Επιδότηση της κατανάλωσης ή της απασχόλησης;

Οι επιπτώσεις της πανδημίας συνεχίζονται με έντονο ρυθμό και με την έλευση του νέου έτους, τόσο στην Ελλάδα όσο στην Ευρώπη και παγκόσμια, ενώ η έλευση των εμβολίων και των εγκρίσεων από τις αρμόδιες αρχές, αποτελούν σίγουρα μια αχτίδα αισιοδοξίας για την επαναφορά στην κανονικότητα.

Τα προγράμματα στήριξης που εφαρμόζονται στις περισσότερες χώρες, αφορούν την παρέμβαση του κράτους και την επέκταση της δημοσιονομικής πολιτικής, με στόχο την προστασία των εισοδημάτων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.

Παρά βέβαια τα σημαντικά κονδύλια που έχουν εκταμιευθεί μέχρι στιγμής από την ίδια την ΕΕ, καθώς και από τους εθνικούς προϋπολογισμούς,  η στόχευση έχει να κάνει με την κοινωνική συνοχή, ώστε να μην υπάρξει σημαντική απώλεια της αγοραστικής δύναμης.

Παρόλα αυτά, η επίπτωση στην ανεργία είναι σημαντική, σε όλες τις δυτικές χώρες παρά την διαδικασία συμμετοχής του κράτους, σε μέρος των πληρωμών του ονομαστικού μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών.

Θα ήταν σίγουρα περισσότερο αποτελεσματικό, με την δραματική πτώση των κλάδων του λιανεμπορίου, των μεταφορών και του τουρισμού παγκόσμια, η εστίαση των προγραμμάτων στήριξης, να είναι η εγγυημένη απασχόληση, σε συνδυασμό με την επιμόρφωση και τον επαγγελματικό προσανατολισμό, ώστε να υπάρξει και ο απαραίτητος ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας.

Ο στόχος θα πρέπει να είναι η πλήρης απασχόληση μέσα από ένα δίκαιο και ανταγωνιστικό σύστημα καπιταλισμού, όπου οι μόνιμες θέσεις εργασίας έρχονται και ενσωματώνονται στις πραγματικές ανάγκες της νέας εποχής και δεν διατηρούνται επιδοματικά, για να καταργηθούν αργότερα μέσω εκτεταμένων απολύσεων στα πλαίσια της απώλειας ρευστότητας και ανταγωνιστικότητας.

Άρα λοιπόν είναι ανάγκη να σχεδιαστούν μέσω και του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ, νέα προγράμματα απασχόλησης και κατάρτισης που αφενός εγγυώνται την απασχόληση του προσωπικού για τους κλάδους που πλήττονται και αφετέρου χρηματοδοτούν τις επιχειρήσεις για νέες βιώσιμες θέσεις εργασίας, που τελικά θα ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή και μέσω των αυξημένων μισθών θα ενδυναμώσουν την κατά κεφαλή κατανάλωση.

Είναι βέβαιο πως ένα τέτοιο εγχείρημα δεν είναι εύκολο να εφαρμοστεί κεντροποιημένα, αλλά και μόνο η τεχνογνωσία και η έγκριση της ΕΕ, μπορεί να δώσει την απαραίτητη ώθηση στα κράτη μέλη, στο να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους προς ένα νέο σημείο ισορροπίας στην αγορά εργασίας.

Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός.