Τα Φιλαράκια: Σαν σήμερα το μεγάλο φινάλε – Γιατί η σειρά είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο;

Σαν σήμερα, τα Φιλαράκια είπαν αντίο. «Κοιτάξτε γύρω, παιδιά», είπε ο Τσάντλερ Μπινγκ στα δίδυμά του, καθώς οι φίλοι και η οικογένειά του φεύγουν από το διαμέρισμά του για τελευταία φορά.

«Αυτό ήταν το πρώτο σας σπίτι. Και ήταν ένα ευτυχισμένο μέρος, γεμάτο αγάπη και γέλιο. Αλλά πιο σημαντικό, λόγω της ρύθμισης ενοικίων, ήταν μια γ@μημ3νη ευκαιρία!».

Σήμερα τα δίδυμα Μπινγκ θα είναι ενήλικα, και η παρέα από τα τηλεοπτικά Φιλαράκια έχει μετρήσει απώλειες. Ο Τσάντλερ Μπινγκ, θα υπάρχει πάντα στην οθόνη, ο Μάθιου Πέρι πάλι, όχι. Ο χρόνος έχει κόστος στους ηθοποιούς που υποδύθηκαν τους ήρωες της πιο αγαπημένης τηλεοπτικής παρέας που έκανε πρεμιέρα στις 22 Σεπτεμβρίου 1994 στο NBC, αυτό δεν ισχύει όμως για την κυριαρχία τους στα νούμερα τηλεθέασης.

Οι λόγοι της επιτυχίας των Friends είναι πολλοί. Ακόμη και αν οι ατημέλητες κομμώσεις τους, τα τεράστια τηλέφωνα και τα παλιομοδίτικα ρομάντζα τους είναι στη σφαίρα του ρετρό με κάποιο μαγικό τρόπο, δεκαετίες μετά, το ευτυχισμένο μέρος που περιγράφει ο Τσάντλερ—και τα 236 επεισόδια αγάπης και γέλιου που διαδραματίστηκαν εκεί—παραμένουν μια αγαπημένη τηλεοπτική συνήθεια για όποιον θέλει να διασκεδάσει χωρίς πολύ σκέψη. Τα Φιλαράκια είναι απλά, η χημεία των πρωταγωνιστών ανεξίτηλη, οι καταστάσεις που ζουν κοινές σε πολλούς.

Απόδειξη της διαχρονικής υπεροχής των Friends είναι ότι στα τέλη του 2018 το Netflix πλήρωσε την εταιρεία WarnerMedia, περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια για να το μεταδίδει στη βιντεοθήκη του για ένα χρόνο. Είναι περίπου το ίδιο ποσό που επένδυσε η πλετφόρμα streaming (130 εκατομμύρια) για την παραγωγή του The Crown, της πιο ακριβής πρωτότυπης σειράς του μέχρι τότε.

Αν και το Netflix δεν αποκαλύπτει μετρήσεις σύμφωνα με εκτιμήσεις από την ερευνητική εταιρεία Nielsen, τα Φιλαράκια ήταν το δεύτερο πιο δημοφιλές πρόγραμμα των ΗΠΑ με μέσο όρο πάνω από 20 επεισόδια ανά λογαριασμό συνδρομητή.

Μετά το Netflix τα Φιλαράκια προβλήθηκαν σε άλλη πλατφόρμα, συνεχίζοντας τις εντυπωσιακές επιδόσεις τους στα ratings.

Η δημοφιλία των Friends δεν είναι ένα φανόμενο που συναντάται στις ΗΠΑ. Στη Βρετανία, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ofcom, η ρυθμιστική τηλεοπτική αρχή, αποκαλύπτουν ότι διπλάσιοι άνθρωποι παρακολουθούν την κωμωδία στο Netflix από όσους παρακολουθούν οποιαδήποτε άλλη εκπομπή σε οποιαδήποτε άλλη υπηρεσία.

Σύμφωνα με τη Google τα Φιλαράκια είναι το πιο δημοφιλές sitcom στη μηχανή αναζήτησης με άλλα τηλεοπτικά hit να ακολουθούν στη λίστα προτιμήσεων. Ο κόσμος ψάχνει τα επεισόδια των Friends και μετά ενδιαφέρονται για τις κωμωδίες The Office, How I Met Your Mother και The Big Bang Theory -με μεγάλη διαφορά.

Ό,τι και αν κάνουν οι συνδρομητές των streaming υπηρεσιών, πάντα για πάντα θα επιστρέφουν στο Central Perk.

Aναλυτές έχουν προσπαθήσει να τεκμηριώσουν και να επισημάνουν τις ποιότητες που έχουν κάνει τα Φιλαράκια τόσο μοναδικά, ένα τηλεοπτικό φαινόμενο που δεν λαχανιάζει.

Η εκπομπή είναι σίγουρα αστεία, αλλά όχι περισσότερο από άλλες. Κριτικοί συχνά επισημαίνουν ότι το χιούμορ του Seinfeld είναι πιο εκλεπτυσμένο στον τρόπο που μετατρέπει καθημερινές καταστάσεις σε αστεία επεισόδια.

Οι αμήχανες στιγμές ενός αφεντικού με υπαλλήλους στο The Office είναι σίγουρα πιο εξωφρενικά προκαλόντας γέλια και η νευροδιαφορετικότητα του Σέλντον Λι Κούπερ είναι ένας σεναριακός άθλος από μόνη της. Στον αντίποδα, τα Φιλαράκια είναι αστεία γιατί οι ήρωες της σειράς έχουν ελαττώματα. Ο Ρος είναι υπερόπτης, η Ρέιτσελ είναι ματαιόδοξη, ο Τσάντλερ είναι ανασφαλής, η Μόνικα είναι αυστηρή, ο Τζόι είναι ανόητος και η Φοίβη είναι τουλάχιστον ιδιότυπη.

Πολλές κωμωδίες, πριν και μετά τα Φιλαράκια, έχουν βασιστεί σε ανάλογες συγκρούσεις προσωπικοτήτων για να κάνουν το κοινό να γελάσει. Αν όμως κάνει τα Φιλαράκια να ξεχωρίζουν σε κάτι είναι η ικανότητα τους να κάνουν τους θεατές να νοιάζονται για τους ήρωες τους, σημειώνει ο ακαδημαϊκός Μπράιαν Κρεγκ από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης στον Economist.

Σε αυτό βοήθησαν παλιά, κλασικά κόλπα. Το φλερτ ανάμεσα σε Ρος και Ρέιτσελ (που μερικές φορές μετέτρεψε την κωμωδία σε σαπουνόπερα) ήταν πάντα εκεί, ο Τσάντλερ και η Μόνικα ξεκίνησαν την εκπομπή ως γνωστοί και την τελείωσαν ως σύζυγοι και γονείς.

Οι ευφυείς σεναριογράφοι έκαναν ταξίδια στο παρελθόν των χαρακτήρων χτίζοντας τις σχέσεις τους, και όπως μαρτυρούν οι αριθμοί του IMDb, τα πιο αγαπημένα επεισόδια σύμφωνα με τη βαθμολογία της ιστοσελίδας είναι όσα εμβαθύνουν στο παρελθόν -επεισόδια που μας δείχνουν τους ήρωες στην εφηβεία τους, ιστορίες από το παρελθόν τους και συναντήσεις με τους γονείς τους.

Μέχρι το τελευταίο επεισόδιο που προβλήθηκε το 2004, εκατομμύρια τηλεθεατές ανά τον κόσμο ήξεραν περισσότερα ίσως για τους έξι χαρακτήρες παρά για τον ίδιο τους τον εαυτό.

Βέβαια, κομμάτια από τη σειρά έχουν κακοφορμίσει μέσα στο χρόνο. Στα χρόνια μετά το πέμπτο πιο δημοφιλές τηλεοπτικό φινάλε όλων των εποχών, τα Φιλαράκια έχουν κατηγορηθεί για αναπαραγωγή φυλετικών στερεότυπων, ρατσισμό, μια εξαιρετικά λευκή και άσπιλη αποτύπωση της αμερικανικής συνθήκης.

Πολλά αστεία σχετικά με γκέι χαρακτήρες φαίνονται τώρα αδέξια και ομοφοβικά, ενώ ο πατέρας του Τσάντλερ, μια τρανς γυναίκα, συχνά χλευάζεται. Ωστόσο τίποτα δεν μοιάζει να «τραυματίζει» την υπεροχή τους στην τηλεθέαση. Ακόμη και αν οι millennials και οι Gen Z βρίσκουν τα Φιλαράκια ρετρό (είναι), η ιδεαλιστική απεικόνιση της ζωής κάποιων 20άρηδων που όσο και αν μπλέκουν σε περιπέτειες, ποτέ πραγματικά δεν είχαν άγχος για τα εργασιακά ή την τσέπη τους, είναι γοητευτική.

Η ρύθμιση ενοικίων που αναφέρθηκε από τον Τσάντλερ στο τελευταίο επεισόδιο σημαίνει ότι η Μόνικα μπορεί να πληρώνει 200 δολάρια το μήνα για το διαμέρισμά της, αντί για τα 8.000 δολάρια που θα κόστιζε κανονικά, είναι ένα όνειρο για τον καθένα.

Έρευνα στη Βρετανία, σε παιδιά ηλικίας 9 έως 16 ετών, διαπίστωσε ότι τα Φιλαράκια ήταν η αγαπημένη τους σειρά, αν και οι περισσότεροι από αυτούς γεννήθηκαν μετά την προβολή του τελευταίου επεισοδίου. Γιατί; Μα γιατί ό,τι και αν γίνει, τα Φιλαράκια είναι εκεί για όλους μας.