Δεν θα μισήσω: Το ντοκιμαντέρ για τον Παλαιστίνιο γιατρό του Beyond Borders αφυπνίζει

Ένα ντοκιμαντέρ θέλει να μας υπενθυμίσει τη δύναμη της ειρήνης απέναντι στο χάος του πολέμου και στο επίκεντρο του η τραγική φιγούρα ενός άνδρα που παλεύει ενάντια σε όλα, για πασιφισμό.

Από τον προσφυγικό καταυλισμό Jabaliya της Γάζας μέχρι το Πανεπιστήμιο του Τορόντο και το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ, το I Shall Νot Ηate ακολουθεί την αχαρτογράφητη πορεία του Dr. Izzeldin Abuelaish, του πρώτου Παλαιστίνιου γιατρού που εργάζεται σε ισραηλινό νοσοκομείο και ξεγεννάει μωρά.

Το ήθος της συγχώρεσης και της συμφιλίωσης του δοκιμάζεται, όταν το 2009 ένα ισραηλινό τανκ βομβαρδίζει το σπίτι του, σκοτώνοντας τις τρεις κόρες και την ανιψιά του.

Ο Abuelaish, με δύναμη ψυχής, κάνει την τραγωδία της ζωής του μια παγκόσμια εκστρατεία για την εξάλειψη του μίσους με το ντοκιμαντέρ να είναι μια «επιστολή ανεκτικότητας από έναν βαθιά εμπνευσμένο άνθρωπο με ένα μήνυμα τόσο επείγον όσο ποτέ άλλοτε».

«Πώς μπορούμε να κατανοήσουμε έναν άντρα που επιμένει στην ανάγκη για συμφιλίωση λίγες ώρες αφότου η κόρη του αποκεφαλίστηκε από ισραηλινή βόμβα;»

Το ντοκιμαντέρ με τίτλο I Shall Νot Ηate (Δεν θα μισήσω) είναι και η ταινία που ανοίγει το τριήμερο προβολών του Beyond Borders στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας.

Η προβολή, παρουσία του πρωταγωνιστή της, του Παλαιστίνιου γιατρού, Dr. Izzeldin Abuelaish φέρνει και θέλει να είναι ένα ηχηρό μήνυμα κατά του μίσους.

Ο Abuelaish, η ιστορία του οποίου συγκλονίζει, έρχεται στην Αθήνα για την προβολή προσκεκλημένος του Beyond Borders – Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου που για τρεις μέρες φέρνει στην οθόνη της Ταινιοθήκης ιστορίες για ενσυναίσθηση.

Το ντοκιμαντέρ καναδικής παραγωγής 2024, σε σκηνοθεσία της Tal Barda, βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο του Dr Abuelaish με συνταρακτικά ντοκουμέντα από τη ζωή του και έκανε ελληνική πρεμιέρα στο Καστελλόριζο.

Καθήλωσε, απέσπασε το Χάλκινο Στεφάνι της Μεγίστης και τώρα προβάλεται δωρεάν στην Αθήνα με τον ίδιο τον ήρωα του να δηλώνει παρών.

Μια οδύσσεια

Ο Dr. Izzeldin Abuelaish, Παλαιστίνιος-Καναδός γιατρός και διεθνώς αναγνωρισμένος ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ειρήνη έχει αφοσιωθεί στην υγεία και στην εκπαίδευση των γυναικών και κοριτσιών στη Μέση Ανατολή.

Ο ίδιος γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Καταυλισμό Προσφύγων Jabalia στη Λωρίδα της Γάζας και έχει επιβιώσει κάνοντας το θρήνο δύναμη.

Ξεπερνώντας πολλές προσωπικές δυσκολίες, συμπεριλαμβανομένης της φτώχειας, της βίας και της φρικτής δολοφονίας των τριών κορών και της ανιψιάς του στη Γάζα το 2009, πρόσφατα έζησε τη δολοφονία 21 μελών της οικογένειάς του, ανιψιών και ξαδέρφων.

Πέντε φορές υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης και γνωστός ως ο Νέλσον Μαντέλα, Μαχάτμα Γκάντι και Μάρτιν Λούθερ Κινγκ της Μέσης Ανατολής, ο Παλαιστίνιος γιατρός έχει αφιερώσει τη ζωή του στην υγεία ως όχημα για την ειρήνη.

Το βιβλίο του, I Shall Not Hate: A Gaza Doctor’s Journey on the Road to Peace and Human Dignity, μια αυτοβιογραφία της απώλειας και της μεταμόρφωσής του, δημοσιεύθηκε το 2010, έχει μεταφραστεί μέχρι σήμερα σε 23 γλώσσες και έχει λάβει παγκόσμια αναγνώριση από τους κριτικούς. Ένα διεθνές μπεστ σέλερ, το βιβλίο, ορμώμενο από τη δολοφονία των παιδιών του από Ισραηλινό βομβαρδισμό στις 16 Ιανουαρίου 2009, αποτελεί και την απόδειξη της δέσμευσής του στη συγχώρεση ως λύση στη σύγκρουση και καταλύτη για την ειρήνη.

Το βιβλίο -πέρα από αφορμή για το ντοκιμαντέρ- έχει γίνει θεατρική παράσταση σε πολλές γλώσσες, όπως γερμανικά, γαλλικά, ισπανικά και αραβικά και αφορμή για να γνωρίσει ο κόσμος έναν πασιφιστή που η δύναμη του μοιάζει φάρος.

Ο Dr Abuelaish που έχει λάβει πολλά βραβεία και τιμητικούς, καθώς και διδακτορικούς τίτλους (ανάμεσά τους οι The Order of Ontario, The Meritorious Service Cross, the Queen Elizabeth II Diamond Jubilee Medal, The Governor General’s Medallion, the World Citizenship in Action Award, presented by the Canadian Branch of the Registry; the Mahatma Gandhi Peace Award of Canada; the Foundation P&V Citizenship Award; the Calgary Peace Prize; the Lombardy Region Peace Prize, the Stavros Niarchos Prize for Survivorship) ανακηρύχθηκε ένας από τους 25 Κορυφαίους Καναδούς μετανάστες, ένας από τους 500 πιο ισχυρούς Άραβες και ένας από τους 500 πιο επιδραστικούς μουσουλμάνους.

Ήταν ένας από τους τρεις φιναλίστ για το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης.

Ένας σύγχρονος άγιος;

«Ως γαλλο-αμερικανίδα γεννημένη από ακτιβιστές της ειρήνης, με ελκύουν οι ιστορίες που αντιτίθενται σε παγιωμένες πολιτικές αφηγήσεις» είπε σε σημείωμα της η Tal Barda.

«Γνώριζα ότι ο Dr. Abuelaish είναι παλαιστίνιος γιατρός που είχε υποστεί μια απίστευτη τραγωδία και διακήρυττε την ειρήνη. Όταν η αδερφή μου, δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ήταν σύμβουλος στην αγωγή του κατά του Ισραηλινού κράτους το 2018, είχα την ευκαιρία να τον συναντήσω προσωπικά. Τον γνώρισα καλύτερα, όταν επισκέφτηκα το Τορόντο και πέρασα ώρες μαζί του και τα παιδιά του. Όσο περισσότερα μάθαινα, τόσο πιο εκπληκτική μου φαινόταν η στάση του σε αυτές τις απίστευτες συνθήκες.

Ξεπέρασε αμέτρητα εμπόδια σε έναν προσφυγικό καταυλισμό για να γίνει γιατρός, στη συνέχεια υπέμεινε τον ρατσισμό και τις υποψίες τόσο των Παλαιστινίων όσο και των Ισραηλινών γονέων, ενώ φρόντιζε τα βρέφη τους.

Ανέθρεψε μόνος του τα οκτώ παιδιά του όταν πέθανε η γυναίκα του, έθαψε μόνος του τις τρεις του κόρες και στη συνέχεια εγκατέστησε τα εναπομείναντα πέντε παιδιά του σε μια νέα χώρα. Και μέσα σε όλα αυτά ήταν ένας κοινωνικός ακτιβιστής για την προώθηση της ειρήνης μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών, ακόμη και αφότου σκοτώθηκαν οι κόρες του.

«Ο Abuelaish χρησιμοποιεί το προσωπικό του πένθος ως θεραπευτικό παράγοντα μιας κοινωνίας διαλυμένης από το μίσος και τη δυσπιστία. Αλλά οι περισσότεροι δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς παραμένει δυνατός και ευγενής παρά τα βάσανά του»

Ο Abuelaish χρησιμοποιεί το προσωπικό του πένθος ως θεραπευτικό παράγοντα μιας κοινωνίας διαλυμένης από το μίσος και τη δυσπιστία. Αλλά οι περισσότεροι δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς παραμένει δυνατός και ευγενής παρά τα βάσανά του.

Ως ντοκιμαντερίστρια πιστεύω ότι ο ρόλος μου δεν είναι μόνο να μοιράζομαι ιστορίες από εμπνευσμένους χαρακτήρες, αλλά και να αμφισβητώ τα κίνητρά τους και να αποκαλύπτω όλες τις σκιές της προσωπικότητάς τους.

Πώς παρακάμπτει τα ανθρώπινα αισθήματα εκδίκησης και μίσους που όλοι οι άλλοι θα φαντάζονταν αν ήταν στη θέση του; Πώς μπορούμε να κατανοήσουμε έναν άντρα που επιμένει στην ανάγκη για συμφιλίωση λίγες ώρες αφότου η κόρη του αποκεφαλίστηκε από ισραηλινή βόμβα; Πώς μπορεί να εκπαιδεύσει τα παιδιά του, που έχασαν τους δικούς τους ανθρώπους, να κάνουν το ίδιο; Είναι ένας σύγχρονος άγιος; Ή είναι τραγικά μη ευθυγραμμισμένος με τον κόσμο γύρω του; Είναι επίσης δουλειά του σκηνοθέτη να τοποθετήσει τον χαρακτήρα στο ευρύτερο πλαίσιο που τον περιβάλλει.

Στο I Shall Not Hate διηγούμαι μια σύνθετη ιστορία χαρακτήρων που συγκλίνει με το μεγαλύτερο αφήγημα: Τη μάχη για τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού. Την κουλτούρα της πολεμικής εκπαίδευσης στη Μέση Ανατολή που ενισχύει τον κύκλο της βίας και της εκδίκησης. Και τη σύγκρουση της εσωτερικής ταυτότητας που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες σε νέες χώρες».

Η σκηνοθέτιδα και δημιουργός Tal Barda είναι Γαλλοαμερικανίδα ντοκιμαντερίστρια και παραγωγός που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ιερουσαλήμ.

Έχει διακριθεί από το Greenhouse Film Programme και το SIMA (Global impact media awards), είναι υπότροφος του Tribeca Film Fund και οι ταινίες της έχουν προβληθεί σε διεθνή φεστιβάλ και κινηματογράφους σε όλον τον κόσμο ενώ έχει συνεργαστεί με διεθνείς ραδιοτηλεοπτικούς φορείς, όπως HBO, ARTE, BBC, CBC, ZDF και IKON.

Το πιο πρόσφατο έργο της Tal είναι μια σειρά ντοκιμαντέρ 3 τμημάτων με τίτλο Criminal file 512, που υπήρξε η δημοφιλέστερη σειρά ντοκιμαντέρ στην ισραηλινή τηλεόραση το 2022.

Η προβολή

Το I Shall Not Hate προβάλλεται την Παρασκευή 28 Μαρτίου 2025 στις 19.45 με ελέυθερη είσοδο. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας κατά την προσέλευση και θα ακολουθήσει συζήτηση με τον Dr. Abuelaish.

Το ντοκιμαντέρ είναι ένα από όσα θα προβληθούν στα πλαίσια των καθιερωμένων προβολών των βραβευμένων ταινιών του Beyond Borders – Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.

Συγκλονιστικές ιστορίες, συγκλονιστικοί άνθρωποι

Φέτος η πρόταση του Beyond Borders για το αθηναϊκό τριήμερο είναι ντοκιμαντέρ που ρίχνουν φως στις λιγότερο προβεβλημένες πτυχές της Ιστορίας, που υψώνουν τη φωνή τους για ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα και συμπερίληψη, που ξεδιπλώνουν θαρραλέα προσωπικές ιστορίες – πεδία «μάχης» όπου αποτυπώνεται ο κοινωνικοπολιτικός χάρτης της εποχής σημειώνουν οι διοργανωτές.

Πέρα από την ιστορία του ανθρωπιστή Παλαιστίνιου γιατρού θα προβληθούν οι παρακάτω δημιουργίες που φέρνουν στη μεγάλη οθόνη σημαντικά ντοκουμέντα:

Το Bangarang του Giulio Mastromauro (Ιταλία 2023) αφηγείται τον κόσμο της παιδικής ηλικίας στον Τάραντα, τη βιομηχανική πόλη στη νότια Ιταλία

Το Koka του Aliaksandr Tsymbaliuk (Πολωνία 2024) μας συστήνει τη σχέση μεταξύ πατέρα και γιου που ζουν στην άκρη του κόσμου κοντά στη Βερίγγειο Θάλασσα.

Η Λώξη των Δημήτρη Ζάχου, Θανάση Καφετζή (Ελλάδα 2024) μας γνωρίζει τη Λωξάνδρα, μια νέα γυναίκα με σύνδρομο Down που γίνεται το πρώτο ανάπηρο άτομο που υπογράφει συμβόλαιο ηθοποιού με το Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας.

Το My Place Ozerna της Karina Będkowska (Πολωνία 2022) είναι ένα τρυφερό ντοκιμαντέρ για το ταξίδι μιας γυναίκας από το Λονδίνο στην Ozerna, ένα μικρό χωριό στην Ουκρανία.

Το Searching for Rodakis του Saim Kerem Soyyilmaz (Τουρκία 2023) μας γνωρίζει την την ανακάλυψη της ταφόπλακας της δεκαεπτάχρονης Χρυσούλας κατά την ανακαίνιση ενός παλιού σπιτιού κοντά στην Κωνσταντινούπολη.

Το The Board της Carmen Tortosa (Ισπανία 2023) μας αποκαλύπτει τη διαδικασία λήψης παρατεταμένης αναρρωτικής άδειας ή πιστοποίησης μόνιμης αναπηρίας των εργαζομένων.

Το Sister of Mine του Mariusz Rusinski (Πολωνία 2023) καταγράφει τις συνθήκες που οδήγησαν μια ταλαντούχα έφηβη στον εθισμό με ναρκωτικά.

Το Monument του Maksim Avdeev (Ρωσία 2024) αφηγείται τη σχέση πατέρα και ομοφυλόφιλου γιού σε έναν προβληματισμό για την οικογένεια, την ταυτότητα και την άβυσσο της ιδεολογίας.

View this post on Instagram

A post shared by Beyond Borders (@beyondbordersfestival)

«Όπως είχαμε υποσχεθεί, το ταξίδι του Beyond Borders στην Αθήνα, όπως και σε άλλες πόλεις εκτός Ελλάδας, είναι πλέον θεσμός. Είναι μεγάλη μας χαρά να μοιραζόμαστε με το ευρύτερο κοινό ταινίες που μας μάγεψαν το καλοκαίρι στο Καστελλόριζο και αξίζει να τις απολαύσει όσο το δυνατόν περισσότερος κόσμος» είπε η Ειρήνη Σαρίογλου, καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ.

«Οι ταινίες του φεστιβάλ – οι περισσότερες από τις οποίες προβάλλονται σε ελληνική, διεθνή και παγκόσμια πρεμιέρα και έπειτα ταξιδεύουν στα φεστιβάλ ή και στις αίθουσες -, ξεχωρίζουν για την ποιότητα, την κοινωνική τους ευαισθησία και την επιμονή τους να μην σωπαίνουν σε σκοτεινές και επικίνδυνες εποχές. Με σεβασμό και θαυμασμό στους δημιουργούς τους επιμένουμε κι εμείς για ένα όλο και καλύτερο φεστιβάλ, αντάξιο των ταινιών που μας εμπιστεύονται. Σε αυτήν την προσπάθεια θέλουμε να είστε κοντά μας. Σας περιμένουμε όλους και όλες σε ένα κινηματογραφικό τριήμερο χωρίς σύνορα στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος!».

Πληροφορίες για όλες τις προβολές εδώ.

Το τριήμερο είναι σε συνεργασία με τη ΔΕΗ.