THX 1138 – Κριτική

Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 κάποιοι νεαροί κινηματογραφιστές αποφάσισαν να αμφισβητήσουν το γερασμένο σύστημα που μέχρι τότε διαφέντευε τον αμερικανικό κινηματογράφο, δημιουργώντας ταινίες έξω από τις συμβάσεις του Χόλιγουντ. Αναμφισβήτητος ηγέτης αυτής της παρέας των… γενειοφόρων δημιουργών, που περιλάμβανε ταλαντούχους πλην άγνωστους ακόμη σκηνοθέτες όπως ο Μάρτιν Σκορσέζε, ο Τζορτζ Λούκας, ο Μπράιαν ντε Πάλμα και ο Στίβεν Σπίλμπεργκ, ήταν ένας ατημέλητος τριαντάρης που άκουγε στο όνομα Φράνσις Φορντ Κόπολα.
Το 1969 ο Κόπολα δημιούργησε την ανεξάρτητη εταιρεία American Zoetrope, επιχειρώντας -μάταια όπως αποδείχθηκε αργότερα- μέσω αυτής να σταθεί απέναντι στα μεγαθήρια του Χόλιγουντ. Η πρώτη παραγωγή της νεοϊδρυθείσας εταιρείας είχε τον παράξενο τίτλο «THX 1138» και έφερε τη σφραγίδα του εικοσιπεντάχρονου τότε Τζορτζ Λούκας. Πρόκειται για μια οργουελικής έμπνευσης ταινία επιστημονικής φαντασίας, που διαδραματίζεται σε ένα μελλοντικό κόσμο, όπου οι άνθρωποι ελέγχονται από μια απρόσωπη ηλεκτρονική κυβέρνηση και είναι υποχρεωμένοι να καταναλώνουν ναρκωτικά για να κρατούν το πνεύμα τους σε καταστολή. Στην εφιαλτική αυτή κοινωνία, όπου όλοι φορούν άσπρες στολές και έχουν ξυρισμένα κεφάλια, ο έρωτας και το σεξ είναι έννοιες απολύτως απαγορευμένες. Όταν λοιπόν ο πολίτης ΤΗΧ 1138 θα κάνει το έγκλημα να ερωτευτεί τη συγκάτοικό του, θα τιμωρηθεί αυστηρότατα. Αυτό όμως δεν θα τον αποτρέψει από το να προσπαθήσει να δραπετεύσει από τα υπόγεια και να αναρριχηθεί στον εξωτερικό φλοιό του πλανήτη.
Το σενάριο ποτέ δεν ήταν το δυνατό σημείο των ταινιών του Λούκας. Αυτό φαίνεται και στο «THX 1138», το οποίο πάσχει σε αρκετά μεγάλο βαθμό σε αυτό τον τομέα. Από την άλλη πλευρά όμως, η ικανότητα του μετέπειτα δημιουργού του «Star Wars» στο να κατασκευάζει εκ του μηδενός φανταστικούς κόσμους που αιχμαλωτίζουν το μάτι και το μυαλό του θεατή είναι εμφανής και σε αυτή την πρώτη σκηνοθετική του απόπειρα. Με ελάχιστα χρήματα και τεχνικά μέσα, αλλά με επιμονή μέχρι και στην τελευταία λεπτομέρεια, ειδικά στους τομείς της καλλιτεχνικής διεύθυνσης και των εφέ, ο Λούκας έφτιαξε μια ταινία που εκπλήσσει και σήμερα με το μινιμαλιστικό ύφος της και τη διορατικότητά της. Εμπορικά όμως απέτυχε παταγωδώς.
Οι αργοί ρυθμοί και το πειραματικό ύφος τρόμαξαν τους υπεύθυνους της Warner, στην οποία ο Κόπολα είχε προπωλήσει το πρώτο αυτό δημιούργημα της εταιρείας του. Το «THX 1138», αφού πετσοκόφτηκε λίγο μήπως και πλησιάσει τις ταινίες του σειρμού, βγήκε στις αίθουσες χωρίς καμία διαφήμιση και φυσικά «πήγε άπατο».
Η ειδική διπλή αυτή έκδοση DVD περιλαμβάνει μια ψηφιακά αποκατεστημένη και μονταρισμένη εκ νέου βερσιόν της ταινίας. Μάλιστα ο Λούκας και οι συνεργάτες του έχουν επεξεργαστεί ξανά και κάποια από τα οπτικά εφέ. Η εικόνα της ταινίας εντυπωσιάζει με τη λεπτομέρεια που διαθέτει στους διάφορους τόνους του πανταχού παρόντος λευκού, ενώ ο ήχος στο 5.1 ρεμίξ είναι δίχως άλλο αξιοπρεπέστατος για μια ταινία που γυρίστηκε πριν από τριάντα πέντε χρόνια. Ανάμεσα στα χορταστικά έξτρα ξεχωρίζει η σπουδαστική ταινία μικρού μήκους του Λούκας, στην οποία βασίστηκε το «THX 1138».