Μπούμερανγκ για τις ΗΠΑ η στάση «δύο μέτρα και δύο σταθμα» απέναντι στο Ισραήλ

Μια ισραηλινή επίθεση στο Κατάρ – σύμμαχο των ΗΠΑ και έδρα μίας από τις μεγαλύτερες αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις – δεν ήταν κάτι που περίμενε κανείς. Ίσως θα έπρεπε, όμως. Γιατί αυτό ακριβώς συμβαίνει όταν μια χώρα πιστεύει ότι λειτουργεί με διαφορετικούς κανόνες από όλους τους άλλους.

Αυτό συμβαίνει όταν ο στενότερος σύμμαχος αυτής της χώρας – οι ΗΠΑ –  αποδεικνύει επανειλημμένα ότι αυτοί οι διαφορετικοί κανόνες δεν είναι απλώς ανεκτοί, αλλά και επιτρεπτοί, σχολιάζει χαρακτηριστικά η Washington Post, υπενθυμίζοντας πως, με την προσθήκη της Ντόχα, το Ισραήλ έχει βομβαρδίσει πέντε πρωτεύουσες της Μέσης Ανατολής τους τελευταίους μήνες, συμπεριλαμβανομένων της Βηρυτού στον Λίβανο, της Δαμασκού στην Συρία, της Τεχεράνης στο Ιράν και της Σαναά στην Υεμένη.

Σε κάποιο σημείο, η Αμερική πρέπει να αποφασίσει: Είναι μια παγκόσμια υπερδύναμη που καθιστά όλες τις πλευρές υπεύθυνες, ή απλώς διευκολύνει το Ισραήλ;

Ο πόλεμος και η γενοκτονία στη Γάζα είχαν την ευκαιρία να τελειώσουν. Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε ανακοινώσει μια «τελική προσφορά» για μια ειρηνευτική πρόταση, η οποία μεταφέρθηκε στην πολιτική ηγεσία της Χαμάς στη Ντόχα την Δευτέρα. Ωστόσο, όπως έχει κάνει πολλές φορές στο παρελθόν, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ενέτεινε τις εχθροπραξίες για τους δικούς του πολιτικούς στόχους, υπονομεύοντας τις διαπραγματεύσεις και αλλάζοντας επανειλημμένα τους στόχους.

Η φιλοξενία της Χαμάς από το Κατάρ δεν ήταν παράνομη πράξη

Ένας από τους στόχους του Ισραήλ ήταν ο Χαλίλ αλ-Χάγια, ο οποίος ηγούνταν των έμμεσων συνομιλιών για κατάπαυση του πυρός με το Τελ Αβίβ. Ο Χάγια επέζησε της επίθεσης, αλλά πέντε άλλοι, μεταξύ των οποίων και ένα μέλος των εσωτερικών δυνάμεων ασφαλείας του Κατάρ, σκοτώθηκαν.

Η χρονική στιγμή δεν ήταν τυχαία. Οι διαπραγματευτές της Χαμάς συνεδρίαζαν ακριβώς τη στιγμή της επίθεσης, για να συζητήσουν την πρόταση του Τραμπ για κατάπαυση του πυρός και είχαν προγραμματίσει να απαντήσουν το ίδιο βράδυ. Ωστόσο, έγιναν στόχος σε μια κατοικημένη περιοχή ενός κυρίαρχου κράτους, που έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ως μεσολαβητής μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ.

Επιπλέον, η φιλοξενία της Χαμάς από το Κατάρ δεν αποτελεί παράνομη πράξη, καθώς έχει την έγκριση των ΗΠΑ. Έτσι μπορούν οι αμερικανικές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης και αυτής του Τραμπ, να διαπραγματεύονται με τη Χαμάς, η οποία έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση.

Το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να στοχεύσει οποιονδήποτε εμπλέκεται στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023, στις οποίες σκοτώθηκαν περισσότεροι από 850 άμαχοι, σημειώνει η Post, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, ότι όπως ανέφερε ακόμη και ο ισραηλινός Τύπος, οι πολιτικοί ηγέτες της Χαμάς στη Ντόχα δεν συμμετείχαν στον σχεδιασμό των επιθέσεων, ούτε είχαν ενημερωθεί για το χρονοδιάγραμμα.

Το Ισραήλ σκοτώνει ανθρώπους με τους οποίους «προσπαθεί» να διαπραγματευτεί

Η επίθεση της περασμένης Τρίτης ήταν μια περίεργη αλλά αποκαλυπτική κίνηση: να σκοτώσεις τους ανθρώπους με τους οποίους προσπαθείς να διαπραγματευτείς, για να παρατείνεις τον πόλεμο που λες ότι προσπαθείς να… τερματίσεις! Αλλά δεν ήταν η πρώτη φορά. Στις επιθέσεις εναντίον της Τεχεράνης τον Ιούνιο, το Ισραήλ προσπάθησε να δολοφονήσει τον Αλί Σαμκάνι, τον Ιρανό αξιωματούχο που επιβλέπει τις πυρηνικές συνομιλίες με την κυβέρνηση Τραμπ.

Μετά τις επιθέσεις του Ισραήλ στη Ντόχα, η αντίδραση του Τραμπ ήταν ασυνήθιστα «απότομη». Σε μια σπάνια δημόσια επίπληξη του Ισραήλ, εξέφρασε την οργή του στο Truth Social: «Η μονομερής βομβιστική επίθεση στο Κατάρ, ένα κυρίαρχο έθνος και στενό σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών, που εργάζεται πολύ σκληρά και αναλαμβάνει με θάρρος κινδύνους μαζί μας για να μεσολαβήσει για την ειρήνη, δεν προωθεί τους στόχους του Ισραήλ ή της Αμερικής».

Οι ΗΠΑ είχαν ελάχιστη προειδοποίηση για την επίθεση, με αποτέλεσμα οι Αμερικανοί αξιωματούχοι να προσπαθήσουν να ειδοποιήσουν το Κατάρ, αλλά ήταν πολύ αργά για να την αποτρέψουν.

«Τα δύο μέτρα και δύο σταθμά» στη στάση των ΗΠΑ

Πράγματι, υπάρχουν «δύο μέτρα και δύο σταθμά», αλλά όχι με τον τρόπο που συχνά υποθέτουμε. Το Ισραήλ είναι η μόνη χώρα στη Μέση Ανατολή που φαίνεται να έχει απεριόριστο δικαίωμα να υπερασπίζεται τον εαυτό της, ενώ ταυτόχρονα αρνείται αυτό το δικαίωμα σε άλλους. Μπορεί να ενεργεί ατιμώρητα πέρα από τα διεθνή σύνορα, να παραβιάζει την κυριαρχία άλλων κρατών και να διαταράσσει τις διπλωματικές διαδικασίες – χωρίς να νοιάζεται για τις συνέπειες. Καμία άλλη χώρα στην περιοχή, ή οπουδήποτε αλλού, δεν απολαμβάνει τέτοια ελευθερία.

Ωστόσο, αυτό δεν αφορά μόνο στο Ισραήλ. Αφορά στην προθυμία της Αμερικής να επιτρέψει συμπεριφορές που θα καταδίκαζε αν προέρχονταν από οποιαδήποτε άλλη χώρα.

«Βουβαμάρα» από τους Δημοκρατικούς για την επίθεση στη Ντόχα

Ίσως να εκπλήσσει κάποιους το γεγονός ότι η αντίδραση της ηγεσίας των Δημοκρατικών στην επίθεση του Ισραήλ ήταν συγκρατημένη – πολύ περισσότερο και από τις επικρίσεις του Τραμπ. Ο ηγέτης της μειοψηφίας (Ρεπουμπλικάνοι) στη Γερουσία, Τσαρλς Ε. Σούμερ, εξέφρασε την ανησυχία του και ζήτησε με θάρρος μια εμπιστευτική ενημέρωση. Ο ηγέτης της μειοψηφίας (Δημοκρατικοί) στη Βουλή, Χακίμ Τζέφρις, δεν εξέφρασε καν την ανησυχία του, αρνούμενος να καταδικάσει – ή να πει οτιδήποτε – για την ίδια την επίθεση. Αυτό ήταν μια υπενθύμιση, αν χρειαζόταν, ότι η Αμερική στερείται μιας βιώσιμης αντιπολίτευσης.

Και είναι το λογικό τελικό αποτέλεσμα μιας πολιτικής που αντιμετωπίζει το Ισραήλ ως εξαίρεση εδώ και δεκαετίες. Οι ΗΠΑ έχουν πεισθεί ότι η υποστήριξη του Ισραήλ σημαίνει να «δεν λέμε ποτέ όχι».

Είναι οι ΗΠΑ παγκόσμια υπερδύναμη ή απλώς διευκολύνει το Ισραήλ;

Τι σημαίνει αυτό για την αμερικανική δύναμη και αξιοπιστία; Αν δεν μπορεί να εμποδίσουμε έναν σύμμαχο να επιτεθεί σε έναν άλλο σύμμαχο, ποιο είναι το νόημα να είναι και να δηλώνει υπερδύναμη; Αν δεν μπορεί να διασφαλίσει ότι οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις θα προχωρήσουν χωρίς η μία πλευρά να βομβαρδίζει τους διαπραγματευτές της άλλης, τι είδους μεσολαβητές είναι;

Η δυσάρεστη αλήθεια είναι ότι ο καταστροφικός ρόλος του Ισραήλ στην περιοχή θα συνεχιστεί έως ότου περιοριστεί, και μόνο μία χώρα μπορεί να το περιορίσει: οι ΗΠΑ. Η Αμερική παρέχει τα όπλα, τη διπλωματική κάλυψη και την οικονομική υποστήριξη που καθιστούν δυνατή την περιφερειακή κυριαρχία του Ισραήλ. Με αυτή την υποστήριξη έρχεται και η ευθύνη, όμως, όχι μόνο για την ασφάλεια του Ισραήλ, αλλά και για τις συνέπειες των ενεργειών του.

Έως ότου οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να αναλάβουν σοβαρά αυτή την ευθύνη, απαράδεκτες ενέργειες όπως η επίθεση της Τρίτης στη Ντόχα θα συνεχίσουν να επαναλαμβάνονται. Και κάθε φορά, η θέση της Αμερικής ως αξιόπιστου μεσολαβητή – και οι σχέσεις της με άλλους συμμάχους – θα υπονομεύονται. Σε κάποιο σημείο, πρέπει να αποφασίσει: Είναι μια παγκόσμια υπερδύναμη που καθιστά όλες τις πλευρές υπεύθυνες, ή απλώς διευκολύνει το Ισραήλ;