Ακούστε και λίγο τους νέους

Πρόσφατα έγινε γνωστή η πρωτοβουλία «Ελλάδα Ξανά» του υπουργείου Εργασίας. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες, πρώτος στόχος είναι ο επαναπατρισμός 500 νέων «ιδιαίτερα διακεκριμένων» (αντιγράφω διατυπώσεις που καταγράφηκαν από σχετικά ρεπορτάζ), ηλικίας 28 – 40 ετών, με υποχρέωση να δουλέψουν για τουλάχιστον 12 μήνες με ελάχιστη αμοιβή 3.000 ευρώ, από τα οποία η επιχείρηση θα καταβάλει μόλις 900 και το κράτος θα επιδοτεί τα 2.100 ευρώ.

Γεννιούνται διάφορες απορίες. Θα πρόκειται για επιχειρήσεις ανερχόμενες, που δεν έχουν δυνατότητα να πληρώνουν παραπάνω από 900 ευρώ ή για εταιρείες τεχνολογίας που είναι ανταγωνιστικές; Αν είναι το δεύτερο, γιατί δεν πληρώνουν για τέτοια στελέχη; Αν είναι το πρώτο, τον 13ο μήνα θα μπορεί να καταβάλει τα υπόλοιπα 2.100; Κι αν όχι; Ποιος ιδιαίτερα διακεκριμένος εργαζόμενος στην Ευρώπη, σε πλήρως παραγωγική ηλικία, θα αφήσει τη ζωή του για κάτι τέτοιο;

Η απορία αυτή μάς πάει στο δεύτερο μέρος της ιστορίας. Το πρότζεκτ αυτό υπονοεί ότι η βασική αιτία του brain drain είναι οι χαμηλές απολαβές κι η διασύνδεση με τις επιχειρήσεις. Μόνο που, σύμφωνα με κάθε μαρτυρία και με κάθε έρευνα, οι απολαβές είναι ένας μόνο λόγος φυγής και ένας, ακόμη λιγότερο σημαντικός, λόγος παραμονής στο εξωτερικό. Σε έρευνα του Πανεπιστημίου Μπρουνέλ με δείγμα νέους που αποδήμησαν, τις απολαβές ξεπερνούν, αξιολογικά, χρόνιες κακοδαιμονίες μας.

Οι αδικίες στον κοινωνικό κι επαγγελματικό στίβο, το κράτος που δεν λειτουργεί με σεβασμό στον πολίτη. Σε ακόμη πιο πρόσφατη έρευνα της KPMG, καταγράφεται η εξαιρετικά αρνητική άποψη νέων αποδήμων για το εργασιακό περιβάλλον στην Ελλάδα και τις προθέσεις των επιχειρήσεων απέναντι στους εργαζομένους, την κακή κουλτούρα, την έλλειψη σεβασμού. Οι δικοί μας νέοι που έφυγαν δεν έγιναν πλούσιοι. Μας λένε όμως για το πόσο γρήγορα κάνουν τις δουλειές τους στο Δημόσιο, πως δεν τους ζήτησε κανείς να περάσουν εξετάσεις για το πτυχίο τους (μόνιμη αναφερόμενη πληγή ο ΔΟΑΤΑΠ), πόσο ευκολότερο ήταν το ραντεβού στο δημόσιο νοσοκομείο, πως απολαμβάνουν πιο σύγχρονες κοινωνικές αντιλήψεις.

Οσοι είναι επιστήμονες δε, διαπρέπουν σε μεγάλα ιδρύματα χωρίς βύσμα και με επάρκεια πόρων για έρευνα. Θα μιλήσει ποτέ κανείς για αυτά ή η λύση στην Ελλάδα για όλα είναι οι επιδοτήσεις αμφίβολης στόχευσης;