«Τι σημαίνει για εσάς η ημέρα της γυναίκας;»

Με την 8η Μαρτίου να αποτελεί εδώ και χρόνια την ημέρα μνήμης των αγώνων του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών, η σημερινή ημέρα αποτελεί ακόμη μια «επέτειο» που μας υπενθυμίζει τη σημασία της επιτάχυνσης των προσπαθειών για την εξάλειψη των συστημικών εμποδίων και προκαταλήψεων που εμποδίζουν την ισότητα σε βάρος των γυναικών.

Κι όσο κι αν κάποιοι τείνουν να την «στολίσουν» με τριαντάφυλλα και ρομαντικά δώρα σε μητέρες, συντρόφους και φίλες, οι γυναίκες σήμερα γνωρίζουν πολύ καλά πως η 8η Μαρτίου συμβολίζει πολλά περισσότερα από αυτά…

Τέσσερις γυναίκες σε διαφορετικές ηλικίες, με διαφορετικό υπόβαθρο, ιδιότητα, ζωή, μιλούν στο in, και δίνουν τη δική τους εκδοχή για το τι σημαίνει για κάθε μια από εκείνες η ημέρα της γυναίκας…

Ρωξάνη Μπέη, αντιδήμαρχος Καθαριότητας και Ανακύκλωσης – αναπληρώτρια δημάρχου Αθηναίων

Για μένα, η 8η Μαρτίου δεν είναι απλά μια επέτειος. Είναι μια υπενθύμιση των σπουδαίων αγώνων που έδωσαν γενιές γυναικών πριν από εμάς, για να απολαμβάνουμε εμείς σήμερα δικαιώματα και κατακτήσεις που πια μοιάζουν εντελώς αυτονόητα και συχνά λαμβάνονται ως δεδομένα.

Είναι μια επέτειος αφιερωμένη στη δύναμη, την ανθεκτικότητα και τα εμπόδια που μέχρι και σήμερα αποτελούν τροχοπέδη σε κάθε πτυχή της ζωής κάθε θηλυκότητας.

Δυστυχώς, με όσα συμβαίνουν από την Ελλάδα μέχρι την Αμερική, αλλά και σε κάθε γωνιά του κόσμου αποδεικνύεται ξανά και ξανά πως τίποτα δεν είναι δεδομένο. Το 2025 οι γυναικοκτονίες μαστίζουν τη χώρα μας, τη στιγμή που στις ΗΠΑ θέτονται υπό αμφισβήτηση ακόμα και βασικά κεκτημένα, όπως αυτό της άμβλωσης. Τίποτα λοιπόν δεν είναι δεδομένο και οφείλουμε να επαγρυπνούμε και να αγωνιζόμαστε αδιάκοπα, τιμώντας τις προηγούμενες γενιές γυναικών και προστατεύοντας τις επόμενες.

Η θέση μου ως αντιδημάρχου Καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων με κάνει να νιώθω διπλή ευθύνη, καθώς πέραν της ίδιας της υπηρεσίας, θέλω πραγματικά να αναδείξω και το πόσο σημαντικός και διαχρονικός είναι ο ρόλος των γυναικών σε μια υπηρεσία που παραδοσιακά στέκει στο μυαλό των πολλών ως ανδροκρατούμενη. Στερεότυπα που αναπαράγονται φυσικά και καθημερινά και αυτό κοστίζει σε όλες μας. Σε κάθε θέση και εργασία που δίνουμε κόπο και προσπάθεια, αλλά θεωρείτε ανδρική υπόθεση.

Προσωπικά, γνωρίζω από πρώτο χέρι, υπηρετώντας σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο, όπως η αυτοδιοίκηση, ότι ο καθημερινός σεξισμός δεν κάνει διακρίσεις. Μας μεγάλωσε άλλωστε όλες και όλους μας.

Ωστόσο, έχω τη βαθιά πεποίθηση ότι αυτό αλλάζει μόνο μέσω της παρουσίας μας σε κάθε τραπέζι, ειδικά σε αυτά που μέχρι πρότινος δεν υπήρχε θέση. Οι προκαταλήψεις δε θα εξαφανιστούν ξαφνικά, αλλά είναι μονόδρομος να είμαστε παρούσες και να δίνουμε το ρυθμό.

Αθηνά – Πολίνα Ντόβα, επιχειρηματίας – startupper (ιδρύτρια της startup εταιρείας Owiwi, technologist και παραγωγός της σειράς Xpressions)

Για εμένα, η Ημέρα της Γυναίκας είναι μια στιγμή συνειδητοποίησης – για όλα όσα έχουμε κατακτήσει, για όλα όσα μας αμφισβήτησαν και για όλα όσα ακόμα διεκδικούμε.

«Γυναίκες, σας περιγράφουμε όπως μας αρέσει. Κι εξοργιζόμαστε που δεν χωράτε στις περιγραφές μας», έγραψε ο Τίτος Πατρίκιος. Και είναι τόσο αλήθεια. Καλώς η κακώς υπάρχουν κουτάκια και «πρέπει» να χωράμε σε αυτά. Από πάντα. «Δυναμικές αλλά όχι αυταρχικές». «Έξυπνες αλλά όχι προκλητικές». «Γενναίες αλλά όχι απειλητικές».

Μας λένε να ισορροπήσουμε, να προσαρμοστούμε, να γίνουμε κάτι που να χωράει στις όποιες κοινωνικές αφηγήσεις. Οι εποχές αλλάζουν, αλλά οι αφηγήσεις όχι και τόσο. Σε μια εποχή όμως που η Τεχνητή Νοημοσύνη μετασχηματίζει τα πάντα, αυτό που μετράει δεν είναι το να χωράμε. Είναι το να διαμορφώνουμε.

Μιλάμε για Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλά ξεχνάμε τη τεράστια δύναμη που διαμορφώνει τον κόσμο – τη Συναισθηματική Νοημοσύνη. Και ποιος άλλος την κατέχει πιο φυσικά, πιο αυθεντικά, πιο απόλυτα από τις γυναίκες;

Γυναίκες που ηγούνται, καινοτομούν, δημιουργούν. Που χτίζουν επιχειρήσεις, οικογένειες, κοινότητες. Που προσαρμόζονται, μαθαίνουν, αντέχουν. Σε μια εποχή που η λογική των αλγορίθμων απειλεί να αντικαταστήσει το ανθρώπινο στοιχείο, οι γυναίκες φέρνουν κάτι που δεν προγραμματίζεται: ενσυναίσθηση, διαίσθηση και διαπροσωπική σύνδεση.

Η συζήτηση δεν είναι θεωρητική. Αν δεν διεκδικήσουμε ενεργά τη θέση μας στο μέλλον – σε τεχνολογία, σε ηγεσία, σε κάθε κέντρο λήψης αποφάσεων – τότε θα αφήσουμε την επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης να προχωρήσει χωρίς εμάς.

Και αυτό, δεν είναι επιλογή. Η Ημέρα της Γυναίκας δεν είναι γιορτή. Είναι μια υπενθύμιση ότι δεν αρκεί να υπάρχουμε. Πρέπει να ακουγόμαστε. Και για μένα, αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση – το πως θα φτάσουμε σε έναν κόσμο όπου η γυναικεία παρουσία δεν χρειάζεται να αποδεικνύεται – απλώς υπάρχει, δημιουργεί και καθορίζει.

Χριστίνα Μπογιατζή, ψυχολόγος – παιδοψυχολόγος

Η γιορτή της γυναίκας είναι μια κατάφαση ζωής. Ειναι μία ενθύμιση βάθους και δημιουργικότητας. Η γυναίκα, ούσα ένα ευφάνταστο πλάσμα, προσπαθεί με κάθε τρόπο να φέρει ζωή στη ζωή, να θρέψει με αγάπη ο,τιδήποτε ευάλωτο, μικρό και εν δυνάμει «τέλειο».

Η γυναίκα για μένα είναι ένας άνθρωπος που αν και κοινωνικά αδικημένος από το παρελθόν, βρίσκεται πλέον σε μία τροχιά αυτονόμησης και αυτοεκτίμησης που έτσι, μπορεί να στηρίξει και να ενδυναμώσει πιο κατάλληλα από ποτέ ακόμη και την ίδια την μητρότητα.

Είτε όμως η γυναίκα γίνει μάνα, είτε όχι, έχει μέσα της τα ένστικτα να αγαπήσει κάτι ή κάποιον πέρα από τον εαυτό της. Έχει κάθε δυνατότητα να το τοποθετήσει μέσα της, να το εμπλουτίσει αλλά και να του επιβεβαιώσει την ύπαρξη του.

Συνεπώς, η γιορτή της γυναίκας σηματοδοτεί τη γιορτή της ίδιας της ζωής. Όσο για την φύση της, είναι κατασκευασμένη να «εκπαιδεύει» όποιον η ίδια αγαπά, να αγαπάει ο ίδιος τον εαυτό του, δηλαδή στην αυτό – αγάπη.

Η γιορτή της γυναίκας είναι γιορτή για την εσωτερική ομορφιά, την απροϋπόθετη αγάπη αλλά και την απόλυτη δημιουργικότητα.

Μυρτώ Κοροβέση, δικηγόρος, περιφερειακή Σύμβουλος (νεότερη υποψήφια βουλευτής στις εκλογές του 2023)

Για εμένα, η ημέρα της γυναίκας είναι ένα χαστούκι απέναντι σε κάθε «δεν μπορείς» που ακούει η κάθε μία από εμάς στη διαδρομή της. Για την πολιτική θεωρούμαι μικρή στα 27 μου και μέχρι να βγάλω άσπρες τρίχες μάλλον όχι ικανή, στα δικαστήρια το ότι είμαι γυναίκα συνεπάγεται ότι θα λυγίσω σε ένα ακροατήριο, στα προσωπικά μου, όμως, είμαι για ορισμένους ικανοποιητικά μεγάλη για να αρχίσω να απαντάω σε όλα τα πότε θα κάνεις παιδιά με όλα αυτά που ασχολείσαι.

Σε όλα τα παραπάνω, η απάντησή μου είναι ένα ξεκάθαρο, μεγάλο, εκκωφαντικό ΟΧΙ και ένα μεγαλύτερο και οριστικότατο αντίο. Ιδανικά, θα ήθελα να μην υπάρχει καμία τέτοια ημέρα. Θα ήθελα να είναι δεδομένο ότι θα επιλέξω ελεύθερα τη δουλειά που θέλω να κάνω και θα κριθώ για αυτή και το αποτέλεσμά της, απλά.

Όταν θέλω θα αδυνατίζω και όταν θέλω θα παχαίνω, χωρίς περιττά σχόλια. Το σώμα μου να είναι αποκλειστικά δικό μου και κανένας να μην έχει δικαίωμα να προσβάλει αυθαίρετα την αυτοδιάθεσή μου πάνω του.

Ότι ναι, μπορώ να γίνω αστροναύτης ή να ασχοληθώ με την πολιτική και το μοναδικό που θα το καθορίσει είναι η θέληση και η συνεπής δουλειά μου, και όχι αν γεννήθηκα άντρας, τα όμορφα μαλλιά ή τα μάτια μου. Δεν ξέρω ποια ή ποιος χρειάζεται να το ακούσει, αλλά οι «οροφές» είναι ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα και σπάνε. Τις σπάμε εμείς.

Κάθε τέτοια ημέρα προτείνω να βάζουμε με τους εαυτούς μας το ετήσιο προσωπικό μας στοίχημα ότι θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε μέχρι να τα καταφέρουμε, μέχρι η 8η Μαρτίου να είναι επιλογή και όχι ανάγκη. Μέχρι να σπάσουμε κάθε οροφή που θα βρεθεί στον δρόμο μας.