Οι περισσότεροι αναγνωρίζουν ότι η υγεία είναι ένα από τα σημαντικότερα αγαθά και τεράστια ποσά δαπανώνται παγκοσμίως για τη διατήρησή της. Παρ' όλες τις προσπάθειες ανθρώπων, κυβερνήσεων και οργανισμών είναι δεδομένο ότι στο συγκεκριμένο τομέα πάντα υπάρχουν περιθώρια για βελτίωση. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) έχει καθιερώσει την 7η Απριλίου ως Παγκόσμια Ημέρα Υγείας, δίνοντας κάθε χρόνο έμφαση σε συγκεκριμένα προβλήματα. Φέτος, η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στα παιδιά.
Οι περισσότεροι αναγνωρίζουν ότι η υγεία είναι ένα από τα σημαντικότερα αγαθά και τεράστια ποσά δαπανώνται παγκοσμίως για τη διατήρησή της. Παρ’ όλες τις προσπάθειες ανθρώπων, κυβερνήσεων και οργανισμών είναι δεδομένο ότι στο συγκεκριμένο τομέα πάντα υπάρχουν περιθώρια για βελτίωση. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) έχει καθιερώσει την 7η Απριλίου ως Παγκόσμια Ημέρα Υγείας, δίνοντας κάθε χρόνο έμφαση σε συγκεκριμένα προβλήματα. Φέτος, η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στα παιδιά.
Μια ματιά σε κάποια νούμερα αρκεί για να καταλάβει κανείς το γιατί: περισσότερα από πέντε εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες ή καταστάσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον τους. Τέτοιες είναι η διάρροια, τα νοσήματα του αναπνευστικού, η ελονοσία και οι τραυματισμοί που οφείλονται σε ατυχήματα. Ακόμη περισσότερα αποκτούν αναπηρίες ή αναγκάζονται να ζήσουν με χρόνια νοσήματα, όπως είναι οι αλλεργίες.
Οι επιστήμονες της ΠΟΥ προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν το κοινό αλλά και τους υπευθύνους, υπενθυμίζοντας το αυτονόητο: ότι, δηλαδή, η κατάσταση αυτή είναι αναστρέψιμη. Ενέργειες μπορούν να γίνουν και μέτρα να ληφθούν ώστε αυτά τα νούμερα να μειωθούν δραστικά. Η προσπάθεια εστιάζεται στην εξασφάλιση ενός υγιεινού περιβάλλοντος για τα παιδιά.
Είναι αλήθεια ότι πολλοί από τους κινδύνους που απειλούν την υγεία των παιδιών ενισχύονται από τη φτώχεια, τις συγκρούσεις, τις φυσικές καταστροφές και την κοινωνική ανισότητα. Κατά συνέπεια, τα παιδιά που επηρεάζονται περισσότερο είναι όσα ζουν στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι και στις υπόλοιπες χώρες, ακόμα και στις πλουσιότερες από αυτές, τα παιδιά δεν αντιμετωπίζουν παράγοντες που θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική ή ψυχική τους ακεραιότητα ή, ακόμα, και την ίδια τους τη ζωή.
Επιχειρώντας μια ιστορική αναδρομή, θα δούμε ότι οι παράγοντες αυτοί έχουν αλλάξει με το πέρασμα του χρόνου. Στο παρελθόν, είχαν να κάνουν κυρίως με το ακατάλληλο για πόση νερό, τα ανεπαρκή μέτρα υγιεινής, την ατμοσφαιρική ρύπανση εντός του σπιτιού, τις κακές συνθήκες στέγασης και την κακή διαχείριση των σκουπιδιών και των αποβλήτων. Ευτυχώς, στο μεγαλύτερο τμήμα του πλανήτη, αυτά τα προβλήματα έχουν ξεπεραστεί.
Σήμερα, οι κίνδυνοι προέρχονται από τη χρήση επικίνδυνων χημικών, την ανεπαρκή διαχείριση των τοξικών αποβλήτων, το θόρυβο και τη βιομηχανική ρύπανση. Πιθανές μελλοντικές απειλές ίσως αποτελέσουν η αλλαγή του κλίματος, η καταστροφή του όζοντος, η μόλυνση εδάφους και νερού από μακρόβιους οργανικούς και χημικούς ρυπαντές και νεοεμφανιζόμενες ασθένειες.
Σε επίπεδο πολιτείας η ΠΟΥ προτείνει μέτρα που επικεντρώνονται γύρω από έξι σημεία-κλειδιά, τα οποία είναι:
1. η ασφάλεια του νερού 2. η υγιεινή και η καθαριότητα 3. η ατμοσφαιρική ρύπανση 4. οι φορείς των ασθενειών (έντομα, σκώληκες, κ.ά.) 5. τα χημικά και 6. τα ατυχήματα.
Επειδή, όμως, η μετουσίωση της θεωρίας σε πράξη σε πολιτειακό επίπεδο αποδεικνύεται συνήθως χρονοβόρα, καλό είναι να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε άμεσα σε ατομικό επίπεδο ώστε να διασφαλίσουμε, στο μέτρο του δυνατού, την υγεία των παιδιών που μας περιβάλλουν.
· Αποφυγή του καπνίσματος σε κλειστό χώρο όπου ζουν παιδιά. Η εισπνοή των προϊόντων της καύσης του καπνού είναι πολύ πιο επιβλαβής για τον αναπτυσσόμενο παιδικό πνεύμονα σε σχέση μ’ έναν ενήλικο. Εκτός αυτού, η εξοικείωση με τη συνήθεια του καπνίσματος ανοίγει το δρόμο για την εξέλιξη των παιδιών σε καπνιστές ενηλίκους.
· Ενημέρωση και επίβλεψη για τη σωστή εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής, όπως το πλύσιμο των χεριών μετά τη χρήση της τουαλέτας και ο καθαρισμός των δοντιών μετά από τα κύρια γεύματα της ημέρας.
· Αποθήκευση των φαρμάκων, απορρυπαντικών, ζιζανιοκτόνων και παρόμοιων σκευασμάτων σε μέρη του σπιτιού όπου η πρόσβαση των παιδιών είναι αδύνατη. Το ίδιο ισχύει και για κάθε είδους αιχμηρά αντικείμενα ή μηχανήματα με αιχμηρά κινούμενα μέρη και, φυσικά, για τα πυροβόλα όπλα.
· Επιδιόρθωση ατελειών που είναι πιθανό να προκαλέσουν ατύχημα με πρωταγωνιστή ένα παιδί, όπως τα ακάλυπτα καλώδια και πρίζες ή τα μπαλκόνια με χαμηλά κιγκλιδώματα.
· Προσεκτική χορήγηση φαρμάκων και πάντα μετά από εξέταση και σύσταση ιατρού. Ένα από τα μεγάλα προβλήματα της εποχής μας στην Ιατρική είναι η αυξανόμενη ανθεκτικότητα των μικροβίων που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην κατάχρηση των αντιβιοτικών.
· Φροντίδα για την υγιεινή διατροφή του παιδιού τόσο ως προς την ποιότητα όσο και την ποσότητα. Η παχυσαρκία είναι ένα χαρακτηριστικό που, αν εγκατασταθεί από την παιδική ηλικία, έχει πολλαπλές επιδράσεις στην υγεία του παιδιού καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.
· Ενημέρωση για την οδική ασφάλεια και για τα προστατευτικά μέτρα που θα πρέπει να υιοθετηθούν κατά την τέλεση διαφόρων δραστηριοτήτων, όπως η χρήση κράνους κατά την ποδηλασία. Μέσα από το παιχνίδι, το παιδί μπορεί να διδαχθεί πως να κυκλοφορεί με ασφάλεια με οποιοδήποτε μέσο στη μετέπειτα ζωή του.
Είναι υποχρέωση όλων των ενηλίκων να φροντίσουν, άμεσα ή έμμεσα, τη διατήρηση της υγείας των παιδιών κάνοντας τον κόσμο γύρω τους πιο ασφαλή γι’ αυτά. Πέρα από κάποιες αποφάσεις που θα πρέπει να ληφθούν στα πλαίσια της πολιτικής υγείας και να μετατραπούν το συντομότερο δυνατό σε εφαρμοσμένα μέτρα, ο καθένας μπορεί να συμβάλλει με τον τρόπο του σε αυτό το σκοπό με απλούς τρόπους.