούς έμπειρους επαγγελματίες. Η εκπαίδευση διαρκεί 8-10 εβδομάδες, και περιλαμβάνει ημερήσια μαθήματα, διάρκειας μιάμισης ώρας. Ο χαρακτήρας της είναι βιωματικός και αποσκοπεί στην αναγνώριση, έκφραση και αποδοχή των ίδιων συναισθημάτων των εθελοντριών, στην κατανόηση του ρόλου και την οριοθέτηση του έργου τους.
Δύο φορές το χρόνο διοργανώνονται σεμινάρια με επανεκπαιδευτικό χαρακτήρα, ενώ κάθε μήνα γίνονται ομαδικές εποπτικές συναντήσεις για ανταλλαγή και αξιοποίηση εμπειριών. Ωστόσο, κάθε εθελόντρια δικαιούται ατομικής εποπτείας εφόσον το θελήσει.
Β. Πρόγραμμα ψυχολογικής υποστήριξης
Το πρόγραμμα αυτό συμβάλλει στην αναγνώριση, έκφραση και αποδοχή των συναισθημάτων που προκαλούνται στην ασθενή από την εμφάνιση της νόσου. Στόχος του προγράμματος είναι να δοθεί στις πάσχουσες η ευκαιρία να αξιοποιήσουν τις εσωτερικές πηγές τους, οι οποίες τελικά θα οδηγήσουν στη βελτίωσητης ποιότητας ζωής σε προσωπικό, οικογενειακό, επαγγελματικό και κοινωνικό επίπεδο.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, που εξασκείται από κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, και ψυχιάτρους παρέχονται :
ατομική συμβουλευτική
συμβουλευτική ζευγαριού και οικογένειας
βιωματικά σεμινάρια ευαισθητοποίησης για τις ανθρώπινες σχέσεις και την επικοινωνία
ομάδες ψυχολογικής υποστήριξης.
Γ. Πρόγραμμα ενημερωσης των μελών
Στόχος του εν λόγω προγράμματος είναι η σωστή και υπεύθυνη πληροφόρηση των μελών του Συλλόγου σε θέματα ιατρικά, ψυχολογικά, ασφαλιστικά, εργασιακά, κ.λπ.
Για την υλοποίησή του οργανώνονται ενημερωτικές ομιλίες από επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων, ενώ, παράλληλα, παρέχεται πληροφόρηση σχετικά με το υφιστάμενο καθεστώς στο χώρο της συνταξιοδότησης και των ασφαλιστικών παροχών από τα ταμεία.
Τα μέλη του Συλλόγου ενεργούν για την καταγραφή, αξιολόγηση και διεκδίκηση καλύτερων παροχών, καθώς επίσης και για την κάλυψη των κενών, που παρατηρούνται στην εφαρμογή ασφαλιστικών ρυθμίσεων.
Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου προγράμματος ο σύλλογος φιλοξενεί στο χώρο του μόνιμη έκθεση των ειδών που κυκλοφορούν στο εμπόριο και αφορούν τις ασθενείς (προθέσεις μαστού, ειδικοί στηθόδεσμοι κ.λπ.).
Δ. Πρόγραμμα πρόληψης – έγκαιρης διάγνωσης
Σε συνεργασία με φορείς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα όπως νοσοκομεία, δήμους, εργοστάσια, γυναικείους συλλόγους, εθελοντικές οργανώσεις κ.λπ., ο σύλλογος οργανώνει ή συμμετέχει σε ομιλίες και άλλες δραστηριότητες, με στόχο την απομυθοποίηση και την άρση των προκαταλήψεων για τον καρκίνο. Σε ευρύτερο πλαίσιο συμμετέχει σε επιστημονικά συνέδρια, σεμινάρια και συμπόσια, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, ενώ συχνή είναι και η παρουσία του στα ΜΜΕ.
Ε. Ερευνητικό πρόγραμμα
Στόχος του είναι η ανίχνευση των αναγκών και των προβλημάτων της γυναίκας με καρκίνο του μαστού, μέσω της άντλησης πληροφοριών και της σύγκρισης στοιχείων που έχουν δημοσιοποιηθεί από τους αρμόδιους κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς.
Πώς μπορεί κάποια ασθενής να γίνει μέλος του συλλόγου
Όπως τονίζουν οι υπεύθυνοι, βασική προϋπόθεση για να ενταχθεί μια ασθενής στα μέλη είναι να το επιθυμεί πρωτίστως η ίδια. Από εκεί και έπειτα θα μπορεί να απολαμβάνει δωρεάν το σύνολο των υπηρεσιών που παρέχονται, με μοναδική υποχρέωση να καταβάλλει το συμβολικό ποσό των 20 ευρώ το χρόνο για την τυπική οικονομική ενίσχυση του συλλόγου.
Προς το παρόν η δραστηριότητα του συλλόγου καλύπτει τις πόλεις Αθηνών και Πάτρας. Σε περίπτωση που κάποια πάσχουσα η οποία κατοικεί σε άλλο σημείο της Ελλάδας ζητήσει βοήθεια, παραπέμπεται στις υπηρεσίες υγείας της περιοχής της, όπως π.χ. στην κοινωνική υπηρεσία του πλησιέστερου νοσοκομείου, ή στο συμβουλευτικό σταθμό του αντίστοιχου δήμου.
Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο Μαστού είναι ανοικτός ως πηγή πληροφόρησης και για όσες γυναίκες δεν είναι μέλη αλλά επιθυμούν να μάθουν τρόπους αντιμετώπισης της νόσου από την οποία πάσχουν. Τέλος, σε περίπτωσεις όπου κάποια ασθενής δεν μπορεί να μετακινηθεί λόγω σοβαρότητας της νόσου, οι ειδικοί και οι εθελόντριες του συλλόγου αναλαμβάνουν να την επισκεφθούν κατ’ οίκον.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να έλθουν σε επαφή με το σύλλογο καλώντας τον τηλεφωνικό αριθμό 210 – 41 80 006ή να επισκεφθούν τη διεύθυνση Αριστοτέλους 79-81 (Πλ. Βικτωρίας), 104 34 Αθήνα.